GÜÇLENDİRME YAPILMAZSA AĞIR HASARLI SAYILACAK

Van’da 23 Ekim 2011’de meydana gelen depremin ikinci yılı dolmak üzere. Ancak, depremde dolayı hasar gören 22 bin orta hasarlı konuttan sadece 3 bin tanesinin güçlendirilmesi yapıldı. Depremzedelere güçlendirmelerini yapmaları için 25 Ekim 2013’e kadar süre tanıdıklarını anımsatan Van Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Müdürü Cafer Giyik, "Güçlendirmenin yapılamamasının en büyük nedenlerinden bir tanesinin orta hasarlı yapıların yüzde 70’inin ruhsatsız olması. Yapılar ruhsatlı olmadığında güçlendirme işlemi yapılamıyor." dedi. TMMOB Van İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Şemsettin Bakır da insanların felaketlerden bile ders almadığını ve buna rağmen ciddi bir kaçak yapılaşmanın başladığını kaydetti.

23 Ekim ve 9 Kasım 2011’de Van’da meydana gelen depremlerin üzerinden yaklaşık iki yıl geçti. Depremden hemen sonra TOKİ 17 bin 500 ev yaparak evi ağır hasar gören depremzedeleri ev sahibi yaptı. Ama evi, işyeri ve ahırı orta hasarlı olup güçlendirilmesi gereken yaklaşık 22 bin civarındaki konutlarda depremzedeler halen hayatlarını sürdürüyor.

Depremden sonra yapıları hasar durumuna göre 3 kategoride değerlendiklerini aktaran Van Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Müdürü Cafer Giyik, en önemli kategorinin orta hasarlı kategorisi olduğunun altını çizdi.

GİYİK: GÜÇLENDİRME YAPILMAZSA AĞIR HASARLI SAYILACAK

Az hasarlı yapıların boya, badana ve onarımı yapıldıktan sonra içinde yaşama imkânı olduğunu belirten Giyik, “Ağır hasarlıları kesin çözüm olarak yıktırıyoruz. Ancak orta hasarlılarda hayat devam ediyor. Ancak bunun güçlendirilmesi gerekiyor. Usulüne göre, projeli, yapı denetim firması denetiminde uygun bir şekilde, tekniğine uygun bir şekilde güçlendirilmesi gerekiyor. Bizim toplamda 22 bin civarında Van, Edremit, Erciş ve köylerde orta hasarlı konut, işyeri ve ahır bulunuyor.” ifadelerini kullandı. Orta hasarlı binaların güçlendirilmesi için vatandaşlara 25 Ekim 2013’e kadar süre verdiklerini dile getiren AFAD Müdürü Giyik, “Bu süre içerisinde eğer onarım işlemleri bitmezse önce elektrik, gaz ve suyunu keseceğiz. Onun sonucunda da onarım bitmezse o zaman onlar da ağır hasara dönüşecek. O zaman onları da ağır hasarlılar gibi yıkacağız. Aynı işlemleri ağır hasarlı evlerini boşaltmayıp yıkmayanlar için de yapacağız.” Diye konuştu.

GİYİK: GÜÇLENDİRME İÇİN FAİZSİZ KREDİ VERİYORUZ

Güçlendirmenin belli bir maliyeti olduğunu ama kendilerinin de vatandaşa faizsiz kredi verdiklerini aktaran Giyik, “Van depreminde orta hasarlı konut sahiplerine bize başvurmaları halinde biz konutlara faizsiz 17 bin lira, ahırlara 11 bin lira, iş yerlerine de 11 bin lira olmak üzere güçlendirme kredisi veriyoruz. Bununla ilgili 22 bin vatandaşımızdan bize başvuran 3 bin civarında vatandaşımızın hak sahipliği kabul edildi. Bu çerçevede şimdiye kadar güçlendirme işlemini yapan vatandaşlarımıza da 28 milyon ödeme yapıldı.” dedi

