KOSGEB KREDİLERİ HİBE EDİLMELİ
İçinde yaşadığımız, iyisi-kötüsüyle her havasını soluduğumuz, paçalarımıza tozu toprağı bulaşmış şehrimizin, içinde bulunduğu sorunlardan nasıl kurtulacağı yönünde biz de yazılarımızla destek, katkı sunmaya çalışıyoruz. Eleştirilerimiz, herkesin şapkasını önüne bırakıp iyi düşünmesi gerektiği için, hiçbir art niyet ve kasıtlı bir yaklaşım olmadan sırf bu memleketin güzel günler görebilmesi için olduğunda anlamlıdır. Biz de bu hedefi gözeterek hareket etmeye, gördüklerimizi, tespit ettiklerimizi, canımızı acıtan ve elimizdekilere göz diken haramilere karşı korumak için çaba gösteriyoruz. Okurken, yanlış bilgiden, fitne fesadın dolduruşundan arınmış aklıselim düşüncenin yazdıklarımızı çok iyi ve doğru anlayacağını, ilimize ve yaşayan mağdur halkımıza çok yararlı sonuçlar doğuracağını düşünüyorum. Ben, her defasında yazılarımda belirttim: Van’da deprem süreci sağlıklı yürütülemedi, yapılan iyi ve faydalı her şeyi yazdık; ancak o kadar yanlış şeyler yapıldı ki, yapılan iyi şeyler ortadan kayboldu gitti.
Sıkça yapılan yanlışları da bu köşeden herkese aktardık. Sorumluları, sıkıntıları çözmeye davet ettik. Çözüm önerilerimizi de ortaya koyduk. Eğer bunları çözemezseniz, bu süreci iyi okuyamayanlar, halkın sorunlarına çözüm olamayanlar depremin altında kalacak dedik ve demeye de devam ediyoruz, yanlışlar yapılmaya devam ediliyor çünkü. Öyle ki halkın en güvendiği insanlardan biri olan AK Parti İl Başkanı ARAS bile basından okuduğum kadarıyla artık yönünü değişmiş, TOKİ’lerde hiçbir sorunun olmadığını aktarıyor. Doğrusu üzüldüm ve hiç yakıştırmadım. Bu dürüst başkan bu tutumundan vazgeçmezse, halkın güvenini kaybedecek, diğerleri gibi yazık olur. Unutulmamalı ki siyasetçi ve idareci için en kötü şey, güvenilirliğini yitirmesidir.
Evet, yazımızın konusu Van’da her gün çığlık atan ama sesini duyuramayan esnafın durumu olacak.
Van Ticaret ve Sanayi Odası (VATSO) Başkanı Mirza NADİROĞLU, depremin ardından üyelerinin kullandığı 300 milyon TL değerindeki KOSGEB kredilerinin geri ödemelerinin kendi girişimleri sonucu ertelendiğini nihai kararın yakın bir zamanda resmileşeceğini dile getirdi. Kısa bir geçmişe, yani depremin ilk haftalarına neler konuşuluyordu neler bekleniyordu diye bir göz atarsak;
Depremin oluşturduğu o ağır psikolojik ortamda ticaret yapanların ticareti, üretim yapanların üretimi durmuştu. Devletin bu paketi açması çok doğru bir şeydi. Ama o dönemdeki tepkileri hatırlıyorum. Kredilerin bankalar aracılığıyla veriliyor olması, bazı esnafımızı çok ciddi sıkıntılara soktu. Bir çare gibi gözüken kredi koşulları ve bankalar, verdiği anaparayı garantiye almak istiyor ancak depremin getirdiği şartlardan dolayı esnaf da bunları temin noktasında sıkıntı çekiyordu.
Depremzedelerin o ortamda sıcak paraya ihtiyacı vardı. Piyasaya pompalanan para az da olsa krizin aşılmasına, özellikle sanayi sektörüne katkısı oldu. O noktada amacına ulaştı diyebiliriz.
Hatırladığım kadarıyla Van depreminde zarar gören 6048 KOBİ'ye, 364 milyon 494 TL kredi verildi.
KOSGEB Van Bölge Müdürü Bilal Emre Yörük ve KOSGEB Van Bölge Müdür yardımcısı Hadi ARVAS Beylerin de verilen kredilerle Van'ın ekonomisinin canlanmasında ciddi bir katkıda bulunduklarını, yoğun çaba sarf ettiklerini ve emeği geçenleri iyi niyetlerini de aynı zamanda kutlamak gerek.
