Cehalet neden yükseliyor ve güçleniyor

Kemal Öztürk

VAN 27.07.2018 10:15:54 0
 Cehalet neden yükseliyor ve güçleniyor
Tarih: 01.01.0001 00:00
 Cehalet neden yükseliyor ve güçleniyor
Amerika’da Justin Kruger ve David Dunning adlı iki psikolog, daha sonra kendilerine Nobel ödülü getirecek bir tez ortaya atarlar.
Tez şudur: “Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini artırır.”

Aslında atalarımızın, “cahil cesur olur” sözünün bilimsel olarak ispatıdır bu. Devam edin okumaya.

İki bilim adamı 1999 yılında ortaya attıkları bu tezi ispatlamak için bir takım fiziki ve psikolojik testler yapmaya başlarlar.

Amerika’da Cornell Üniversitesi’nde öğrenciler üzerinde yaptıkları testlerin sonucunda çarpıcı sonuçlar elde ederler.

CEHALETİN İNSANA VERDİĞİ ÖZGÜVEN

Yaptıkları araştırmaların sonucu özetle şöyle çıkar:

-Niteliksiz insanlar ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler.

-Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedir.

-Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamaktan da acizdirler.

-Eğer nitelikleri, belli bir eğitimle artırılırsa, aynı niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar.

-“İşinde çok iyi olduğuna” yürekten inanan ‘niteliksiz’ kişi, kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve aslında yapamayacağı işlere talip olmaktan hiçbir rahatsızlık duymaz! Aksine her şeyin hakkı olduğunu düşünür!

-Ancak bu ‘cahillik ve haddini bilmeme’ karışımı davranış biçimi mesleki açıdan müthiş bir itici güç oluşturur. ‘Eksiler’ kariyer açısından ‘artıya’ dönüşür.

-Sonuçta, ‘kifayetsiz muhterisler’ her zaman ve her yerde daha hızlı yükselirler…

NİTELİKLİ İNSANLARIN ALÇAK GÖNÜLLÜ OLMASI HATA MI?

-Bu arada, gerçekten bilgili ve yetenekli insanlar çalışma hayatında ‘fazla alçakgönüllü’ davranarak öne çıkmaz, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmaz, kıymetlerinin bilinmesini beklerler... Tabii beklerken kırılır, kendilerini daha da geriye çekerler... Muhtemelen üstleri tarafından da ‘ihtiras eksikliği’ ile suçlanırlar...

Literatüre “Kruger-Dunning Sendormu” olarak giren bu konuyu atlamışım. Bir dostum konunun kısa özetini gönderdikten sonra vakıf oldum. Konuyu araştırdıktan sonra da her şey kafamda net bir şekilde oturdu.

Sanırım herkes iş dünyasında, bürokraside, siyasette, sosyal hayatta cahil ve kifayetsiz insanların nasıl olur da böyle başarılı olduğunu, yüksek makamlara geldiğini, önemli görevler aldığını hep sorgulamıştır.

Özellikle cesaret ve ataklık isteyen iş dünyasında, nice üstün zekalı insanların değil de, daha az eğitimli kişilerin zengin olup, emrinde dünyanın en nitelikli insanlarını çalıştırdığına şaşırmışızdır.

DÜNYA SİYASETİ CEHALETE TESLİM OLUYOR

Benzer durumun dünya siyasetindeki en tipik örneği Trump’tır. Cehaleti ve niteliksiz haliyle önce zengin oldu, sonra da ABD Başkanı. Her iki alanda da kendisinden daha zeki, daha eğitimli ve daha nitelikli rakiplerini geride bıraktı.

ABD Başkanlığı’ndan azledileceği söylentilerini de boşa çıkardı. Zira onun kadar cüretkar, vurdumduymaz ve sonunu düşünmeden konuşan bir siyasetçi görmedi Amerika.

Benzer durum Avrupa’da da karşımıza çıkıyor. İtalya’da iktidar ortağı Beş Yıldız Hareketi’nin kurucusu bir komedyendir. Macaristan ve Avusturya’da iktidarı ele geçiren parti liderlerinin nitelikleri vasatın altında.

Demek ki dünyada yükselen bir cehalet var.

Bu durumda nitelikli insanların, cahiller kadar cesur, atak, girişken ve özgüvenli olması gerekir ki bir denge olsun.

Aksi takdirde cehalete teslim olacak dünya.

Bertrand Russell şöyle diyor: “Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken, aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır.”