GİYİK: RUHSATSIZ YAPILAR GÜÇLENDİRMEYİ ENGELLİYOR

‘Güçlendirmelerinin yapılamamasının en büyük nedenlerinden bir tanesi orta hasarlı yapıların yüzde 70’inin ruhsatsız olması.’ diyen Giyik, “Yapılar ruhsatlı olmadığında güçlendirme işlemi yapılamıyor. Güçlendirme işlemi yapılsa bile belediye tarafından oturma izni verilmediğinden güçlendirme yapılmamış sayılıyor. Belki bu handikabı açmak için bir çalışma yürütmek gerekiyor. Bunun için ne yapılabileceğini araştırdık. Marmara depremindeki örnekleri inceledik. Oradaki belediyelerin nasıl tavır takındığını ve vatandaşın problemini çözmek adına hangi yolu takip ettiğini inceledik. Orada verilmiş bazı belediye meclis kararları var. Orada vatandaşa geçici ruhsat izni verilmiş. Belki burada da geçici bir ruhsat izniyle de bunların önü açılabilir. Bunun yapılmaması halinde vatandaşımız istese bile kendi kaynağını kullansa bile maalesef orta hasarlı yapıların güçlendirilmesi bu ruhsat problemi nedeniyle söz konusu olmayacak. En büyük problem ruhsatsızlık.”

GİYİK: AĞIR HASARLI KONUT SAHİPLERİNE ÇAĞRI

Vatandaşların iki büyük depremle büyük bir travma yaşadığını hatırlatan Giyik, konutların 10 binlerce artçıyla sarsıldığını belirtti. Vatandaşların daha sağlıklı mekânlarda oturması için güçlendirmenin kesinlikle ihmal edilmemesi gerektiğinin altını çizen Giyik, “Hiçbir şey insanımızın canından, sağlığından daha değerli değil, olamaz. Bunun maddi hesaplarını yapmamak gerekiyor. En uygun şekilde ve yeterli mühendislik hizmeti alarak vatandaşlarımızın orta hasarlı yapılarını onarmaları gerekiyor. Ağır hasarlı bina sahiplerine de tekrar çağrı yapıyoruz. Bunlar yıktırılacak. Bunların kesinlikle kullanılmaması kiraya verilmemesini istiyoruz. Bunun hem vicdanı olarak, hem de vatandaş olarak sorumluluğu var. Vatandaşlarımız bu konuda duyarlı olması gerekiyor.” Şeklinde konuştu.

BAKIR: BELEDİYENİN GÖREVİ DENETLEMEK OLACAK

Depremden sonra uzun bir süre ruhsat verilmemesinden kaynaklı kaçak yapılaşma oranının ciddi oranda arttığını söyleyen TMMOB Van İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Şemsettin Bakır, İnsanların felaketlerden bile ders almadığını ve buna rağmen ciddi bir kaçak yapılaşmanın başladığını kaydetti. Depremden sonra halen insanların kaçak yapı yapma girişimlerinde bulunduğunu aktaran Bakır, “İnsanlarımız kaçak yapı yapma zihniyetini üzerinden atmış değil. Belediyenin bu konuda görevi var. Belediyenin görevi sürekli bunları denetlemek olacak. Şimdi kaçak yapılar yapılmıyor mu? Kesinlikle yapılıyor. Van’daki kaçak yapıların oranı kesinlikle yüzde 70 oranındadır. Orta hasarlı binaların güçlendirme işlemlerin yapılmaması başlıca nedenlerden birisi o binaların bir ruhsata sahip olmamasıdır. Bina kaçak olduğu zaman o binanın güçlendirilmesi nasıl yapılacak? Maalesef yapılamayacak çünkü gerçekte orada bir bina görünmemektedir. Vatandaş binasını güçlendirmek istediği zaman ilk önce bir ruhsata sahip olması lazım, imara göre yapmış olması lazım.” şeklinde konuştu.

Orhan AŞAN