(RİSALE-İ NUR’UN İÇYÜZÜ

NUR RİSALELERİ’NE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

VAN 27.03.2013 13:10:12 0
(RİSALE-İ NUR’UN İÇYÜZÜ
Tarih: 01.01.0001 00:00

NUR R

ELE

(R

İSALELERİ’NEŞTİREL BİR YAKLAŞIMİSALE-İ NUR’UN İÇYÜZÜ)

ABDULLAH TEKHAFIZO

ĞLU

2

İ

fakat bir gün anlar ki, sadece bir küçük adamd

olmak için heveslerle doludur, fakat bir gün anlar ki,

sadece mutsuzdur; mükemmel olmak için büyük hevesler

ta

insanlar taraf

devaml

dolay

nsanoğlu, büyük adam olmak için heveslerle doludur,ır; mutluşır, fakat bir gün anlar ki, sadece kusurlarla doludur;ından sevilen ve sayılan bir kimse olmak içinı ümitler taşır, fakat bir gün anlar ki, kusurlarındanı insanların sadece horgörüsüne lâyıktır.

Pascal, Pensées.

3

İ

ettim, Kitab

ettin, varl

ettin.

s

lâhî! Hamdini sözüme sertâc ettim, zikrini kalbime mi’râcını kendime minhâc ettim. Ben yoktum vârığından haberdâr ettin, aşkınla gönlümü bîkarârİnayetine sığındım, kapına geldim, hidayetineığındım lûtfüne geldim, kulluk edemedim afvine geldim.

Ş

ö

söyletmezsen ben söyleyemem, sen sevdirmezsen ben

sevdiremem. Sevdir bize hep sevdiklerini, yerdir bize hep

yerdiklerini, yâr et bize erdirdiklerini. Sevdin habibini

kâinata sevdirdin: Sevdin de h

Makam-

Server-i asfiyâ k

Mustafâ k

ihtiram ona, onun Âl-ü Eshab-ü etba

aşırtma beni, doğruyu söylet, neş'eni duyur, hakikatiğret. Sen duyurmazsan ben duyamam, senıl'at-i risaleti giydirdin:ı İbrahim’den makam-ı Mahmud’a erdirdin.ıldın. Hatem-i Enbiyâ kıldın. Muhammedıldın. Salât-ü selâm, tahiyyât-ü ikram, her türlüına ya Rab!

Elmalılı Muhammed Hamdi YAZIR (Rahmetullahi aleyh), Hak Dini Kur'an Dili.

4

İ

ÇİNDEKİLER

Ön Söz.................................................................................................................................................................... 9

K

1. BÖLÜM: SA

1.1. Said Nursî’nin Tahsil Hayat

1.1.1 Said Nursî’nin Medrese Hayat

1.2. Nur Risaleleri’nin Kayna

1.3. Nur Risaleleri Kimin Eseridir?......................................................................................... 24

1.4.

1.5.

1.6. Her Suale Cevap Vermek, Hiç Kimseye Soru Sormamak............................ 40

1.7. Nur Risaleleri

2. BÖLÜM: NUR R

2.1. Tevafuklu Kur'an...................................................................................................................... 48

2.1.1. Tevafuklu-Mucizeli Kur'an’

Sat

2.1.2. "Di

Kur'an’

ısaltmalar Dizini.............................................................................................................................................. 14İD NURSÎ, NUR RİSALELERİ VE İLİM............................................................ 15ı............................................................................................. 15ı..................................................................... 15ğı................................................................................................. 18İhtarlar (?)..................................................................................................................................... 34İradesiz, İhtiyarsız (?) Said Nursî.................................................................................. 37İle İktifa.......................................................................................................... 45İSALELERİ VE KUR'AN İLİMLERİ............................................................. 48ın Diğer Mushafların Sayfa veırlarını Muhafaza Ettiği İddiası............................................................. 50ğer Mushafların İntizamsız" ve Buna Karşın "Tevafukluın Levh-i Mahfuz’daki Gibi Yazıldığı"

İ

2.1.3. Niçin Böyle Bir Mushaf?.................................................................................. 58

2.1.4. Tevafuk U

2.2. Bir Köpe

2.3. Kur'an Ayetlerinin Say

2.4. Kur'an Harflerinin Say

2.5. Bir Dakikada Kur'an’

3. BÖLÜM: NUR R

3.1. Nur Risaleleri’nde Ebced ve Cifir Hesaplar

3.2. Ebced.............................................................................................................................................. 94

3.2.1. Ebcedin Tan

3.2.2. Ebced Hesab

3.2.3. Ebcedin Kullan

3.2.4. Ebcedle Tarih Dü

3.3. Nur Risaleleri’ne Göre Ebced ve Cifir Hesaplar

3.3.1. Bir Hadis.................................................................................................................... 102

3.3.2. Hz. Ali’ye Nisbet Edilen Bir Kaside........................................................... 106

3.3.3. Cafer-i Sad

3.3.3.1. Bir Çarp

3.3.4. Ediplerin Ebced Hesab

3.3.5. Tevafuklar................................................................................................................. 115

3.3.6. Di

3.3.6.1. Tâmmât Ehlinin Yorumlar

3.3.6.2. Her Ayetin Zahiri ve Bât

3.3.6.3.

3.3.6.4. Kur'an’da Her

3.3.6.4.1. "Kur'an’da Her

Birkaç Söz......................................................................... 141

ddiası......................................................................................................................... 51ğruna İşlenin Bid'at...................................................................... 59ğin İsmini Bile Kur'an’da Aramak............................................................... 62ısı.................................................................................................... 64ısı..................................................................................................... 67ın Hatmi........................................................................................... 68İSALELERİ’NDE EBCED VE CİFİR HESAPLARI............................ 70ına Tâbi Tutulan Ayetler...... 70ımı..................................................................................................... 94ı......................................................................................................... 96ıldığı Yerler............................................................................ 98şürme................................................................................... 100ının Delilleri....................... 102ık, Muhyiddin İbn Arabî.......................................................... 107ıtma......................................................................................... 111ını Kullanmaları................................................. 114ğer Deliller........................................................................................................... 120ı.......................................................... 120ını Vardır.......................................... 122İşarî Tefsir............................................................................................. 132Şey Vardır (?)..................................................... 137Şey Vardır" İddiası Hakkında

5

3.4. Nur Risaleleri’nde Bir Hadisin Ebcedî Yorumu..................................................... 143

3.5. Sonuç.............................................................................................................................................. 147

3.5.1. Kur'an ve Hadisler Arapçad

3.5.2. Bât

3.5.3. Ebcedî-Cifrî Tefsir, Yahudilerin Tevrat’

ır....................................................................... 147ınîyenin ve Şianın Etkileri....................................................................... 148ı Tahrifleri Gibi Kur'an’ı

Tahriftir....................................................................................................................... 149

3.5.4. Ebcedî-Cifrî Tefsir, Ayn

EK-1.......................................................................................................................................................................... 155

EK-2.......................................................................................................................................................................... 159

4. BÖLÜM: NUR R

4.1. Keramet-i Aleviye (?)............................................................................................................ 161

4.1.1. Celcelûtiye................................................................................................................ 166

4.1.1.1.

