Kömür satışları düştü

Kışın soğuk yüzünü gösterdiği bu günlerde ev ve işyeri doğalgaz ile ısınmayanlar için temel yakacağı odun ve kömür oluşturuyor. 

Ancak kent genelinde doğalgaz kullanımı büyük oranda yaygınlık kazanmadığı halde, kömürde istenen satış gerçekleşmiyor.  

Van Kömürcüler Sitesi’nde işyerleri bulunan esnaflar, önceki yıllarda olduğu gibi sitede bir hareketliliğin olmadığını, günlerini oturarak geçirdiklerini söylüyor.  

SATIŞLAR NEDEN DÜŞTÜ?

Sitede işyeri bulunan İkbal Kömür sahibi Cevdet Arvas, kömürde satışların düşmesinin bir-kaç nedeninin olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Geçmiş yıllara kıyasla baktığımızda, buradaki esnafımız gerçekten sıkıntılı bir durumda, bizler eski satışlarımızı bulamıyoruz. Bu eski satışlarımızı bulamayışımızın üç ana sebebi var. Bunun ilki, doğalgazın bizden pazar payını alması, ikincisi, sosyal yardımlaşmanın dağıtmış olduğu kömürler, üçüncüsü ise, özellikle bu yıl TOKİ'lerin dengesiz bir kömür alımından dolayı ve bazı bölümlere doğalgazın gitmesiyle, bir önceki yıldan kalan kömürlerin blok sakinleri tarafından piyasaya sürülmesi.”

DEMETİM DURUMU

Kömür satışlarının denetlenmesi gerektiğini kaydeden Arvas, şunları söyledi;

“Çevreye etkisi olduğu için Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünün denetlemesi gereken durumlar var, yine belediyelerin de denetimle ilgili rolü var. Satış izni olmayan, çalışma ruhsatı olmayan esnafların veya insanların bu işi yapmaması gerekirken, maalesef bu durumda olup da satış yapanlar var. Her ne kadar biz bu sorunu geçmiş yıllarda da dile getirdiysek, bu sıkıntı devam ediyor. Buradaki esnaf vergisini ödüyor, işçi çalıştırıyor, SGK primlerini yatırıyor, bu masraflar için de satış yapması lazım. Bu nedenle bu konudaki denetimlerin arttırılmasını talep ediyoruz.”

“BAZILARI İŞYERİ KAPATTI”

Satışla ilgili yaşanan sıkıntılardan dolayı bazı kömürcü esnafının işyeri kapattığını belirten Arvas, şöyle devam etti:

“Diğer taraftan da baktığımızda, piyasalarda gelişigüzel kömür satışı yapanların bu tür giderleri yok ve bu da site esnafının satışlarına etki ediyor. Bu yüzden birçok esnaf arkadaşımız da kapatmak zorunda kaldı. Eskiden burası, yani Kömürcüler Sitesi, Van’da bacasız bir fabrika olarak anılırken ve Van ekonomisine büyük bir katkı sağlarken, maalesef şu anda Van’ın ekonomisine değil katkı sunmak, kendi ekonomilerine bile katkı sunamayacak durumda.”

DÖVİZİN ETKİSİ

Arvas, dövizin de kömür satışlarına olumsuz etkide bulunduğunu belirterek, “Dövizdeki dengesizlik de işlerimize büyük oranda etki etti. Kurun birden bire artması alımları düşürdü. Mesela bir önceki yıl sezon açılışımızı ton fiyatı 750-800 TL’den açarken, bu yılın ilk sezonu Temmuz ve Ağustos ayında satışlarımız kurdan dolayı 1800-1850 TL'den başladı. Kur gerilemeye başladıktan sonra kömür fiyatlarında 200-250 TL arası fiyat gerilemesi odu. Fakat bunu da bir önceki yılla kıyasladığımız zaman yüksek bir fiyattır, bu da vatandaşın bütçesini etkiliyor. Kömür fiyatlarına baktığımız zaman asgari ücret alan bir vatandaşın 1 ton kömür alabilmesi için, 1 ay boyunca hiçbir şey almayıp evine masraf yapmadan ve ekstradan 100 TL de borçlanıp 1 ton kömür alması lazım.” 

“BACASI TÜTMEYEN SİTE…”

Kömür alımlarının şimdilerde ton yerine ekseriyetle torba şeklinde gerçekleştiğini ve işlerinin büyük oranda düştüğünü anlatan Arvas, “Satış durumumuzu geçen yıllarla kıyasladığımız zaman büyük bir fark var. Bugün 18 Aralık, bir önceki yılın aynı tarihine baktığımız zaman bizim böyle rahat bir şekilde oturmamız mümkün değildi. Fakat şimdi iş olmadığından dolayı oturabiliyoruz. Şu an kışın kapıya dayandığı, soğukların tamamen başladığı bir an ve biz iş olmadığından dolayı oturuyoruz. İlerleyen günlerde bir hareketlilik beklemiyoruz, çünkü öyle bir ışık yok, alım yapması gerekenler yaptı. Şöyle bir durum da var, fiyatların yüksek olmasından dolayı bazı tüketiciler ton bazında değil de ihtiyaca bağlı olarak torba şeklinde alıyor, bu durumun da pek fazla bir hareketlilik getireceğini sanmıyoruz. Daha önce de belirttiğim gibi burası bacasız bir fabrika iken, şimdi bacası tütmeyen bir site haline gelmiştir.” diye konuştu.  

Yardım amacıyla dağıtılan kömüre de değinen Arvas, şunları kaydetti:

“Tabi Sosyal Yardımlaşma Vakfı tarafından kömür dağıtılmasına saygı duyuyoruz, sosyal devlet anlayışı olarak devletin yapması gereken bir görevdir bu ve biz buna da karşı değiliz. Dar gelirli vatandaşa devletin sahip çıkmasına da saygı duyuyoruz, bu olması gerekendir. Ama bizim burada itirazımız şudur; dengesiz bir dağıtımın söz konusu olduğunu düşünüyoruz. Talebimiz şudur; kömürü hak edenler alsın, bu konuda daha dikkatli davranılsın, titiz bir çalışmanın ardından hak edenlere kömür verilsin. Yani demek istediğimiz, varsa bir haksızlık bunun önüne geçilsin. Yoksa vakfın kömür dağıtımına elbette ki saygı duyuyoruz. Gerçekten, kömürün ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını destekliyoruz ve bu konuda üzerimize ne düşüyorsa bizler de katkı sunmaya hazırız.”  

Arvas, odun fiyatlarında ise, bir değişiklik olmadığını, geçen yıl tonu 600 TL olan odunu bu yıl da aynı fiyata sattıklarını sözlerine ekledi. 

Özel Haber: M. Selim Kurt