YÖK'E DANIŞTAY ŞOKU

19 Temmuz 2014 tarihinde gerçekleştirilen Meslek Yüksek Okulları ve Önlisans Programları'ndan Lisans Programları'na Geçiş Sınavı'nda (DGS) haksızlık yapıldığını iddia eden bir grup Açıköğretim Fakülteleri Adalet Meslek Yüksekokulu mezununun Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (YÖK) aleyhine açtığı dava sonuçlandı. Danıştay, AÖF Adalet mezunlarını haklı buldu.

19 Temmuz 2014'te yapılan Meslek Yüksek Okulları ve Önlisans Programları'ndan Lisans Programları'na Geçiş Sınavı'na(DGS) 56 gün kala başvuru kılavuzunun yayımlanması ve başvuru kılavuzunda yer alan hukuk fakültelerine dikey geçiş yapılabilecek kontenjanlarda 900 kod nolu bir koşul oluşturulduğu, bu koşul ile de Açıköğretim Fakültesi Adalet Bölümü mezunlarının yayımlanan bazı hukuk fakültesi kontenjanlarını tercih etmelerinin engellenmesi Adalet Yüksekokul mezunlarını harekete geçirdi. Konuya ilişkin dava açan AÖF Adalet Yüksekokul Mezunları, Danıştay'dan çıkan karar sonrası umutlandı.

Açıköğretim Fakültesi dışında kalan diğer üniversitelerin adalet bölümünden mezun olanların bütün kontenjanlara başvurabildiği, ancak Açıköğretim Fakültesi Adalet Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin kontenjanların bir kısmına başvuru yapabilmesinden dolayı büyük bir haksızlık olduğunu savunan bir grup Açıköğretim Fakülteleri Meslek Yüksekokulu Adalet Mezunu konunun peşini bırakmadı.

AÖF Adalet Meslek Yüksekokulu mezunlardan İbrahim Şengül konuyu şöyle özetledi; "Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Önlisans Programlarından Lisans Programlarına Geçiş Sınavı'na (DGS) Adalet Bölümleri Mezunu olan 18 bin 675 aday başvurmuştur. Bu adayların 15 bin 051'i Açıköğretim Fakülteleri Adalet Bölümü, 3 bin 624 tanesi ise örgün eğitim veren fakültelerin Adalet Bölümü mezunlarıdır. Görüleceği üzere her iki grubun başvuru sayısında 4 kattan daha fazla bir fark bulunmaktadır. Bu sınava ilişkin kontenjanlar kılavuzunda devlet üniversiteleri hukuk fakültesine geçiş yapabilecek toplam kontenjan sayısı 536 adettir. Örgün adalet mezunları bu kontenjanların tamamından tercih yapabilmişken, açıköğretim fakülteleri adalet bölümü mezunları ise bu kontenjanların yalnızca 270 tanesine tercih listesinde yer verebilmiştir. Kalan 266 tane kontenjana 900 koşul kodu eklenmek suretiyle bu kontenjanların açık öğretim fakülteleri adalet bölümü mezunları tarafından tercih edilmesi engellenmiştir. Söz konusu 900 kod koşulu bulunmaması durumunda sınav sıralamasının ilk 700'ünde yer alan adayların devlet üniversitesi hukuk fakültesine yerleşebileceği karşısında bu düzenleme nedeniyle 380 - 700 arasında yer alan 320 belki de daha fazla aday mağdur olmuştur."

418.'NİN YERLEŞEMEDİĞİ FAKÜLTEYE 3 BİNİNCİ YERLEŞTİ!
Şengül kendi yaşadığı mağduriyeti de çarpıcı bir örnekle şu şekilde açıkladı; "Konunun daha iyi idrak edilmesi açısından kendi üzerimden bir örnek vermem gerekirse; 305.6 puanım ve Türkiye 418.'si olmama rağmen tercih listemde yer alan Erzincan Hukuk Fakültesi'ne yerleştirilemedim. Ancak örgün öğretim adalet mezunu biri yaklaşık 280 puan ve 3 bininci sırada yer almasına karşın benim hakkım olan ve istediğim yer olan Erzincan Hukuk Fakültesi'ne yerleşmiştir. Bu haksızlık değil de nedir?"