4.2. "Sekine" Sahifesinin Vahyi (?)........................................................................................ 176

4.3. Keramet-i Gavsiye.................................................................................................................. 179

4.4. Gayb Meselesi.......................................................................................................................... 184

4.5. Nur Risaleleri’nde Hz. Ali

4.5.1. Ben

4.5.2. Cemel ve S

4.5.3. Hz. Ali

4.5.4. Ya Rab! So

4.5.5. Resul-i Ekrem, Hz. Ali’nin Hilâfetini Arzu Etmi

4.5.6. Ulûm-u Evvelîn ve Âhirîn (...)....................................................................... 209

4.5.7. Zât-

4.6. Vehhabîlik

4.6.1. Vehhabîlik Nedir?................................................................................................ 212

4.6.2. Vehhabîli

4.6.3.

Tenkidi........................................................................................................................ 215

4.6.4.

Faziletlerini Basitle

4.6.5.

4.6.6. Nur Risaleleri’nin

Özde

4.6.7. Nurcular Kabre

5. BÖLÜM: NUR R

5.1. Genel Hadisler.......................................................................................................................... 245

5.1.1. Allah’

5.1.2. Allâhumme Salli Alâ Seyyidinâ (...).......................................................... 246

5.1.3. Baz

5.1.4. Benim

5.1.5. Be

ı Zamanda Rey İle Tefsirdir...................... 151İSALELERİ’NDE HZ. ALİ.................................................................................. 161İmam Gazalî’nin Celcelûtiye Şerhi........................................ 172İle İlgili Rivayetler.......................................................... 190İlmin Şehriyim, Ali de Onun Kapısıdır.......................................... 191ıffin Vak'aları Hakkında.......................................................... 194İçin Güneşin Geri Doğması........................................................... 195ğuk ve Sıcağın Zahmetini Ona Gösterme................. 207ş (...)...................... 208ı Ahmediye, Hz. Ali’ye Ferman Etmiş ki (...).............................. 210İthamı..................................................................................................................... 210ğin İbn Teymiye’ye Nisbeti....................................................... 214İbn Teymiye’nin İbn Arabî’yi ve Vahdet-i Vücud Telâkisiniİbn Teymiye’nin ve İbn Kayyım’ın, Hz. Ali’nin Kıymetini Düşürüpştirdikleri İddiası......................................................... 219Şiîlerin Hadis Uydurmadaki Yeri................................................................ 235İman, Kur'an ve Hz. Ali İleşleştirilmesi.................................................................................................. 241İmanla Girerler, Cennetliktirler (?)......................... 242İSALELERİ’NDE HADİSLER......................................................................... 244ım Onun İzini Kes!.................................................................................. 245ı Peygamberler Çobanlık Yapmışlar............................................... 247İnsanlara Cenâb-ı Hak Tarafından Bi'setim (...)............... 248şikten Mezara Kadar İlim Peşinde Koşunuz.

İ

5.1.6. Bir Adam

5.1.7. Bir Rivayette, Lisan-

5.1.8. Bir Saat Tefekkür, Bin Sene

5.1.9. Boynuzsuz Olan Hayvan

5.1.10. Cehennemin Dibine Dü

lim Çin’de de Olsa Gidip Alınız.................................................................. 249ın Seninle İmana Gelmesi (...)................................................ 250ı Ehl-i Cennet’ten Sayılan Fârisî Lisanı... 250İbâdetten Hayırlıdır............................ 251ın Kısası Kıyamette Alınır....................... 253şen Taş............................................................... 253

6

5.1.11. Cenâb-

5.1.12. Cev

5.1.13. Dindar,

5.1.14. Dünya Ahiretin Tarlas

5.1.15. Dünya Sevgisi Bütün Hatalar

5.1.16. En Zay

5.1.17. Güne

5.1.18. Hâme

5.1.19. Hz. Musa

5.1.20.

5.1.21.

5.1.22.

5.1.23. K

5.1.24. Kütüb-ü Sahîhadan Dâvud......................................................................... 278

5.1.25. Kütüb-ü Sitte’den

5.1.26. Mah

Kaniyle Müvazene Edilir; O K

5.1.27. Müminin Mümine Ba

Duvar Gibidir........................................................................................................ 279

5.1.28. Namaz Dinin Dire

5.1.29. Nefsini Bilen Rabbini Bilir............................................................................. 281

5.1.30. Nil-i Mübârek, Dicle ve F

5.1.31. (...) Osman Bidâyette Gelmi

5.1.32. Ölmek

ı Hak Nefse Demiş ki (...)............................................................ 256şen-ül-Kebîr................................................................................................. 258İhtiyar Kadınların Dinine Tâbi Olun..................................... 264ıdır............................................................................. 266ın Başıdır.............................................. 266ıfınızın Yürüyüşüne Göre Yürüyün!....................................... 268ş Bir Saat Tevakkuf Etmiş............................................................... 268İsminde Bir Cinni (...)....................................................................... 269İle İlgili Bir Rivayet..................................................................... 270İbn-i Huzem’in Sahîhi..................................................................................... 270İnsanlar Helak Oldu, Âlimler Müstesna (...)..................................... 271İktisad Eden, Maîşetçe Aile Belâsını Çekmez................................ 273ırkbin Başlı, Her Başta Kırkbin Dilli (...) Melekler...................... 273İmam-ı Hâkim’in Müstedrek’i............................ 278şerde Ulema-i Hakikatın Sarfettikleri Mürekkeb, Şehidlerinıymette Olur....................................... 279ğlılığı, (Tuğlaları) Birbirine Kenetleyenğidir.................................................................................... 280ırat (...)............................................................. 281ş, Îmân Etmiş....................................... 282İçin Tevellüd Edip Dünyaya Gelirsiniz, Harab Olmak

İ

5.1.33. Sebîr Da

5.1.34. Sevr ve Hût........................................................................................................... 284

5.1.35. Ki

5.1.36. Ümmetim

5.1.37. Ümmetimin Alimleri Beni

5.1.38. Ümmetimin

5.1.39. Yakla

5.1.40. Ya Rabbî! Cebrâil, Mikâil,

çin Binalar Yapıyorsunuz............................................................................ 282ğı İle İlgili Bir Rivayet.................................................................. 283şinin Uyanıkken, Hz. Peygamber’i Görmesi................................ 296İstikametle Gitse, Ona Bir Gün Var................................ 305İsrail’in Peygamberleri Gibidir.......... 308İhtilâfı Rahmettir..................................................................... 309şan Bir Şerden Dolayı Vay Arabın Hâline!........................... 310İsrâfil, Azraîl Hürmetlerine ve

Ş

5.2. K

Hadisler......................................................................................................................................... 313

5.2.1. Âhirzamanda, Allah Allah Diyecek Kalmaz......................................... 319

5.2.2. Fitne-i Ahirzaman O Kadar Deh

5.2.3. Deccal

5.2.4. Deccal

5.2.5. Deccal

5.2.6. Hz.

5.2.7.

