Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBİTAK) işbirliği ile bu yıl 9.’su gerçekleştirilen ‘Bu Benim Eserim’ Proje Yarışması’ Van bölge sergisi açıldı. Sergide birbirinden farklı tam 65 proje sergileniyor bunlardan en çok dikkat çekeni ise Başkaleli öğrenciler tarafından geliştirilen ‘Dumansız Tandır’ projesi oldu.
Projenin amacı ise yıllardır bölgede KOAH başta olmak üzere birçok hastalığa neden olan Tandır dumanının etkisini en aza indirmek ve tandırın içine düşme tehlikesini ortadan kaldırmaktır.
“Bu proje hayata geçerse annelerimiz rahat edecek”
Projesini İlke Haber Ajansı’na anlatan İsmail Bozkurt, yaşadığımız bölgede insanların ekmek pişirdikleri tandırları daha kullanışlı hale getirmek ve dumandan etkilenip tandırın içine düşme gibi tehlikeleri ortadan kaldırmayı amaçladıklarını belirterek, “Tandırla ilgili literatür taraması yaptığımızda daha önce yıllarda bu konuyla ilgili çalışma yapıldığını gördük. Türkiye’nin doğusunda yaşadığımız için bu konu bizim ilgimizi çekti. Çevremizde yaptığımız araştırmalar sonucunda insanların evlerinde ekmeklerini pişirmeyi tercih ettiklerini gördük. Bunun için kullandıkları tandırlar toprağa gömülüp içerisinde ateş yakılıp ısıtıldıktan sonra ekmek yapılıyor. Tandırı ısıtmak için odun gerekliydi. Fakat bulunduğumuz yerde odun bulmak çokta kolay olmuyordu. İnsanlar bunu hayvan tezekleriyle yapıyorlardı ve çıkan dumandan etkilenip tandır içine düşme tehlikeleri vardı.” dedi.
İşte Başkaleli mucitlerin ‘Dumansız Tandır’ projesi
Tandır dumanından dolayı özellikle insanların hastalandığını ya da tandıra düşme sonucu kalıcı sakatlıkların yaşandığını ifade eden öğrenci İsmail Bozkurt, “Bizde bu tandırı elektrikle ısıtabileceğimizi düşündük. Böylelikle hem insanlar ekmeklerini sevdikleri tandır toprağında lezzetli bir şekilde pişirebilecek hem de yakıt arama gibi telaşları da olmayacaktır. Daha temiz ve daha kullanışlı bir tandırla ekmeklerimiz istenilen şekilde pişirilecektir. Model tandırımızı yaparken çevremizdeki halktan yardım aldık. Onlara tandırın nasıl yapıldığını, toprağın nasıl bir toprak olduğunu ve nereden bulabileceğimizi sorduk. Tandır bulunduğumuz yerde yapılmıyordu. Sadece toprağını bulabileceğimizi belirttiler. Fakat insanlar bu toprağı kullanmadıklarını Bitlis’te yapılan tandırların buraya getirildiklerini ve onları oradan satın aldıklarını söylediler. Şekil vermesi zor olduğu için hazır alıp toprağa gömüyorlardı. Biz de hazır yapılmış tandırı kullanma kararı aldık” diye konuştu.
(Murat Dalgın-İLKHA)
