'Adım atma sırası hükümette'

PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın tarihi Diyarbakır Newroz'unda mesajının okunmasıyla başlayan süreci, KCK'nin ateşkes kararını ve Kürt sorununa dair tartışmaları değerlendiren insan hakları savunucuları, PKK'nin gerekli adımı attığını, adım atma sırasının hükümet kanadında olduğunu ifade etti. PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın mesajının 30 yıldır çok kanlı bir şekilde süren ve toplumun tüm kesimleri içinde bir yıkıma yol açan savaşı sonlandırmakla kalmayacak, aynı zamanda Kürt sorununun kalıcı çözümü için de önemli bir zemin hazırlayacak çok ciddi mesaj olarak değerlendiren Özgür Düşünce ve Eğitim Hakları Derneği (ÖZGÜR-DER) Diyarbakır Şube Başkanı Serdar Bülent Yılmaz, Öcalan'ın mesajının ve zeminin iyi kullanılması gerektiğini söyledi.

'Hükümet hiçbir şey için söz vermemiş'

Tarihi çağrının içeriğinin son derece pozitif olduğunu kaydeden Yılmaz, mesajın sadece Kürtlerin temel hak ve taleplerini içermeyen bir Türkiye projesi içerdiğini belirtti. Çözüme dönük bu büyük katkıya aynı oranda hükümetin de cevap vermesi gerektiğinin altını çizen Yılmaz, "Hükümet bugüne kadar süreci maalesef hep kendi söylemi üzerinden yürütüyor. Neredeyse PKK'nin silahlı varlığını ülke dışına çıkarması sırasında onların güvenliğini sağlama dışında şifai olarak verilmiş olan bir sözün dışında herhangi bir söz verilmiş değil. Hiçbir şekilde bir pazarlık konusu yapmayacağını ifade ediyor. Bu maalesef gelişmelerin süreç lehine hükümet tarafından çok fazla katkı ifade etmediğini gösterir. Ama şu noktada umutluyuz; hükümet Türkiye kamuoyunu buna hazırlamak için belki bir takım şeyleri kamuoyuyla paylaşmıyor, ama bunların çeşitli şekillerde fiilen uygulamaya konulabileceğini aksi takdirde zaten sürecin ilerlemeyeceğini düşünüyoruz" diye konuştu.

Hükümet yasal zeminde adımlar atmalı

Hükümet nezdinde asıl atılması gerekenlerin bundan sonraya dönük olacağını belirten Yılmaz, şunları söyledi: "Tutuklu bulunan siyasetçilerin ve seçilmişlerin 4. Yargı Paketi kapsamında bırakılması gerekir. Çünkü bu süreç siyasetle yürütülecek bir süreçtir. Bundan sonra süreci PKK çevreleri için yürütecek olan siyasetçilerin önemli bir kısmı tutuklu bulunmaktadır. Bunun dışında yine Kürt sorununun kalıcı çözümü için ciddi adımlar atılması lazım. Bu noktada önemli bir konu olarak anadil meselesinin Türkiye'de toplumun her kesiminde devletin alanında şartız ve sınırsız bir şekilde kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılması gerekir. Ayrımcılığın kaldırılması gerekiyor. Aynı şekilde bugüne kadar Kürtlerin aleyhine olan ve aleyhine uygulanmış ne kadar yasal engel varsa bunların kaldırılması lazım. Yeni bir tarih anlayışı yeni bir eğitim anlayışıyla, eğitim müfredatının da ayrımcı ve milliyetçi yaklaşımlardan arındırılması gerekir. Bu nokta hükümetin bunları belli bir takvim içerisinde yapması gerekiyor."

'Somut adımların biran önce atılması gerekiyor'

Bölgede 30 yılı aşkın süredir süren çatışmalı ortamı "adı konulmamış savaş" olarak değerlendiren ve Öcalan'ın çağrısının ardından ilan edilen ateşkesin de bu çatışmalı ortamın son bulması noktasında çok anlamlı ve önemli bir adım olduğunu belirten İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) Diyarbakır Şube Başkanı Abdurrahim Ay, "Demokratik siyasetin seçilmesine paralel olarak somut adımların atılması hiç şüphesiz gerekli ve önemli. Bu sürecin muğlakta kalmaması bir an önce önemli somut adımların iki tarafça da atılması gerekir. PKK ateşkes ilan ederken ciddi bir adım atmış oldu. Yine demokratik siyasetin tercih edileceğini belirterek çok ciddi bir adım atmış oldu. Devletin yapması gereken hiç şüphesiz öncelikle sınır dışına çıkacak güçlerin güvenli bir şekilde çıkması için gerekli askeri, siyasi ve yasal düzenlemeleri hayata geçirmesidir. Tek amaç ateşkes olmamalı, tek amaç çatışmalı ortamı sona erdirmek olmamalı. Kürt meselesinin demokratik çözümü için gerekli yasal düzenlemelerin, somut adımların biran önce atılması gerekiyor" dedi.

'Aynı hassasiyeti hükümet de göstermeli'

Öcalan'ın çağrısını önümüzdeki dönem de yaşanılacakları yansıtması bakımından çok derinlikli, kapsamlı ve önemli bir açıklama olduğunu belirten İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici de, şunları dile getirdi: "PKK ilk yapması gereken, üzerine düşen adımları atmıştır. İyi niyet adımları olarak algılanırsa; alıkoydukları kamu görevlileri ve askerleri serbest bıraktı. Bu bağlamda yine ateşkesi ilan etti ve sürecin ruhuna uygun bir şekilde hareket ediyor. Aynı hassasiyet aynı duyarlılığı hükümetin de göstermesi gerekir. Bundan sonra eğer örneğin geri çekilme olacaksa ya da sınır dışına çıkma olacaksa tamamıyla resmi güvencelere dayandırılmalıdır. Doğrusu bu işler şakaya da gelmez. Bu işler ciddiyetsizlikle yürümez. Yangından mal kaçırırcasına hemen işte 'terk etsinler gitsinler' demek iyi güzel de ama onun sağlıklı temellere dayandırılarak, yürütülmesi gerekir. Bir sürecin sağlıklı yürümesini istiyoruz. Bir daha silahların konuşmamasını istiyoruz. Nitekim 1999 sürecinde PKK güçleri sınır dışına çekilirken, birçok sıkıntılar yaşandı. Yani söz ile hiçbir garanti olmaz bu ülkede. Çekilme sırasında Birleşmiş Milletler'den uluslararası insan hakları örgütlerinden ve Türkiye'deki insan hakları kurumlarından kişilerin de içerisinde yer alacağı gözlemcilerin de bulunması gerekir."

DİHA