5.2.8. Yahudi Çocuklar

5.2.9. Ahirzaman

Kâfir" Yaz

5.2.10.

5.2.11. O Süfyan Bir Su

5.2.12. Deccal’

5.2.13. Ahirzamanda Hazret-i

efaatlerine (...)................................................................................................. 312ıyamet Alâmetleri, Hz. İsa, Mehdî, Deccal, Hristiyanlık Hakkındakişetlidir ki (...).................................... 321ın Birinci Günü Bir Senedir (...)................................................... 322ın Bir Yalancı Cenneti Var (...)..................................................... 326ın Bir Gözü Kördür............................................................................... 328İsâ’ya "Mesih" Namı Verildiği Gibi (...).......................................... 330İslâm Deccalı Horasan Tarafından Zuhur Edecek......................... 335ı İçinde Birisi (...)............................................................. 336ın Dehşetli Bir Şahsı, Sabah Kalkar; Alnında "Hâzâılmış Bulunur.................................................................................... 339İslâm Deccalı Sûre-i Ve’t-Tîni Ve’z-Zeytûni Mânasını (...)...... 340İçecek, Eli Delinecek................................................ 340ın Fevkalâde Büyük ve Minâreden Yüksek (...)............ 341İsâ Aleyhisselâm Gelecek, (...)............. 346

7

5.2.14. Said Nursî’nin Hristiyanlar Hakk

5.2.15. Said Nursî’nin Mehdîlik

5.2.16. Yekûnu Fî Ümmetî (...).................................................................................. 377

5.2.17. Setekûnu Fitnetun (...)................................................................................... 379

5.2.18. Elâ Uhbirukum (...)........................................................................................... 380

5.3. Hz. Muhammed (s.a.v.) Hakk

5.3.1. Allah’

5.3.2. E

5.3.3. Velâdet-i Nebevî Gecesinde Meydana Gelen Olaylar................. 397

6. BÖLÜM: NUR R

6.1. Ölülerin Tasarrufu................................................................................................................... 400

6.1.1. Ki

Dirilere Güçlerinin Yetmeyece

6.2. Allah’tan Ba

6.3. Cennet ve Cehennem.......................................................................................................... 433

6.3.1. Cenneti

6.3.2. Hz. Ebu Bekir’e

6.3.3. Said Nursî Cehenneme At

6.3.4. Cenneti

6.3.5. Cehennem

6.3.6. Cehennem de Olsa Beka............................................................................... 465

6.3.7. Netice.......................................................................................................................... 466

6.4. Vahdet-i Vücud......................................................................................................................... 467

6.4.1. E

6.4.2. "Bilinmeyen Bir Hazineydim (...)" Hadisi............................................... 470

6.4.3. "Yerlere, Göklere S

S

6.4.4. Vahdet-i Vücud Ö

6.4.4.1. Seyr-i Sülûkte "Fenâ" Mertebesi............................................. 496

6.4.4.2.

6.4.4.3.

7. BÖLÜM: ÇE

7.1. Nur Risaleleri ve Mücedditlik........................................................................................... 513

7.1.1. Mücedditlik Nedir?............................................................................................... 517

7.2. F

7.2.1. Müçtehitlerce

Fazla m

7.2.2. Said Nursî’nin Verdi

7.2.3.

7.2.4.

7.3. Cuma Namaz

7.4. Falc

7.5. Me

7.6. Hz. H

7.7. Abdulkadir Geylânî’ye

7.8. T

8. BÖLÜM: NUR R

ındaki Görüşleri.......................... 354İddiası................................................................. 371ındaki Hadisler........................................................ 382ın İlk Yarattığı Şey Nurumdur.......................................................... 382ğer Bu Zât (A.S.M.) Olmasa İdi Kâinat da Olmazdı................... 390İSALELERİ’NDE İTİKADÎ MESELELER................................................. 400şi Aynı Anda Birden Fazla Yerde Bulunabilir mi? Ya Daği Şeylerin İsnadı............................. 406şkasından İstigase...................................................................................... 417İstemeyen Evliya............................................................................... 433İsnat Edilen Bir Söz....................................................... 437ılmaya Hazır!............................................... 450İstemeyen Nur Şakirtleri............................................................... 458İçinde Özel Cennet (!)............................................................ 462şyanın Gerçekliğinin İnkârı......................................................................... 467ığmadım; Ama Mümin Kulumun Kalbineığdım"...................................................................................................................... 475ğretisi ve Muhyiddin b. Arabî............................... 476Şatahatta Mazeret........................................................................... 509Şatahatın Tevili.................................................................................. 510ŞİTLİ MESELELER....................................................................................................... 513ıkıh Usûlüyle İlgili Bir Mesele........................................................................................ 520İhtilâf Edilmiş Bir Meselede, Yüce Allah’ın Birdenı Hükmü Vardır?................................................................................. 521ği Örnekler.................................................................. 523Şeriat İle Fıkhın Ayrımı..................................................................................... 525İbresi Bozuk Teraziler....................................................................................... 526ı Kılmayan Müceddidimiz.................................................................... 527ı Müceddidimiz................................................................................................................ 529şhur Bir Hikâye.................................................................................................................. 532ızır Hayatta mıdır?..................................................................................................... 534İsnat Edilen Bir Hikâye..................................................... 538ılsımlar......................................................................................................................................... 541İSALELERİ’NDEKİ GARİP VE ACAYİP İDDİALAR........................ 545

8

8.1. Nur Risaleleri ve Depremler............................................................................................. 545

8.2. Nur Risaleleri ve Mevsimler, Hava Durumu........................................................... 549

8.3. Nur Risaleleri ve Hayvanlar.............................................................................................. 553

8.4. Nur Risaleleri ve Gündelik Baz

9. BÖLÜM: SA

Son Söz.................................................................................................................................................................. 602

Kaynakça............................................................................................................................................................... 605

ı Olaylar................................................................... 555İD NURSÎ’NİN TENEBBİSİ (NAZİRELER)..................................................... 576

9

ÖN SÖZ

Hamd, Allah’a mahsustur. Ona hamdeder, ondan yard

ım diler, günahlarımızı

ba

kötülüklerinden ona s

hidayet edecek yoktur. Allah’tan ba

Muhammed’in onun kulu ve elçisi oldu

selâm

ve tertemiz âlinin üzerine olsun.

