FİLİSTİN'DEKİ İNTİFADALAR NELERDİR?
İntifada Filistin’de iki kez yaşandı. Birinci İntifada (ayaklanma) veya Birinci Filistinli İntifada, İsrail'in, aralık 1987'den 1993 Oslo Anlaşmasının imzalanmasına kadar süren, Filistin topraklarını ele geçirmesine karşı, Filistinlilerin ayaklanmasıdır.
-BİRİNCİ FİLİSTİN İNTİFADASI
Ayaklanma 9 Aralık’ta Cebaliye mülteci kampında başladı. Gittikçe yükselen tansiyon, ölen Filistinli ve İsrailliler ve son olarak İsrail ordusuna ait bir aracın dört Filistinli'ye çarpıp öldürmesi, ayaklanmayı ateşledi.
-İKİNCİ FİLİSTAN İNTİFADASI
İkinci İntifada veya El Aksa İntifadası ise Eylül 2000’den 2005 yıllına kadar devam eden ikinci Filistin ayaklanmasıdır. İsrail ve Filistin arasındaki çatışmalar Şubat 2005 yılında Ariel Şaron ve Mahmud Abbas’ın katıldığı Sharm ek-Sheikh Zirvesi ile sona ermiş. Ayrıca Oslo Savaşı olarak da bilinir.
Filistinli intifadasının sebepleri
1. İsrail’in baskıları
2. Hukuk dışı ölümler
3. Toplu tutuklamalar
4. Evlerin yıkılması
5. Sürgünler
İntifadayı ateşleyen olay
İsrail ordusuna ait bir aracın dört Filistinli’ye çarpıp öldürmesi, ayaklanmayı ateşledi. Aracın dört Filistinliye kasıtlı çarptığı söylentisi hızlı bir şekilde Gazze’de, Batı Şeria’da ve Doğu Kudüs’te yayıldı.
İntifada süresince gerçekleşen eylemler
1. Genel grev,
2. Gazze ve Batı Şeria’daki İsrailli kurumları boykot,
3. Ordu emirlerine karşı sivil itaatsizlik,
4. İsrail yerleşkelerinde çalışmamak,
5. İsrail ürünlerini satın almamak,
6. Vergi ödememek,
7. Filistinli araçları İsrail ehliyetleriyle kullanmayı reddetmek,
8. Duvarlara ve yerlere grafitiler yapmak,
9. Sokaklara barikatlar kurmak,
10. Filistin sınırları içindeki İsrail’e ait askeri binalara taş ve molotof kokteyli atmak.
İntifadanın sonuçları
1. İntifada Filistinlilerin müzakereye katılmalarını, Madrid Konferansı ve Oslo Anlaşmalarına katılmalarını sağladı.
2. İntifada Filistin sorununa uluslararası farkındalık sağladı.
3. Filistinliler, İsrail-Filistin sorunundailk defa iki taraf olduğunu gösterdi.
5. İntifada Yaser Arafat ve taraftarlarına özgüven verdi ve politik programlarını ılımlılaştırdılar. Kasım 1988’de Arafat, Filistin Milli Konseyi’nde tarihi İsrail’in meşruyetini tanıma kararıyla ilgili çoğunluğun oyunu aldı. 1947’den beri bütün Birleşmiş Milletler çözüm önergelerini tanıdı ve iki devlet çözümünü desteklediğini belirtti.
Derleme Haber