Görme engellilerden 5 talep

10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısıyla, Türkiye genelinde olduğu gibi Van’da da hafta boyunca çeşitli etkinlikler düzenlenecek.
Hafta dolayısıyla Aile Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, İl Milli Eğitim Müdrülüğü, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve engelli STK’ları tarafından organize edilen programlarda seminerler, müzik dinletileri, skeçler, dans gösterileri, halk oyunları, el sanatları, resim sergisi, koro, sportif faaliyetler gibi etkinlikler yer alıyor.
Bu arada engelli STK’ları talepleri hakkında da açıklamalar yaparak kamuoyunun ve yetkililerin dikkatini çekmek istiyor.

GÖRME ENGELLİLERDEN 5 TALEP

Hafta dolayısıyla açıklama yapan engelli STK’larından biri de Van Altı Nokta Körler Derneği oldu.
Dernek Başkanı Fazıl Bor, yaptığı açıklamada, “Yaşanan yüzlerce sorun arasından ivedi çözüm bekleyen en önemli beş sorunumuzu ve çözüm önerilerimizi kamuoyunun ve siyaset kurumunun dikkatine sunmak istiyoruz.” dedi. 

EVDE BAKIM ÜCRETİ

Engellilerin en önemli sorunlarından birinin evde bakım ücreti olduğunu belirten Bor, şunları söyledi:
“Bilindiği gibi 2013 yılından bu yana gerek 2828 sayılı yasaya göre ödenen bakım ücretinde, gerekse 2022 sayılı yasaya göre ödenen muhtaçlık aylığında, engellinin hane içinde fert başına düşen geliri kriter olarak kullanılıyor. Bu durum, engelli gelir sahibi değilken gelir sahibiymiş gibi bir algı yaratıyor ve engelli bireyi daha çok ailesine bağımlı hale getiriyor. Yanı sıra pek çok muhtaç engellinin bu hakları elde edememesi sonucunu yaratıyor. Anımsanacağı üzere konu 2016 yılında Meclisin gündemine gelmiş ve o zaman ki Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bu kriterin kaldırılması için bir yasa tasarısı sunmuştu. Ancak Maliye Bakanlığının itirazı nedeniyle anılan kriter sadece yaşlı eşler için ortadan kaldırılmış; engellilerin talebi reddedilmişti. Uzun süreden beri engelliler bu konunun Meclisin gündemine taşınması için talepte bulunuyorlar. TBMM, bu yasama döneminde muhtaçlık aylığı ve evde bakım ücretinin ödenmesi için aile içinde fert başına düşen gelir kriteri yerine engellinin kendi gelirinin esas alınması yönündeki yasa değişikliğini ve ücretini günün koşullarına göre yeniden düzenlemelidir.”

SAĞLIK KURULU RAPORU  

Bir diğer sorunun engellilere verilen rapor konusu olduğunu belirten Bor, “Danıştay’da açılmış olan engellilerle ilgili Sağlık Kurulu Rapor Yönetmeliği iptal davası henüz sonuçlanmamıştır. Bu davanın bir an önce sonuçlandırılarak yeniden engelliler lehine bir rapor yönetmeliğinin çıkartılması gerekmektedir.” dedi. 

ENGELLİ ARACI

Engellilerin, engelli aracı konusunda da sıkıntılar yaşadığını ve bu sorunun da ivedilikle çözülmesi gerektiğini aktaran Bor, “Bilindiği gibi engelli araç alımı ile ilgili oran Cumhurbaşkanı kararnamesiyle 450.000 TL’ye çıkartılmıştır. Enflasyon karşısında düşük kalan bu oranın yeniden değerlendirilerek yükseltilmesi gerekmektedir.” diye konuştu.
 

İSTİHDAM

Engellilerin temel sorunlarından bir diğerinin istihdam konusu olduğunu söyleyen Bor, şunları kaydetti:
“Bilindiği gibi 2012 yılında başlayan EKPSS uygulamasından sonra kamu personeli olarak istihdam edilen engelli sayısında, daha önceki yıllara göre önemli bir artış olmuş; EKPSS’nin olmadığı 2002 ile 2012 arasındaki 10 yılda 20.829 engelli istihdam edilmişken, 2012’den sonraki 6 yıl içerisinde 31.197 engelli kamu personeli istihdamı gerçekleştirildi.  2016 yılında yapılan EKPSS sonuçlarına göre 2016, 2017, 2018 yıllarında toplam 8.530 kişi kamu personeli olarak istihdam edildi. 2019 ve 2020 yılları yılı içerisinde, her hangi bir atama söz konusu olmadı. 2021 yılında ise 1961 kişi istihdam edildi. Bu sayı engelliler açısından son derece yetersiz olup;  hayal kırıklığına yol açmıştır. Aile, Sosyal Politikalar ve Sosyal Hizmet Bakanı Sayın Derya Yanık, 10 Kasım 2021 tarihinde yapmış olduğu açıklamada Aralık ayı içerisinde belirli bir sayıda engelli ataması yapılacağının duyurusunu televizyonlardan yapmıştır. 2022 yılında  Sayın Bakanının ne kadar atama yapacağını tüm engelliler camiası heyecanla beklemektedir. 10-16 Mayıs Engelliler Haftasında Sayın Bakanın kendisinden bu açıklamayı bekliyoruz.”

EMEKLİLİK

Engelliler olarak erken emeklilik yerine normal emeklilik taleplerinin de olduğunu ifade eden Bor, şunları aktardı:
“Taşeron işçi olarak çalışan ve 696 sayılı KHK’nın. 127. maddesi ile sürekli işçi kadrolarına alınan engellilerin erken emeklilik hakkının erken emeklilik zorunluluğuna dönüştürülmesi nedeniyle pek çok engellinin erken emekliliğe zorlandığı biliniyor. Oysa engelliler için erken emeklilik hakkı, seçimlik bir hak olup erken emeklilik zorunluluğu değildir. Bu gerçeği kabul eden önceki dönem Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Jülide Sarıeroğlu bir genelge yayınlayarak zorunlu erken emekliliğe sevk edilen engelli işçilerin emeklilik işlemlerinin durdurulmasını istemiş; 696 Sayılı KHK’da değişiklik yapılarak sorunun kökten çözüleceğine söz vermişti. Ancak Bakanlıktan ayrıldığı için bu sözünü yerine getiremedi. Yeni yasama döneminde 696 sayılı KHK’da engellilere de erken değil olağan emeklilik hakkının kullandırılması yönünde bir değişiklik yapılmalıdır. 2022 yılında bu sorunun meclis tarafından çözülmesini talep ediyoruz.”
Haber: Adil Harmancı