Havayolu şirketleri ‘yüksekten’ uçuyor!

Turizm acenteleri kampanyalı bilet satışlarının sona ermesi üzerine artan uçak bileti fiyatlarından şikâyetçi olduklarını belirtti. Uçak bileti fiyatlarının artması üzerine vatandaşların otobüslere akın etmesi Otogar’da yoğunluğa sebep olurken turizm acenteleri sinek avlıyor. Kaçak bilet satışlarının da arttığı son günlerde halk fiyat artışlarından turizm acentelerini sorumlu tutuyor.

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Haldi Turizm Genel Müdürü Murat Beyaz ülkede serbest piyasa olduğunu zaman zaman bu gibi artışlar yaşandığını fakat bu artışların ticaret ahlakına uygun olmadığını ve vatandaşların da havayolu firmalarından kaynaklanan bu sorunu acentelere yansıttığını dile getirdi. Şehrivan Turizm Müdürü Yusuf Kuşan yaptığı açıklamalarda acentelerin resmi kurum ve kuruluşlarla anlaşmalı olduğunu, kaçak bilet satışlarının artması üzerine işlerine bir darbe daha geldiğini ve yetkili kurumların gerekli önlemleri alması gerektiğini dile getirdi. Uçak bileti fiyatlarına gerekli düzenlemelerin getirilmesi konusunda hem fikir olan acente yetkilileri ilgili kurum ve kuruluşlara yardım çağrısında bulundu.

BARİ TİCARET AHLAKI OLSUN!

Vatandaşların yaşanan fiyat artışları yüzünden acenteleri dolandırıcı olarak gördüklerini belirten Murat Beyaz “Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. Ülkede serbest piyasa ekonomisi olduğu sürece bu sıkıntılar zaman zaman yaşanacak. Dolayısıyla hava yolu şirketleri promosyon olduğu zamanlarda uçak biletlerini 50-60 TL’ye bile satıyordu. Fakat yolcuyu buldukları zaman ticaret ahlakını zorlayacak şekilde fiyatları arttırıyorlar. Bir uçak bileti için vatandaşlar 200-250 TL çıkarıp verebiliyorken özel günlerde yoğunluk yaşandığı içi bilet fiyatlarının 350-400 TL’yi bulması bütçeleri zorluyor. Alıcının cebinde ki parayı zorladığı için biz turizm acentelerine de zarar veriyor. Sabah erken saatte gelip acenteyi açıyoruz. Günde en az 250 kişiyi burada ağırlıyoruz. Fakat gün sonunda yapmış olduğumuz satışa baktığımızda sadece 5-10 kişiye satış yaptığımızı görüyoruz. Tabi vatandaşlar bizim yüksek fiyatları söylediğimizi duyunca açıkçası biraz soğuyorlar ve turizm acentelerini birer dolandırıcılık firması olarak görüyorlar.”

VATANDAŞ FİYATTAN DOLAYI SİTEMLİ!

“Hâlbuki bu pahalılığın merkezi hava yolu firmalarıdır. Bu yüksek fiyatlar bir yerde bizim halkın gözündeki itibarımızı da yok ediyor. Bizim iş yapamama sebebimizde oluyorlar. Havayolu firmalarının fiyat arttırırken bunu da göz önüne almaları lazım. yolcuyu bulduk fiyatları arttıralım mantığının yerine hem acentelerin hem de vatandaşların giderlerini çok zorlamayacak bir fiyat tarifesinin bulunması herkesin işine gelir. Kesinlikle söyleyebiliriz ki fiyatları duyan vatandaşlarımız kaçıyor. Ayrıca vatandaşlar fiyatları duyduğunda fiyatı söyleyen acenteciye tuhaf bir bakış içerisinde sitem ediyor. Bize vatandaşın inanmadığı zamanlar bile oluyor.”ifadelerini kullandı.

