Van’ın Tuşba ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Özalp karayolu üzerinde bulunan Van Kömürcüler ve Oduncular Sitesi esnafı, bu aralar sezonları olmasına rağmen durgun bir dönem yaşandığını söylüyor. Son zamanlarda döviz kurundaki hareketliliğe bağlı olarak kömür fiyatlarının da yükseldiğine dikkat çeken esnaflar, durum böyle olunca satışların da az olduğunu dile getirdi.
Site esnaflarından Öz Seyhanlar Madencilik sahibi Hasan Seyhan, dolar kurunun yükelmesinden dolayı ithal kömür fiylatlarının arttığını, ithal kömür alamayan vatandaşların da Şırnak kömürüne yöneldiğini söyledi. Seyhan: “Daha önceleri Şırnak kömürü satışımız çok az olurdu. Ancak bu sene ithal kömür fiyatlarının yükselmesi nedeniyle Şırnak kömürüne ilgi arttı. Tabi bu kömüre ilgi artınca fiyatında da bir yükselme söz konusu oldu” şeklinde konuştu.
İthal kömürdeki fiyat artışının sadece dolara bağlı olmadığını belirten Hasan Seyhan: “Çin devleti kendi maden ocaklarını kapatıp Rusya’ya yöneldi, oradan kömür almaya başladı. Çin, Rusya’dan kömür almaya başlayınca Rusya'da kömür azalmaya başladı, bu nedenle bizim ülkemize kısıtlı kömür satışı yapmaya ve daha yüksek fiyatla vermeye başladılar. Böyle olunca kömür fiyatlarına yansıdı.” ifadelerini kullandı.
Nakliye ücretlerinin de kömür fiyatlarına etki ettiğini dile getiren Seyhan: “ Geçen sene ton başına 150 TL nakliye ücreti veriyorduk, şuan 250 TL ödüyoruz. İç nakliye de binince kömürün fiyatı biraz daha artıyor. Doların yükselmesi nedeniyle kömür fiyatlarında da sürekli bir artış söz konusu oluyor, çünkü kömürü dolar ile alıyoruz.” dedi.
Geçmiş yıllarda site esnafı olarak işyerlerine gelen müşterilere elden taksit ve borç erteleme gibi birçok kolaylığı sağladıklarını ifade eden Seyhan: “Şimdi o imkânları sunamıyoruz, elden taksit olayı tamamen kalktı. Çünkü biz esnaf olarak ticaret yaptığımız firmalara peşin para vermeden ürün alamıyoruz. Parayı hesaplarında görmedikleri takdirde mal sevkiyatını yapmıyorlar. Burada olan hiçbir firmanın böyle bir imkanı yok, yani peşin alıp taksitle satma gibi bir imkana sahip değiliz. Kredi kartıyla satışlarımız var, eskiden kredi kartıyla satış yaptığımızda komisyon ödemiyorduk, firmalar artık yüzde 2,5 bir komisyon kesiyorlar. Biz de mecburen bunu satışlarımıza yansıtıyoruz” diye konuştu.
Kömür fiyatlarındaki artışın vatandaşları haliyle etkilediğini söyleyen Seyhan: “İşlerimizde önemli bir azalma söz konusu. 1997 yılından beri burada firması olan bir esnafım, sürekli firmamıza gelen sabit müşterilerimiz var. Geçmiş yıllara baktığımda 2, 3, 4 ton alan bir müşterim bu sene fiyatların yükselmesinden dolayı 1 ton kömür alıyor. Bazı vatandaşlar ise artık ton işi değil de torba işi kömür alıyor. Açıkçası günlük satışlar giderlerimizi karşılamaya anca yetiyor. Umarız bir an önce döviz kurundaki bu yükseliş durur, alım gücü artar, aksi halde buradaki esnaf arkadaşlarımızdan kapatanlar olabilir...” ifadelerini kullandı.
Özel Haber: M.Selim KURT