HER ALANDA HAKLARINI ARADILAR
Daha önce YÖK'ü Kamu Denetçiliği Kurumu'na da şikayet eden AÖF Adalet Mezunları, Kamu Denetçiliği Kurumu'ndan da olumlu cevap almıştı. Kamu Denetçiliği Kurumu, söz konusu düzenlemenin geri alınması ya da sınava başvuran aday sayısının oranı doğrultusunda kontenjanların belirlenmesi yönünde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'na tavsiyede bulunulmasına karar vermişti.

DANIŞTAY'DA DAVA AÇTILAR
Söz konusu düzenlemeden mağdur olan bir grup Açıköğretim Fakültesi Adalet Meslek Yüksekokul Mezunu konuyu Danıştay'a da taşıdı. Danıştay 8. Dairesi Savcılığı'nın da hazırladığı görüşte AÖF Adalet Mezunları haklı görülmüştü. Bir süre önce Danıştay Savcısı tarafından, söz konusu konuya ilişkin hazırlanan metinde kararın iptal edilmesi gerektiğine işaret edilmişti. Danıştay Savcısı tarafından hazırlanan metinde; "Açıklamalar çerçevesinde idarenin kılavuzla getirmiş olduğu dava konusu düzenlemede; Anayasa, Uluslararası Sözleşmeler ve Yükseköğretim Mevzuatında yer alan eğitim öğretim hakkının ihlaline yol açması ve eğitimde fırsat eşitliğini ortadan kaldırması, Anayasa'nın Hukuk Devleti ve eşitlik ilkesine aykırı olması, adayların hukuka uygun haklı beklentilerini yok etmesi, yapılan düzenlemenin makul sınırların dışına çıkıp orantısızlığa yol açarak iyi yönetim ilkelerine de aykırı olması sebebiyle hukuka uyarlık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle 2014 yılı 'Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzu'nun 'Tablo-1'de Yer Alan Yükseköğretim Lisans Programlarının Koşul ve Açıklamaları' başlıklı kısmında yer alan "Bk. 900" kod nolu açıklama ile "Tablo 1. Merkezi Yerleştirme ile Dikey Geçiş Yapılacak Yükseköğretim Lisans Programları" başlıklı kısmında yer alan 30 adet 900 kod nolu koşulun iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir." ifadelerine yer verilmişti.

DANIŞTAY'DAN KARAR ÇIKTI
Konu son olarak Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na intikal ettirildi. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu yaptığı incelemeler sonrası kararını açıkladı. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 2014/920 Yd. İtiraz dosyası üzerinden yürütmenin durdurulmasına karar verdi.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi ile birlikte gerekçeli karar da açıklandı. Gerekçeli kararda özetle şöyle denildi;

ÜST HUKUK NORMLARINA AYKIRI...
"6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 7. maddesinin 1. fıkrasında; sınav ölçme, değerlendirme ve yerleştirme işlemlerinin, güvenirlilik, gizlilik, tarafsızlık, bilimsellik ilkeleri çerçevesinde ve adaylara fırsat eşitliği sağlayacak biçimde yapılacağı belirtilmiştir. Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin 13. maddesinde; açıköğretim öğrencileri ile aynı öğretim programına göre örgün öğretim öğrencileri arasında öğrenci hakları bakımından fark bulunmadığı gibi her iki yolan mezun olanların eşit hak ve yetkilere sahip olacakları kuralına yer verilmiştir.
Yer verilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerinde, açıköğretim önlisans mezunlarının lisans programlarına dikey geçiş başvuruları sırasında örgün meslek yüksekokulları mezunlarından farklı bir değerlendirmeye tabi tutulacağına ilişkin olarak, açıköğretim ön lisans mezunlarının aleyhine herhangi bir kısıtlayıcı düzenlemeye yer verilmediği gibi, aksine, Açık Yükseköğretim Yönetmeliği'nin 13. maddesinde, bunların eşit hak ve yetkilere sahip oldukları belirtilmiş olduğundan, açıköğretim adalet önlisans mezunlarının hukuk fakültelerine dikey geçiş sırasında tercih edebilecekleri kontenjan sayısında kısıtlama getirilmesine ilişkin dava konusu Kılavuz düzenlemeleri üst hukuk normlarına aykırıdır."