“VATANDAŞ ARTIK YEM ATIYOR”

Aynı anda giriş yapılan her noktada uçak bileti fiyatlarının sabit olduğunu dile getiren Beyaz “Ticarette misal gösterme vatandaşlar tarafından müşteri mantığıyla yaklaşılınca esnafa bir yem atma taktiğidir. “Burada bilet fiyatları şöyleydi de sizde neden böyle?” diyerek bir indirim sağlayabilirim gözü ile bakıyorlar. Maalesef uçak bileti firmalarının böyle bir sistemi yoktur. Nereye giderseniz gidin uçak bileti fiyatları tek bir merkezden yönetildiği için fiyatlar merkezden değişir acentelere öyle görünür. Hiçbir acente sistemde görünen fiyatın daha azı kadar bir fiyat alarak kendini zarara uğratmaz. İster aynı noktada ister farklı noktada olsun herkes aynı anda aynı fiyatı görür. Ama eğer ki müşterilerin doğru söylediğini varsayarsak bazen onlarda bir ay önceden sordukları bilet fiyatına göre hareket edebiliyorlar. Fiyatlar yüksek olunca vatandaş havayolu dışında ihtiyaçlarını karşılayabilmek için her yolu tercih edebiliyor. Bir acenteci gün boyunca biriktirdiği enerjisini iş yerine gelen müşteri için harcar. Ve karşılığını da kendi işini görebileceği bir maddiyatla alır. Eğer bilet fiyatları yüksek olduğu içi vatandaş bilet alamadıysa acente yetkilisi de kendi ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Başlarda da söylemiştim. Bir serbest piyasa ortamı olduğu için acenteler müdahale edemiyor. Bu konuyla ilgili bir düzenleme yapılmasını herkes bekliyor. Fakat yapılan açıklamalarda görünüyor ki 350 TL’nin üzerinde bilet satışı yasaklanacak. Zaten vatandaşın şikâyetçi olduğu fiyatlar 350 TL civarında. Bunun yapılması biraz anlamsız. Şu anda insanlar konforunu ve güvenini düşünecek bir firma bile seçemiyorlar. Yaptıkları tek şey en ucuz olan firmayı aramak. Bu sorunu düzenleyebilecek merciiler vardır. Gerekeni onların da yapmasını istiyoruz. Hem vatandaş hem de acente yetkilileri bu dertten kurtarılmalıdır.”diyerek sözlerini noktaladı.

BİR MASA İKİ SANDALYE İLE BİLET SATIŞI…

Artık uçak bileti satışının bir masa ve iki sandalyeden ibaret olduğunu belirten Yusuf Kuşan “Acentelerin uçak bilet fiyatlarının pahalı olmasından yakınması doğrudur. Uçak bileti fiyatları bu aralarda gerçekten yüksek. Satışlar bizi etkiliyor. Zaten internet almış başını gidiyor. İnsanlar alışverişten uçak bileti alımına kadar birçok işini internet üzerinden hallediyor. İnternet de komisyonu eksik aldığı için yoğunluk internete oluyor. Bunun yanı sıra Van’da resmi olarak 24 acente olması gerekirken kaçak acentelerin sayısı bile 70’e ulaşmış durumda. Otobüs firmalarından internet kafelere kadar birçok yerde uçak bileti satılıyor. Hem de belgesiz ve anlaşmasız bir şekilde. Adam açıyor bir dükkan içine bir masa iki sandalye bırakıyor, hem samimiyetsiz davranıyor hem de işini doğru düzgün yapmıyor. Bu gibi bir durum da biz resmi acenteleri sıkıntıya sokuyor. Bizim seyahat acenteleri belgemiz var, TÜRSAB ile yapmış olduğumuz bir anlaşma var, o anlaşmaya yatırdığımız bir teminat mektubu var, o teminat mektubuna yaptığımız bir masraf var. Vergilerimizi günü gününe ödeyen resmi kurumlarız bizler fakat bu kaçak acenteler bizim ekmeğimizi resmen çalıyorlar. Ne bir vergi ödüyorlar ne de resmi bir şekilde hareket ediyorlar. Havadan para kazanıyorlar. Sorumlular ise gidip bunu denetleme ihtiyacı duymuyor. Yetkililerin bir tanesi bile bugüne kadar Van’da ki acenteleri denetlemiyor. Ciddi cezalar uygulanırsa bu işi yapmak caydırıcı olur. Ama maalesef söylemek istiyorum ki Van’da ki yetkililerimiz bu konuda üzerlerine düşen görevleri yapmıyorlar.”diyerek ekledi.