ğışlaması için ona yalvarırız. Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizinığınırız. Allah’ın hidayet ettiğini saptıracak, saptırdığına daşka ilâh bulunmadığına şehadet ederiz.ğuna da şehadet ederiz. Allah’ın salât veı, kendisinden sonra ne bir nebi ne de bir resul gelecek olan Hz. Muhammed’in

Ş

yoludur.

sap

Meselelere birden fazla bak

gerçe

birden fazla boyutu vard

edilebilir. Dü

faydalan

sistemlerin ve sundu

suretle analiz edilebilir, kar

Her insan hata edebilir; hatadan masun olan yaln

peygamberlere mahsustur. Kur'an d

tenkit dü

tenkit edilebilece

ortaya koymu

Nursî ve

oldu

"Üstat" kabul edilen birinin de hata edebilece

olana icap edilmesi ve yanl

olgunlu

tabu, hiçbir mitos olmamak gerekir.

üphesiz ki, sözlerin en güzeli Allah’ın Kitabı; yolların en güzeli Muhammed’inİşlerin en kötüsü ise dinde sonradan çıkarılan şeylerdir ve her bid'at birıklıktır. Bundan sonra deriz ki:ış ısı yerine tek bir açıdan bakmak, birçokğin ayrımına varamamak sonucunu doğurmaktadır. Hemen her meseleninır ve bunlar ancak muhtelif yerlerden bakıldığında farkşünce sistemleri, aynı meselede hem ilmen, hem de amelenılacak farklı seçeneklerin var olduğunu gösterir. Bunun da ilk şartı, buğu seçeneklerin tanınması, iyi bilinmesidir. Alternatifler ancak buşılaştırmalı bir yaklaşımla değerlendirilebilir.ızca yüce Allah’tır. İsmet ise,ışında hiçbir kitap da sehivden arî değildir. İslâmîşüncesi; bunu pratiğine de yansıtmış, beşer mahsulü her kitabın sorgulanıpğini binlerce eserden müteşekkil muazzam "Reddiye" edebiyatıylaştur. İşte meselemiz de bu noktada başlamaktadır. Tetkikimiz; Saidşakirtlerinin, Nur Risaleleri’nin bir beşer eseri olmadığı, bilâkis "münzel"ğu yolundaki iddialarının mihenge vurulması gayretinden ibarettir.ğini, ancak ve sadece doğruışların ise reddedilmesi gerektiğini kabul edebilmek,ğun bir göstergesidir. Unutulmamalıdır ki, Müslümanın yıkamayacağı hiçbir

Nur Risaleleri

Yapmak istedi

ötürü yaz

, bize göre tenkit edilmesi gereken bazı iddialar içermektedir.ğimiz sadece, bunların eleştirisidir. Kitabımız, sırf ilmî endişelerdenılmıştır. Amacımız, Nur Risaleleri’nde ele alınan bazı konuların, farklı

mesleklerdeki

Said Nursî’ye ve

tarihsel tahlil amaçl

1 Müslümanlarca nasıl değerlendirildiğini sergilemektir.Nur Risaleleri’ne bu kitaptaki yaklaşımımız; sosyolojik veyaı değildir. Dolayısıyla, Said Nursî’nin yaşadığı dönemin

ş

artlarından nasıl etkilendiği, bu kitabın konusu olmamıştır. Ancak, şu kadarını

1

Burada "yol, usûl, gidiş, anlayış, mezhep" anlamlarında kullanılmıştır.

10

söyleyelim ki,

halk

ürünüdür. Bu dönemin, Said Nursî’nin birçok ki

mücahide" dönü

Kitab

Nur Risaleleri; pozitivizmin ve belki materyalizmin egemen olduğu,ının dinî inanç ve duygularıyla kavgalı, dayatmacı bir yönetim dönemininşinin gözünde "bir kahramana,şmesinde payı büyüktür.ımızın serüveninden bahsedecek olursak;

Nur Risaleleri

pek de örtü

aras

tarzda tetkik etmeye karar verdik.

almak oldu. Okudukça hayrete dü

kaynaklar ve muteber kitaplardan uygun olanlar

tamamlad

eri

açt

Bu ara

bugünkü hâlini ald

Konuya,

al

koparmamaya çal

cümlelerin aktar

kelime ve bölümler olmu

ayraç içinde üç nokta i

’ni okudukça, haklarında söylenenlerin Said Nursî ve risaleleriyleşmediğini; şimdiye kadar edindiğimiz temel İslâmî bilgilerle bu risalelerında neredeyse uçurumlar olduğunu gördük. Böylece Nur Risaleleri’ni ciddî birİlk işimiz, Risale-i Nur Külliyatı’nı okumak ve notlarşüyor, parmak ısırıyorduk. İkinci adımı, anaını araştırarak ve yine notlar alarakık. Nur Risaleleri’ni ve kaynak eserleri okuma işinde kemal derecesineştiğimizi iddia etmiyoruz. Fakat, bir satırlık yazıyı yazabilmek için 20’den fazla kitapığımız çok zaman oldu. Çoğu sabahı bu kitapların başında bulduk.ştırmamız sonucunda bir taslak ortaya çıktı. Taslak olgunlaştı veı.Nur Risaleleri’nden ilgili yerlerin aktarımı ile başladık. Buıntılamada, titiz olmaya özen gösterdik. Aktarırken cümleleri bağlamdanıştık. Nur Risaleleri’nde tümceler genellikle uzun olduğundan,ımında bazen cümlenin başından başlanmamış, bazen alınmayanş, bazen de cümle tamamlanmamıştır. Bu durumlar, yayşaretiyle gösterilmiştir. Bu metodu tüm alıntılarda da uyguladık.

Nur Risaleleri

rastlanmaktad

olarak kulland

kitab

’nde aynı kelimenin birden fazla şekilde yazımına çokçaır. Bu yüzden, imlâsını aynen koruduk. Fakat, cevabımızda kaynakığımız eserlerden yaptığımız alıntılarda bunu göz ardı ettik. Bu,ımızda bir imlâ bütünlüğü sağlamak amacıyla yapılmıştır. Örneğin, bizim "mana"

ş

eklinde yazdığımız kelime; "ma’nâ, mânâ, mâna, manâ" biçimlerinde de yazılmıştır.