FIRSAT EŞİTLİĞİ İLKESİNE DE AYKIRI
Gerekçeli kararın devamında; "Öte yandan, adalet meslek yüksekokulu mezunları ile açıköğretim adalet önlisans mezunlarının başvurabilecekleri hukuk fakültesi kontenjanları arasında ayrım yapılarak, adalet meslek yüksekokulu mezunlarının daha az sayıda kontenjan için başvuru yapabileceğine ilişkin düzenleme, 2547 sayısı Kanunun 7. maddesinin (ı) bendi ile 6114 sayılı Kanunun 7. maddesinin 1. fıkrasında da belirtilen fırsat eşitliği ilkesine de aykırıdır." ifadeleri kullanıldı.

YÖK'ÜN İDDİASINA İTİBAR EDİLMEDİ
Gerekçeli kararın son bölümünde ise YÖK'ün iddialarına itibar edilmediğine yer verildi. Gerekçeli karar şu sözlerle tamamlandı; "Bununla birlikte, her ne kadar davalı idarece, adalet meslek yüksekokulu mezunları ile açıköğretim önlisans mezunlarının aldıkları eğitimin aynı olmaması nedeniyle eşit durumda bulunmadıkları belirtilmekte ise de, idarenin sorumluluğunda olan fiiliyattaki uygulamalara ilişkin bu durumları düzeltmesi adına, hukuksal olarak eşit durumda bulunan kişiler arasında eşitlik ilkesine aykırı düzenleme yapılması hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğundan, bu iddiaya itibar edilmemiştir."

"YÖK YENİ BİR İŞLEM TESİS ETMEK DURUMUNDA"
AÖF Adalet Meslek Yüksekokulu mezunlardan İbrahim Şengül, Danıştay kararının YÖK'e tebliğ edilmesinin ardından YÖK'ün yeni bir işlem tesis etmek durumunda olduğunu belirterek şunları söyledi; "2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28/1. maddesi uyarınca iptal ve yürütmeyi durdurma kararları üzerine idare 30 gün içerisinde yeni bir işlem tesis etmek durumundadır. Bu işlem yerleşik içtihatlar ve doktrinlere göre olumlu ve mağduriyeti gidermeye yönelik olmak durumundadır. Açıköğretim Adalet Bölümüne yapılan uygulama 28 Şubatta meslek liselilere yapılan katsayı mağduriyeti ile tıpatıp aynıdır. Zira katsayı adaletsizliğinde eşit durumda olan iki birey okul ayrımı yapılarak diğerine karşı üstün hale getirilmekteydi. Bu gün de mevzuatta eşit durumda olan iki bölüm öğrencilerinden birisi sınava sadece 56 gün kala çıkartılan bir kılavuz koşulu ile diğerinden üstün hale getirilmekte ve kontenjanların tercihleri engellenmektedir."

EK YERLEŞTİRME BEKLİYORLAR
AÖF Adalet Meslek Yüksekokulu mezunları haksızlığa uğradıklarının her açıdan ortaya konduğunu, bundan sonra yapılması gerekenlerin; yaşadıkları haksızlığın ortadan kaldırılması ve ek yerleştirme hakkı verilmesi olduğunu vurguladılar. Mağdur mezunlardan İbrahim Şengül; "Ancak bugün dahi hiçbir mahkeme kararına gerek kalmadan 2014 mağdurlarına, engellenen kontenjan sayısı olan 266 adet kontenjanı yeniden tercih hakkı verilmek suretiyle ve bundan sonraki hiçbir sınavda bu şekilde hukuksuz bir düzenlemeye yer verilmeyerek herkesin mağduriyeti giderilebilir. Böyle yapılması durumunda bir çok insan hayallerine kavuşturacaktır ve olası tazminat davalarının açılmasına da dur denilecektir. Biran önce taleplerimizin dikkate alınarak, mağduriyetlerimizin giderilmesini bekliyoruz."