ACENTELER BİR STANDARDA BAĞLI OLMALIDIR

Uçak bileti fiyatlarının kademeli olarak artığını belirten Kuşan “Uçak bilet fiyatlarının pahalılığından yakınan vatandaşlar otobüs firmalarını tercih ediyor. Zaten otobüsler bu fiyat artışı zamanında ful gidip geliyor. Uçaklarda da bir yoğunluk var fakat bu yoğunluğun tek sebebi mecburiyettir. Mesela bir İzmir bileti 400 TL civarında dönüyor. Bir asgari ücretin hemen hemen %70’ine denk geliyor. İnsanlar mecbur kaldığı için uçak bilet fiyatlarının pahalı olduğundan yakınarak otobüslere yöneliyor. Bu da bizi zor duruma sokuyor. Bu pahalılığı sağlayan kademeli fiyat artışıdır. Kampanyalı bir ücret başlatılır. En düşük fiyattan uçak doldukça fiyat yükselir. Daha az yer kalınca fiyat daha da tırmanır. Bunun önüne geçilmesi için de fiyatların sabitleştirilmesi gerekir. Yani bir uçak bileti 3 ay önceden de alınsa bir gün kala da alınsa fiyatlarının aynı olması gerekir. Bazı acenteler gerçekten dolandırıcılık yaparak önceden uçak biletlerinden ucuz olduğu dönemlerde bilet tutuyor. Bize geç gelen müşteriye uçak bileti pahalı gelince gidip onun önceden ayırdığı ucuz bileti alıyor. Bu doğru bir davranış değil. Hem bu fiyatların sabitleştirilmesi hem de kaçak acenteciliğin önüne geçilmesi lazım. Belgesiz ve evraksız Van’da kaç sokağa bakarsanız karşınıza acenteler çıkıyor. İnternet salonları bile bilet satıyor. İşlerini de düzgün yapmıyorlar. Sonra mağdur olan vatandaş bize geliyor ya da havaalanına gidiyor.”ifadelerini kullandı.

“İLGİLİ KURUMLARA SESİMİZİ DUYURUN”

Kaçak acenteciliğin önüne geçmesi gereken kuruluşlar olduğunu fakat bunların üzerlerine düşen görevleri yapmadığını dile getiren Kuşan “Bu kaçak acenteciliğin önüne geçecek kurumlar yok mu var. TÜRSAB var, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü var. Bunlar ciddi cezalar kesip ciddi önlemler alırsa bu sorun hem vatandaş adına hem de acente adına ortadan kalkar. Kaçak satış yapanlar kocaman bir tabela hazırlayarak üzerine Türk Havayolları Acentesi yazmış. Bir evrağı ve belgesi olmamasına rağmen büyük bir tabelaya acente ismi yazmış. Bir yetkili de gidip sormuyor sen vergilerini ödüyor musun? Belgelerin tam mı? Kimse yapmıyor bunu. Madem ki bilet satıyorsun vergilerini niye ödemiyorsun? Adamların hiçbir giderleri yok. Sadece kaçak bilet satıp biletin parasını cebine koyuyor bizde resmi acenteler olarak mağdur kalıyoruz. Bunlar bizim zor günlerimiz Van’ın nüfusuna ve uçak sayısına göre çok fazla acente var. Bir Diyarbakır olsun başka bir il olsun baktığımızda sadece 7-8 acente var. Bu acenteler de orada halkın ihtiyacını görmeye yetiyor.”

“TÜPÇÜLER BİLE BİLET SATIYOR!”

“Tüpçüler bile artık bilet satıyor. Büfeci bilet satıyor. Şu anda Van ili için konuşacak olursak bilet satışları parça kontör satışlarına döndü. Bunun önüne geçilmezse artık seyyar satıcılar bile uçak bileti satacak. Bu konu ile ilgili kurumlara sesimizi duyurmanız lazım. Adamlar hem cep telefonu satıyor hem başka malzemeler satıyor yanında da yetmiyormuş gibi bir de uçak bileti satıyor. Uçak bileti satışları ile ilgili alınmış kararlar ve maddeler var. Bizler bu maddelere göre anlaşmalar imzaladık. Ama bugün baktığımızda hiçbir yetkili kaçaksatışların önüne geçmiyor. Yetkililer gerekli denetimleri yapmalı hepsine belli bir süre vererek evraklarını tamamlamasını istemesi lazım aksi takdirde dediğim gibi bu işten helal lokma yiyenler mağdur olur.”diyerek sözlerini noktaladı.

Ömer Faruk TOKTAŞ/Şehrivan ÖZEL