Nur Risaleleri

yay

sebebi, bir ara

’nden yapılan iktibasların tümü, sadece, Tenvir Neşriyat’ınımladığı Risale-i Nur Külliyatından veya Silsile-i Nurdan ’dır. Bu tercihimizinNur Risaleleri’nde tahrif olduğu yolundaki iddialardır.2 O sıralarda,

Risale-i Nur Külliyat

böyle demez, tahrif vard

"Takdim"inde a

ı’nda okuduğum iddiaları kime söylesem, kime göstersem "Üstatır!" diyordu. Tenvir Neşriyat ise, hemen her Risaleninşağıdaki ifadelere veya benzerine yer vermiştir:

"Müellif-i Muhterem Üstad

hali hayatta iken ne

tashih buyurduklar

ımız Bediüzzaman Said Nursî (R.A.) Hazretlerininşredilen nüsha esas alınarak bizatihi kendi dest-i mübarekleriyleı müsahhah nüshalardan aslına uygun tashih edilerek neşredilmiş

bulunmaktad

ır."3

Bizim, di

yolunda bir iddiam

ğer yayınevlerince yayımlanan Nur Risaleleri’nde tahrif olduğuız yoktur.

2

Bak. Girişim Dergisi, 1986, sayı 7, 8, 9, 10, 11.

3

Bediüzzaman Said Nursî, 6. Diğer Risalelerde de benzeri ifadeler yer almaktadır.

11

Nur Risaleleri

ve sayfa numaras

art

gösterdik. Böylece, al

Külliyatlar

al

’nden yaptığımız alıntılarda kaynak gösterirken, risalenin ismiyleıyla yetinmedik. Bizi epey yormasına ve kitabımızın hacminiırmasına rağmen bölümünü, alt bölümünü, bulabildiğimiz kadarıyla başlığını daıntının Tenvir Neşriyat dışındaki yayınevlerinin Risale-i Nurındaki yerini de göstermiş olduk. Dolayısıyla, sayfa numaraları tutmasa bileıntının diğer basımlardaki yeri kolaylıkla bulunacaktır.

Nur Risaleleri

de

’nden aktardıklarımızın tümü sadece Said Nursî’nin sözüğildir; bunların içinde "Nur şâkirdleri, Nur talebeleri, Risale-i Nur talebeleri vb."4

olarak tan

ki

Dolay

bunlardan sorumlu tutulamayaca

çünkü bunlar Said Nursî’nin onay

hangi risalenin neresine konaca

ımlanan -Said Nursî, kendisinin de bir Nur şâkirdi olduğunu söylemektedir5-şilerin sözleri de vardır. Zaten Nur Risaleleri, bunların tümünden oluşmuştur.ısıyla, aktardığımız bazı ifadelerin Said Nursî’ye ait olmadığı, binaenaleyhğı yolunda ileri sürülecek bir iddia geçersiz olacaktır;ı ile Nur Risaleleri’ne alınmıştır. Hatta, bunlarınğını bile Said Nursî belirlemiştir.6

Nur Risaleleri

’nin cümleleri sadeleştirilmemiş, özgünlüğü korunmuştur.7

Gerekli görülen birkaç yerde, ayr

anlam

görülen birkaç istisna d

Müslüman

sözlükler, ba

a

anlat

yanl

Türkçe olmas

eder"se de

Said Nursî’ye yazd

ı yazı tipi kullanılarak ya çeviri yapılmış ya da sözlükı verilmiştir. Alıntıların okur tarafından anlaşıldığı öngörüldüğünden, zorunluışında bu tümceler açıklanmamıştır. Bizce, münevver Türkı Nur Risaleleri’nin dilini de kavrayabilmelidir. Unutulmamalıdır ki,ş ucu kitaplarındandır. Gerçi, Nur Risaleleri’nin dili bol terkipli, ağdalı,ğır, çetrefilli, hatta çoğu kez anlaşılmazdır. Hem anlamla, hem de dilbilgisiyle ilgiliım bozukluklarıyla doludur. Yazım kurallarıyla ve noktalama işaretleriyle ilgiliışlıklardan hiç bahsetmeyelim. Her ne kadar Kur'an-ı Kerim, "Nur Risaleleri’ninını tahsin eder ve Arabî olmayarak Türkçe olmasını takdir8 (?); o risaleler, Türkçe bakımından tam bir felâkettir. Bu kadar risaleyiıranın9 (?) Türkçeyi pek de iyi bilmediği anlaşılmaktadır.

Nur Risaleleri

nakillerden amac

ortaya konulmas

’nden alıntıladıklarımız, uzun ve fazla telâkki edilebilir. Buımız, Nur Risaleleri’nin konuyu nasıl takdim ettiğinin tam olarakıdır. Bununla birlikte, hemen aynı ifadelerin yalnızca bir-ikisini aldık.

Nur Risaleleri

yerleri aktard

’nden yapılan alıntılardan sonra, farklı kaynaklardan aynı konu ile ilgiliık. Cevaplarımızda çoğu zaman, Nur Risaleleri ile konu arasında bağ

dahi kurmad

al

ık. Zorunlu olmadıkça, araya girmedik. Hatta bazen, Nur Risaleleri’ndenıntıladıklarımıza herhangi bir yorum bile getirmedik.

4

tebriki münasebetiyle yaz

Örneğin, Şuâlar, 240, Onbirinci Şua/Meyve Risalesi/Isparta’daki umum Risale-i Nur talebeleri namına ramazanılmış ve onüç fıkra ile ta’dil edilmiş bir mektuptur.

5

Karde

Örneğin, Sikke-i Tasdîk-ı Gaybî, 58, Parlak Fıkralar ve Güzel Mektuplar/Aziz, Sıddık Kardeşlerim! Emirdağındaşiniz Said Nursî.

6

tebriki münasebetiyle yaz

Nursî’ye ait paragraf.

Örneğin, Şuâlar, 240, Onbirinci Şua/Meyve Risalesi/"Isparta’daki umum Risale-i Nur talebeleri namına ramazanılmış ve onüç fıkra ile ta’dil edilmiş bir mektuptur"dan hemen sonra yer alan Said

7

kalmas

Said Nursî kendisini de dâhil etmektedir) ifade ediyorlar. Bak. http://www.ittihad.com.tr (Risale-i Nur

Sadele

Tabiî ki, bizim bu konuda güttüğümüz amaç Nurcularınkinden farklıdır. Onlar, Nur Risalelerinin geldiği (!) gibiını gerekli görüyorlar; tashih hususunda ona herhangi bir müdahaleye izinli olmadıklarını (izin hususunaştirilebilir mi? Meselesi).

