Su Kente Verildi, Tarihi Değirmenler Durdu

Van'ın Gürpınar İlçesi'ndeki tarihi Kırkdeğirmenler önce susuzluğa, ardından da teknolojiye yenik düştü.

VAN 28.03.2013 12:11:36 0
Su Kente Verildi, Tarihi Değirmenler Durdu
Tarih: 01.01.0001 00:00

Van'ın Gürpınar İlçesi'ndeki tarihi Kırkdeğirmenler önce susuzluğa, ardından da teknolojiye yenik düştü. Geçmişte birçok insanın geçim kaynağı olan ve Urartu döneminden kalan yaklaşık 2 bin 700 yıllık değirmenlerin yeniden canlandırılması için Gürpınar Belediyesi çalışma yaparken, girişimci Seyfettin Üçer, tarihi değirmenlerden birini hayata geçirmek için tadilata başladı. Gürpınar Belediyesi Yazı İşleri Müdürü Nizamettin Güngör, "35 yıl önce 40 değirmen 40 fabrika gibi çalışıyordu. Ancak 1986 yılında değermenleri besleyen su Van'a içme suyu olarak verilmeye başlanınca değirmenler tek tek durdu. Devreye giren elektrikli değirmenler ise su değirmenlerinin sonu oldu" dedi.

Gürpınar'ın bir mahallesine ismini veren tarihi Kırkdeğirmenler yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Urartular zamanında Şamran Kanalı ile birlikte inşa edilen 40 değirmen, şimdi harabeye döndü. 1986 yılında Van Belediyesi tarafından kentin içme suyu ihtiyacı için suyun kesilmesinin ardından değirmenler tek tek faaliyetine son verdi. Bölgenin un öğütme merkezi konumunda olan Gürpınar'daki değirmenlerin çalışması durunca, buradan geçimini sağlayan değirmenciler de başka işlere yöneldi.

GÜRPINAR'A KATIRLARLA BUĞDAY TAŞINIRDI

Türkiye'nin tam buğday ekmeğe geçmeye hazırlandığı bir dönemde suyla çalışan değermenlerin yeniden canlandırılması için AK Partili Fuat Atan'ın başkan olduğu Gürpınar Belediyesi'nin çalışma başlatacağı belirtildi. Belediye Yazı İşleri Müdürü Nizamettin Güngör, değermenlerin bir dönem fabrika gibi çalıştığını ve çok sayıda insanın istihdam edildiğini söyledi. Güngör şöyle dedi:

"Buraya çevre ilçelerden, köylerden katırlarla, kağnılarla tonlarca buğday taşınırdı. İnsanlar günlerce buğdaylarını öğütmek için sıra beklerdi. Çok sağlıklı un elde edilirdi. Ancak, sular kesilince ve elektrikli değirmenler faaliyete geçince bu değermenler çalışamaz oldu. Biz belediye olarak en az 27 değirmeni yeniden hayata geçirmeye çalışacağız."

Bu arada girişimci Seyfettin Üçer de, tadilatına başladığı bir değirmeni çalıştırmak için kolları sıvadı. İzmir'den sipariş ettiği değirmen taşlarını ilçeye getiren Üçer, değirmenlerin tarihi açıdan da önemli olduğunu belirterek, bu değirmenlerden çok sağlıklı un elde edildiğini söyledi.