Açılan Doğal Afet Kredi Paketinin, Van esnafının ihtiyacını tam olarak karşılayamadığını düşünüyorum. Piyasa çok sıkıntılı ve durgun, sıcak paraya acil ihtiyaç olduğu her haliyle ortada. Esnafların kendilerini toparladığını söylemenin doğru olmayacağını, gerçek anlamda yaralarının sarılması için yeni kredilere ihtiyaçları olduğunu açıkça ortaya koymak gerek. Hakikaten kan ağlayan esnaf sayısı bir hayli fazla.
Nerden bakarsak bakalım, esnafın krizi aşmasında kredilerin büyük katkısı oldu.
Ancak bazı bankaların, esnafların kredibilitesini falan göz önünde bulundurmasından dolayı bazı esnaflar bu imkândan yararlanamadı. Verilen krediler, bu konuyla alakalı olumsuzlukların biraz gölgesinde kaldı.
Esnaflar büyük zarar gördü. Halk zarar gördü, görmeye de devam ediyor. Van’ın ekonomik durumu ile ilgili yeni, sıfırdan bir rapor hazırlanmalı, vergi ve sigorta borcunun silinmesi talebinde de bulunulmalı.
Şu anda borçların ertelenmesi isteniyor, ne var ki bırakın ertelenmesini, bu borçlar birikiyor. Ödemelerin başlayacağı zaman, bir ödeme sorunu ortaya çıkacak.
Şimdi 3 yıl vadeli olarak verilen kredilerin geri ödeme süreci başladı. Ancak NADİROĞLU, geri ödemelerin ertelenmesi için konuyu Hüseyin Çelik´e ilettiklerini, KOSGEB kredilerinin geri ödenmesinin ertelenmesi konusunda kendisinden söz aldığını kaydetti. Bu girişimler tabi ki önemli ama en önemlisi şu vergi borçlarının silinmesi meselesi. Vanlı esnaflar da vergi borçlarının silinmesini istiyor zaten. Daha önemlisi ise 1999 yılında meydana gelen Sakarya depreminde, depremden zarar gören esnafların borçlarının silindiğini, Van'da da aynı uygulamanın hayata geçirilmesi gerekiyor.
Çünkü elimizde bununla ilgili bir emsal karar var. Bu Sakarya'da uygulanmış, Van'da da uygulanması gerekiyor. Daha önce de yazmış, Ankara’da yapılan TOKİ evlerinin fiyatını örnek vermiştim. Aynı durum burada da geçerli ve bu krediler kesinlikle hibe edilmeli. Esnaflar ve STK’lar da daha önce bu tür girişimlerde bulundular ancak sonuç alamadılar. Bu konular çok önemli, nedeni ise diğer illerde doğal afetlerde neler yapıldıysa, aynısını Van için yapmaları gerekir. Bu bir devlet rolüdür ve aynı zamanda devletin kaçamayacağı mecburi bir görevdir. Bu işin takibi ve yürürlüğe konup işlevsel hale gelmesi de, seçmenlerinin kendisine oy vererek yetkilendirdiği iktidar vekillerine ve idarecilere düşer. Bu sorunun giderilmesinden daha önemli bir gündem olmamalı ve başka çaresi de yok bunun. Sayın vekiller ve idareciler bu işin ve sorumluluğun, kendilerinin olmazsa olmazları olduğunu bilmeliler.
Sayın vekil ve idareciler, bu konuda şeyler yapma imkânı olan herkes! Buradan size sesleniyorum!
Bu konularda önünüzde emsaller var, ki size başka sorunlar çıkarmazlar sanırım. Sözünüz geçiyorsa, tam zamanı çünkü. Halk da, esnafta, STK’lar da bu konuda birlikte hareket etmeli çok yüksek bir ses getirmeli. Van halkı böylesi destekler ve sıcak para ile ancak kendisini birçok zararı olan bu sıkıntıdan kurtarabilir. Devlet olmanın, iktidar olmanın gereklerinden biri de budur. Yani devlet olmak, güç olmak, iktidar olmak; deprem gören halktan her işte para almak değildir.
NADİROĞLU’nun bu girişimi her kesim tarafından desteklenmeli. Bu kredilerin hibe edilmesi için herkes acilen bir araya gelmeli. Ciddi bir duruşla sorunu ortaya koymalı ve çözmek için masaya yatırmalı.