8

Sikke-i Tasdîk-ı Gaybî, 110, Birinci Şua/Dördüncü Âyet.

9

Otuzbirinci Mektuptan Yirmialt

Meyve Risalesi’nden/Onuncu Mes'elenin Hâtimesi Olarak

Şuâlar, 219, Onbirinci Şuâ/Meyve Risalesi/Bu Onuncu Mes'eleye Bir Hâtime Olarak İki Hâşiye; Siracü’n-Nûr, 62,ıncı Lem'a/İhtiyarlar Hakkında/Onbirinci Rica; Îman ve Küfür Muvazeneleri, 111,İki Hâşiye/Birincisi.

12

Bu kitaptan as

ba

ele al

de

sonra, konunun bizden önce dile getirilmi

Eserlerinden yararland

Zaten, sarf etti

ibarettir. Ç

edinmeye, âlimlerin konuya ili

bütünlük içinde kan

Konular

inceledi

s

kaç

Yararland

orijinaline (

zaman zordu. Ula

tercümesinde, Mehmed Erdo

yüzden, çevirisini haz

Tercümesinden al

asl

yerde Arapças

görülebilir. Tetkikimizi "aktarmac

ıl gayemiz; Nur Risaleleri’nden olanaklar elverdiği ölçüde birşlık altında toplamaya çalışarak alıntıladığımız konunun, farklı kaynaklarda nasılındığını ortaya koymaktan ibarettir. Bu yüzden, bu eserin bir derleme olarakğerlendirilmesi bizi asla rahatsız etmeyecektir. Farklı bir yaklaşımımız olmadıktanş olması, bizi sadece sevindirir.ığımız âlimlerin sözleri, elbette bizimkinden daha değerlidir.ğimiz gayret, onların görüşlerini derlemekten ve izlerine uymaktanıkarımlarımızda Kur'an’ı, Sünneti ve salih selefimizin sözlerini kılavuzşkin benzer görüşlerini bir araya getirmeye, tutarlılık veıtlara dayanmaya çalıştık.ı bölümlendirmek bizim için epey güç oldu. Bir başlık altındağimiz konu, bazen birden fazla bölümü ilgilendirmesine karşın belli birınıflandırma yapmak zorundaydık. Bu yüzden birtakım tekrarlarda bulunmaktanınamadık.ığımız birçok kaynak, tercüme edilmişti. Bu kaynakların çoğununİmam Gazalî’nin Fedaihu’l-Bâtıniyye’si gibi) ulaşmak, bizim için çoğuşsak dahi, örneğin, Şatıbî’nin Muvafakatı gibi zor bir metninğan kadar başarılı olamayacağımızı biliyorduk. Buır bulduğumuz eserlerden faydalanmaktan çekinmedik.ıntılar yaptığımız bazı eserlerin, -konunun önemine binaen- hemından, hem de tercümesinden yararlandığımız da oldu. İbarenin önem arz ettiğiını da ekledik. Yaptığımız iktibasların uzunluğu, kusur olarakılık"la eleştirecek olanları haklı gördüğümüzü

ş

Al

da yer almaktayd

kaynaklarla kar

imdiden belirtelim. Başımızla beraber...ıntı yaptığımız eserlerde, -doğal olarak- diğer kaynaklardan yapılan iktibasları. Böylece bu, belki iktibasın iktibası oldu. Okur, bu yüzden, ikinci elşılaşacaktır. Ne var ki, örneğin, Abdullah Aydemir’in Tefsirde

İ

kaynaklara yönelmeyi de dürüst bir davran

güvendi

Çeviri eserlerden yap

çeviriye ufak tefek müdahalelerimiz oldu.

ediyoruz.

Neredeyse tümü Arapça olan dinî kavramlar

kullan

imlâda Türkçe imlâ k

geldi

Ama TDK, "hükmetmek"in gösterildi

etmek"

srâiliyyât isimli eserinde, kaynaklardan yaptığı alıntıları aktarmayıp tekrar oış olarak kabul edemezdik. Yazarınağimiz sürece, bu metodu terk etmedik.ılan alıntılarda bazen anlatım bozukluğu olduğu için,İlgililerden bunu hoş görmelerini ricaın, şahıs ve kitap isimlerinin sıkçaıldığı bir kitapta imlâda bütünlük sağlamanın zorluğu teslim edilecektir. Hele buılavuzlarına uymak daha da güçtür. Biz, -en azından metindeelimizdenği kadar TDK’nin 2000 yılında yayımladığı imlâ kılavuzuna uyduk.ği gibi yazılmasını isterken "hamdetmek"in "hamtşeklinde yazılmasını da istemektedir. İmlâsına aşina olduğumuz Kur'an-ı

Kerim’in Kur'an

bizi de rahats

k

"Gazâlî"

ıkerim; "tesbih"in "tespih"; "şehadet"in "şahadet" şeklinde yazımı gibiız eden durumlarda ve çoğunlukla isimlerin yer aldığı dipnotlarda iseılavuza uymadık. Örneğin, metinde "Gazalî" şeklinde yazarken, dipnotta bunuşeklinde gösterdik.

13

Bahusus "Allah" lâfz

"o" zamirini büyük harfle yazmad

i

kaidelerini dikkate almad

Talib" yerine "Ali b. Ebu Talib" yazmay

Yaz

isimlerindeki harf-i tarifler (el) ço

"

dipnotlarda Lâtin alfabesindeki "

"Aliyyu’l-Karî"nin "ka"s

verdik. Dolay

kayna

Bundan

müstesnad

hangi bölümde yer ald

ı yerine kullanıldığında, birçok eserde büyük harfle yazılanık ve kendisinden sonra gelen ekleri kesmeşaretiyle ayırmadık. Telâffuzunda garip karşılanabilecek kelimelerde Arapçaık. "Ya Ebâ Hureyre!" yerine "Ey Ebu Hureyre!"; "Ali b. Ebîı tercih ettik.ım kolaylığı bakımından metinde ve dipnotlarda sık geçen kişi ve kitapğunlukla yazılmamış; meselâ, "eş-Şevkânî",Şevkânî"; "el-Fevaid", "Fevaid" şeklinde yazılmıştır. Arabî metnin çevriyazısında veā, ū ve ī" harflerini de kullandık. Buna, örneğin,ı ile "Şevkânî"nin "kâ"sını birbirinden ayırt etmek amacıyla yerısıyla, bunlar "Aliyyu’l-Kārî" ve "Şevkânî" şeklinde yazılmıştır. Hadislerinğı belirtilirken musannıfın ismi kâfi görülmüş, kitabın ismine yer verilmemiştir.İmam Malik’in Muvattaı ile Gümüşhanevî’nin Râmûzu’l-Ehâdis’iır. Bu iki kitabın sadece ismi verilmiş, musannıfı zikredilmemiştir. Hadisinığına işaret edilmiş, ardından bap ve hadis numarası

zikredilmi

208’inci hadis"

Metinde aç

yüzden, bizce dipnotlar da önem arz etmektedir.

