Borcundan Dolayı Hapse Düşenlere Yardım Vakfı
Hiç tanımadığı bir mahallede hiç girmediği bir bakkala gidip, esnafın tuttuğu zimem defterindeki (veresiye defteri) hiç tanımadığı insanların borçlarını ödeyen, bitki olsun hayvan olsun hiçbir canlıyı ayırt etmeden seven ve koruyan insandan, bütün insani ilişkilerini menfaat üzerine kuran ve birlikte yaşamasını unutan insanlara ne zaman dönüştük?
“Vermeyi” hayatının merkezine koymaktan vazgeçip, “almayı” hayatımızın merkezine yerleştirdiğimizde.
İşte o zaman savaşı kaybettik.
Bugünkü yoksulluğumuz ondan.
Bazıları yabancı hayranlığını köpürtürken, Anadolu insanını küçük ve basit göstermek için “Cahildi, fakirdi, ticaretten anlamazdı, askerlikten başka bir şey bilmezdi” gibi onlarca olumsuz özellik saymayı marifet zannederdi.
Sayısı 35 binin üzerinde olduğu tahmin edilen toplumsal barış ve dayanışma sağlayan vakıflardan sadece bir kısmını bu hafta sonu hatırlatalım ki Osmanlı İmparatorluğu’nun 600 yıl sürmesinin sırrını aramak isteyenlere kolaylık olsun;
**
Leylek Vakfı
Vakfın adı: Mürselli İbrahim Ağa
Kurulduğu yer: İzmir/ Ödemiş
Kuruluş tarihi: 1307 H. (1189 M.)
Ödemiş Yeni Cami civarındaki leyleklerin beslenmesi için senelik yüz kuruş verilecek.
Leylek Hastanesi
Vakfın adı: “Gurabâhâne-i Lâklâkan”
Kurulduğu yer: Bursa
Dinlenme İçin Bahçe Vakfı
Vakfın adı: Mehmed Hayri Paşa
Kurulduğu yer: Selanik
Kuruluş tarihi: 1321 H. (1903 M.)
Vakfettiği ev ve divanhanenin yanında bulunan arsayı ahalinin gezi ve oturma mekânı olarak ilan edip, karşısında bulunan Hamidiye Camii’nin manzarasını bozacak ve görüntü kirliliğine sebep olacak baraka veya başka bir yapı yapılmamasını şart koşar.
Köprüleri Sellerin Zararından Koruma Vakfı
Vakfın adı: Bayezid Han-ı Sani
Kurucunun lakabı: Sultan, Veli
Kurulduğu yer: Amasya
Kuruluş tarihi: 901 H. (1496 M.)
Vakfın amacı Amasya’da yapılan köprünün, selin getirdiği ağaç ve taşlardan temizlenerek şehre vereceği zararı önlemek.
Herkese Meyve Vakfı
Vakfın adı: Mehmed Ağa
Kurulduğu yer: Bursa/ İznik
Kuruluş tarihi: 1003 H. (1594 M.)
Zengin-fakir herkesin gelip yemesi ve eve götürmesi için kurulan bahçe.
Meyve Ağaçları Dikme Vakfı
1483 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Vakıf, vakfedilen iki bahçeye ve mezraya senede yüz adet çeşitli meyve ağaçlarının dikilmesini sağlamıştır.
Nefes Vakfı
Vakfın adı: Ahmed Nureddin
Kurulduğu yer: İstanbul
Kuruluş tarihi: 1143 H. (1730 M.)
Vakfın amacı Bebek’te yapılan köşk ve liman ile halkın rahat nefes almasını sağlamak.
Duvar ve Sokak Temizliği Vakfı
Cami, medrese, darüttalim, çeşme, imaret vs. halkın kullandığı merkezlerin duvarlarını temiz tutmak, yazı ve pisliklerden temizlemek.
Van Gölü’nde Acil Yardım Gemisi Dolaştırma Vakfı
Van Gölü’nde trafiğin arttığı dönemlerde kaza ve arıza gibi durumlar için insanların yardımına koşacak tam donanımlı bir sefine-i muine (acil yardım gemisi) yaptırıp bu geminin masraflarını karşılamıştır.
Borcundan Dolayı Hapse Düşenlere Yardım Vakfı
Bu vakıf 1708 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Borçlu ve hapiste olan Müslümanlara senede bin akçe verilmesini öngörmüştür.
Misafirleri Ağırlama Vakfı
Köy misafirhanelerine gelenlerin ihtiyaçları için kurulmuştur. Misafir ve yolcular sahipsiz bırakılmamıştır.
Helva Dağıtma Vakfı
Kuruluş yeri: Amasya.
Amacı Gök Medrese ile Advetülgazi Medresesi önünde helva yapıp dağıtmak ve yazın çeşmelere kar suyu getirmek.
Pabuç Parası Verme Vakfı
Gaziantep’te kurulmuştur.
Yoksul talebelerin ayakkabı ihtiyacını karşılar.
Suyu Soğutan Vakıf
Aydın’da kurulmuş. Çeşmeye yaz günlerinde 90 gün süre ile kar konularak halkın soğuk su içmesini sağlardı.
Kayıkçı Hamal Dostu Vakfı
Yaşlılık, hastalık vs. gibi sebeplerle İstanbul’da mesleğini icra edemeyen kayıkçı ve hamallara yardım eder, her yıl bir kıza çeyiz alır, tenha yerlerdeki kaldırımları tamir ettirir.
Suyu Çoğaltan Vakıf
1860 yılında Gümüşhacıköy’de kurulmuş. Yıkılmaya yüz tutmuş, suyu çekilen çeşmeleri tamir edip suyun akmasını sağlar.
**
Osmanlı topraklarında yaşamış batılı yazarlardan biri olan Comte de Bonneval diyor ki; “Türkler bol hayır yaparlar. Din farkına bakmazlar. İnsanın geçmişine de bakmazlar. Hayvanlara ve bitkilere mahsus hayrat da yaparlar. Mahallenin zengini, o mahallede ihtiyaç sahiplerinin hepsini himaye eder.”
Dün yaptıysak bugün de yaparız.