Kitapta kullan

Osmanl

ştir. Örneğin, "el-Buhārî, el-Câmiu’s-Sahîh, Kitâbu’t-Tefsîr, 165’inci Bâb,şeklindeki kaynak, "Buhā, Tefsîr, 165/208" biçiminde gösterilmiştir.ıklanması uygun olmayan birçok hususu, dipnotlarda ele aldık. Buılan dile özen göstermeye çalıştık. Zenginlik katması için bazenıca, bazen Arapça, kimi zaman Batı kaynaklı, kimi zaman da yeni türetilmiş

sözcükleri kullanmaktan kaç

yakla

i

Bu ara

Hatalar bizden; do

eklemeye gayret ettik. Temiz, ar

bilmedi

da fark

Risaleleri

Biz, bu çal

ınmadık. Dil konusunda herhangi bir saplantımız ve dileşımımız ideolojik olmadığından, bu konuda kendimizi zorlamadık. Yaygın veşlevsel terimleri kullanmaya çalıştık.ştırmamızda hata ve kusurlardan arî olduğumuzu iddia edemeyiz.ğrular Allah’tandır. Biz, ilim ve araştırma denizine bir damlaı bir damla... Henüz, o deryaya açılacak kadar yüzmeğimizin, kıyısında bir-iki kulaç atmaya çalışan acemî bir yüzücü olduğumuzunındayız. Bütün bunlara rağmen bu eserin; Sünnet, cemaat ve hadis ehlinin Nur’ne -gecikmiş de olsa- kapsamlı bir reddiyesi olduğuna inanıyoruz.ışmamızla belki orduya bir at bağışlayamadık. Yaptığımız, düşş

bir çiviyi yerine çakma gayretidir. Ama, unutulmamal

belirtildi

birlik bir orduyu, bir ordu da bir sava

Bu tetkikin sahibi, hayallerdeki ve karanl

ayd

kendisini bahtiyar hissedecektir.

Abdullah TEKHAFIZO

Ankara-2005

ıdır ki, darb-ı meselde deği gibi, bir çivi bir nalı; bir nal bir atı; bir at bir süvariyi; bir süvari bir birliği; birşı kurtarır. Bir savaş ise neleri kurtarmaz ki?ıklardaki devlerin gerçekte veınlıkta birer cüce olduklarının gösterilmesine küçük bir katkıda bulunabildiyse,ĞLU

14

KISALTMALAR D

İZİNİ

age. Ad

a.s. Aleyhi’s-Selâm

b.

bak. Bak

c. Cilt

çev. Çeviren

D

ı geçen eserİF Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesiİbn, BinınızİB Diyanet İşleri Başkanlığı

H. Hicrî

Hz. Hazret-i

hzl. Haz

M. Milâdî

MEB Millî E

ırlayanğitim Bakanlığı

MEGSB Millî E

ğitim ve Gençlik ve Spor Bakanlığı

İFV Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı

MÜSBE Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

nak. Nakleden

r.a. Rad

r.anhâ Rad

r.anhuma Rad

s. Sayfa

sad. Sadele

s.a.v. Sallallahu aleyhi ve sellem

TDK Türk Dil Kurumu

TDV Türkiye Diyanet Vakf

ıyallahu anhıyallahu anhâıyallahu anhumaştirenı

TÖV Türkiye Ö

ğretmenler Vakfı

v. Vefat

ı

vb. Ve benzerleri

15

1. BÖLÜM

SA

1.1. SA

İD NURSÎ, NUR RİSALELERİ VE İLİMİD NURSÎ’NİN TAHSİL HAYATI

Risale-i Nur müellifinin tahsil hayat

(...)

ı üç aydan başka mevcut olmadığı halde10

Evet o zât

zevahiri kurtarmak üzere üç ayl

ve ledünniyat ve hakaik-

k

(Said Nursî) daha hal-i sabavette iken ve hiç tahsil yapmadanık bir tahsil müddeti içinde ulûm-u evvelîn ve âhîrineı eşyaya ve esrar-ı kâinata ve hikmet-i İlâhiyeye vârisılınmıştır ki, şimdiye kadar böyle mazhariyet-i ulyâya kimse nail olmamıştır.11

(...) alelusûl yirmi sene tahsili lâz

hülâsas

ım gelen ulûm ve fünunun zübde veını üç ayda tahsil ve ikmal etmiştir.12

Evet, üç ayl

bir kitapla i

ederken hiçbir kitaba müracaat etmedi

ık bir tahsili bulunan ve kırk seneden beri Kur'an-ı Kerîm’den başkaştigal etmeyen, yüzotuzu Türkçe, onbeşi Arapça olan eserlerini te'lifği, henüz hayatta olan kâtipleri tarafından

ş

ehâdet edilen, esasen kütüphanesi de bulunmayan, yarım ümmî bir zat (...)13

(...) Medrese usulünce onbe

müellifi yaln

ş sene ders almakla okunan kitapları Resâil-in-Nurız üç ayda tahsil etmiş.14

1.1.1. SA

İD NURSÎ’NİN MEDRESE HAYATI

Ciddî bir

şevk ile tahsili gözüne aldı ve bu niyetle nahiyeleri İsparit Ocağı

dahilinde bulunan Ta

Fakat fazla duramad

söylenen küçük bir söze dahi tahammül edememesi; medreseden ayr

oldu. Tekrar Nurs’a döndü. Nurs’da ayr

biraderinin haftada bir defa s

Pirmis Karyesine, sonra Hîzan

tahammülsüzlü

ğ Köyünde Molla Mehmed Emin Efendi’nin medresesine gitti.ı. Hâle-i fıtriyeleri icabı, daima izzetini koruması ve hattâ âmirâneılmasına sebebıca bir medrese olmadığından dersini büyükılaya geldiği günlere hasrederdi. Bir müddet sonraşeyhinin yaylasına gitti. Burada da tahakkümeğü, dört talebe ile geçinmemesine sebeb oldu.15

10

Afyon Mahkemesinde Yapt

Şuâlar, 434, Ondördüncü Şua/Bediüzzaman’ın Afyon Mahkemesi Müdafaası ve Mektupları ve Nur Talebelerininıkları Hakikatlı Müdafaalar/Ahmed Feyzi’nin Müdafaasıdır.

11

ve Tercüman

Hayat

Şuâlar, 542, Onbeşinci Şua/Elhüccetü’z-Zehra/Risale-i Nur Nedir? ve Hakikatlar Muvacehesinde Risale-i Nurı Ne Mahiyettedir Diye Bir Takriznâmedir; Bediüzzaman Said Nursî (Bundan sonra bu kitabı Tarihçeişeklinde göstereceğiz), 579, Afyon Hayatı/Risale-i Nur Nedir? Bediüzzaman Kimdir?

12

Tarihçe-i Hayat, 34, İlk Hayatı.

13

Sözler, 703, Teşrin-i sâni (1950) de Ankara Üniversitesinde (...) bir konferanstır.

14

Sikke-i Tasdîk-ı Gaybî, 78, Birinci Şua/İkinci Bir İhtar.

15

Tarihçe-i Hayat, 31, İlk Hayatı.

16

Yaz olmas

Orada, biraderi Molla Abdullah ile bir gün dö

Mehmed Emin Efendi, Küçük Said’e:

-Ne için karde

Bulunduklar

ı dolayısıyle, ahali ve talebelerle birlikte Şeyhan Yaylâsına gittiler.ğüşş. Tâğî Medresesi Müderrisişinin emrinden çıkıyorsun? diye işe karışmış.ı medrese, meşhur Şeyh Abdurrahman Hazretlerinin olması

dolay

-Efendim,

halde burada hocal

geçebilece

ısıyle, hocasına şu yolda cevap verir:şu tekyede bulunmak hasebiyle, siz de benim gibi talebesiniz. Şuık hakkınız yoktur! diyerek, gündüz vakti bile herkesin güçlükleği cesim bir ormandan geceleyin geçerek Nurşin’e gelir.16

(...) Oradan kalkarak me

Orada dahi arkada

hançer çekmesi üzerine gözüne ili

ba

pederlerine: "Ben art

büyüktürler. Onlara gücüm yetinceye kadar evde kal

kadar evde kal

şayih-i âzam mevkii bulunan Gaydâ kasabasına gelir.şı Molla Muhammed Efendi ile döğüşerek, Molla Muhammed’inştiği baltaya sarılır. O sırada diğer bir talebeşından yaralı şünce, medrese hayatını terkle pederleri nezdine gelir. Veık büyümedikçe okumaya gitmem. Zira talebeler bütün bendenırım." der. Ve o kış ilkbaharaır.17

Pederinden izin alarak, tahsil yapmak üzere Arvâs Nahiyesine gider. Burada

icra-y

etmeyip, talebelerinden birisine okutmas

bu me

-Efendim, öyle de

Hitab

müddet kald

yeni talebelere ehemmiyet verilmemek bu medresenin âdeti oldu

ile okunmas

söyledi.

ı tedris eden meşhur Molla Mehmed Efendi, kendisine ders vermeye tenezzülını tavsiye edince, izzetine ağır gelir. Bir günşhur müderris camide ders okutmakta iken, Molla Said itiraz ederek:ğil!ında bulunur. Okutmasına tenezzül etmediğini hatırlatır. Orada birıktan sonra, Mir Hasan Veli Medresesine gitti. Aşağı derecede okuyanğunu anlayınca, sıraı icabeden yedi ders kitabını terkederek, sekizinci kitaptan okuduğunu18

(...) Erzurum Vilâyetine tâbi Bayezid’de

nezdinde yapt

gariptir. Zira

nüsah etti. Buna da her kitaptan bir veya iki ders, nihayet on ders tederrüs etmekle

muvaffak oldu ve mütebakisini terkeyledi. Hocas

için böyle yapt

-Bu kadar kitab

mücevherat kutusudur, anahtar

bulundu

anlayay

Şeyh Mehmed Celâlî Hazretlerininığı bu hakikî ve ciddî tahsili, üç ay kadar devam etmiştir. Fakat pekŞarkî Anadolu usûl-ü tedrisiyle, "Molla Câmi" den nihayete kadar ikmal-iı Şeyh Mehmed Celâlî Hazretleri neığını sual edince Molla Said cevaben:ı okuyup anlamaya muktedir değilim. Ancak, bu kitaplar birı sizdedir. Yalnız sizden şu kutuların içinde neğunu göstermenizin istirhamındayım, yâni bu kitapların neden bahsettikleriniım da, bilâhere tab'ıma muvafık olanlara çalışırım, demiştir.

16

Tarihçe-i Hayat, 32, İlk Hayatı.

17

İctimâi Reçeteler I, 9, Tarihçe-i Hayat/Latife.

18

Tarihçe-i Hayat, 32-33, İlk Hayatı; İctimâi Reçeteler I, 9-10, Tarihçe-i Hayat/Latife.

17

Maksad

fikrini medrese usullerinde göstermek ve bir teceddüd vücuda getirmek ve bir sürü

gelen ulûm ve fünunun zübde ve hülâsas

Bunun üzerine hocalar

cevaben:

-Bu ilimleri birbirinden tefrik edemiyorum. Ya hepsini biliyorum veyahut

hiçbirisini bilmiyorum, der.

Herhangi bir kitab

Cevâmi", "

kendine anlamak

ı ise, esasen kendisinde fıtraten mevcud bulunan icad ve teceddüdşiye ve şerhlerle vakit zâyi etmemekti. Bu suretle, alelusûl yirmi sene tahsili lâzımını üç ayda tahsil ve ikmal etmiştir.ının; "hangi ilim tab'ına muvafık" olduğu sualineı eline alırsa, anlardı. Yirmidört saat zarfında "Cem'-ül-Şerh-ül-Mevâkıf", "İbn-ül-Hacer" gibi kitapların ikiyüz sahifesini, kendişartiyle mütalâa ederdi.19

(...) Bundan sonra,

ilk görü

Molla Abdullah:

-Sizden sonra ben

Bediüzzaman:

-Ben seksen kitab okudum.

Molla Abdullah:

-Ne demek?

Bediüzzaman:

-

(...)

Şirvan’daki biraderinin yanına gitti. Orada büyük kardeşiyleşmede aralarında şöylece kısa bir muhavere cereyan etti.Şerh-i Şemsî kitabını bitirdim, siz ne okuyorsunuz?İkmâl-i nüsah ettim ve sıranıza dahil olmayan birçok kitabları da okudum.20

Bir gün de Van valisi merhum Tahir Pa

ilmiyede aralar

şa ile (Said Nursî’nin) bir münakaşa-iı bozulur. Rovelver ile Tahir Paşa’yı vurmak için davranır.21