Bu haftaki yazılarımızda İslâm dünyasında 2017’de öne çıkan olayların bir listesini vermeye bu olaylar hakkında kısa bilgiler vermeye çalışacağız.
Önce Filistin’deki gelişmeler hakkında bazı kısa bilgiler vermek istiyoruz.
Filistin’de Ekim 2015’te Mescidi Aksa’nın paylaştırılması planının işgal rejiminin parlamentosu olan Knesset’te bir yasa tasarısıyla gündeme alınması üzerine patlak veren Kudüs intifadası 2017 yılında da münferit olaylarla devam etti. İşgal rejimi olayları durdurmak için şiddetin her çeşidine başvurmasına rağmen halkın mücadelesi yine devam etti.
2017’de Filistin’de yaşanan önemli gelişmelerden biri de işgal rejimi zindanlarındaki esirlerin durumlarının iyileştirilmesi amacıyla başlatılan açlık greviydi. Onur grevi adı verilen bu mücadeleye hapishanelerin dışından da halk eylemlerle, gösterilerle destek verdi. Kırk gün süren mücadelenin sonunda işgal rejimi esirlerin bazı taleplerini kabul etmek zorunda kaldı.
Siyonist işgal rejiminin Filistin’in 1948’de işgal edilmiş bölgelerinde ve Kudüs’ün tamamında yatsı ve sabah namazlarında ezanı yasaklamaya kalkışması Filistin’in genelinde ve Mescidi Aksa’da geniş çaplı gösterilere neden oldu. Bunun üzerine işgal rejimi Mescidi Aksa’yı bir süre ibadete kapattı. Yeniden ibadete açtığında kapılarına demir dedektörleri ve kameralar yerleştirmişti. Kudüs halkı bunu kabul etmedi; söz konusu cihazlar kaldırılmadan ve Mescidi Aksa’nın kapıları serbestçe geçişe açık hale getirilmeden içeri girmeyeceğini Mescidi Aksa çevresinde mücadelesini sürdüreceğini açıkladı. İşgal rejimi sonunda bu cihazları kaldırmayı kabul etmek zorunda kaldı.
Filistin’de 2017’de en çok gündem oluşturan gelişmelerden biri de Hamas’ın yeni vizyon bildirgesi yayınlaması ve kendi içinde seçimler yaparak siyasi birim başkanını değiştirmesi oldu. Yeni vizyon bildirgesi yayınlama işlemi Halid Meşal’in Siyasi Birim başkanlığını sürdürdüğü dönemde gerçekleşti. Bu bildirge “acaba Hamas ilkelerinden taviz mi veriyor ve siyonist işgalle anlaşmaya yanaşıyor mu?” tartışmalarına neden oldu. Fakat Hamas işgali gayri meşru tanıma konusundaki tutumunu değiştirmediğini ve Filistin’in bir bütün olduğu ilkesinden taviz vermediğini bildirdi. Bu bildirgenin yayınlanmasından bir süre sonra Hamas içinde yapılan seçimle Siyasi Birim başkanlığına da İsmail Heniyye getirildi.
Filistin’de 2017’de meydana gelen en önemli gelişmelerden biri de Filistin içindeki bölünmüşlüğün sona erdirilmesi için Hamas ile Fetih arasında 12 Ekim 2017 tarihinde Mısır’ın başkenti Kahire’de uzlaşma anlaşmasının imzalanması oldu. Bu anlaşma aslında 2011 Kahire Anlaşması’nı esas alıyor ve uzlaşı hükümetinin Gazze’de de yetki ve sorumlulukları devralmasını gerektiriyordu. Anlaşma gereği Mahmud Abbas yönetiminin de Gazze’ye uyguladığı yaptırımları kaldırması gerekiyordu. Fakat Ramallah’taki uzlaşı hükümetinin Gazze’de hükümet kurumlarını devralmasına rağmen bu hükümet bölgeye uygulanan yaptırımları kaldırma konusunda herhangi bir işlem yapmayıp yeni sorunlar çıkarma yoluna gitti.
Filistin’le ilgili olarak 2017’de meydana gelen en önemli gelişmelerden biri de ABD Başkanı Donald Trump’ın, Amerikan parlamentosunun 1995’de çıkardığı ancak yönetimin güvenlik gerekçesiyle uygulamaya geçirilmesini sürekli ertelediği yasayı uygulamaya geçirdiğini ve buna binaen Kudüs’ü işgal rejiminin başkenti olarak tanıdığını ve ABD’nin büyükelçiliğinin bu şehre taşınması için hazırlıkların yapılması konusunda talimat verdiğini ilan etmesi oldu. Trump’ın bu kararı Filistin’de ve tüm İslâm dünyasında tepkilere neden oldu. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Kudüs gündemiyle İstanbul’da olağanüstü toplantı düzenleyerek Doğu Kudüs’ü Filistin’in başkenti olarak tanıma kararı aldı. Mısır tarafından BM Güvenlik Konseyi’ne Kudüs konusunda 1980 tarihli ve 478 sayılı Güvenlik Konseyi’nin esas alınmasını isteyen karar tasarısı sunuldu ancak ABD tarafından veto edildi. Daha sonra bu karar Türkiye’nin öncülüğünde bazı İslâm ülkelerinin girişimiyle Genel Kurul’da 128 ülkenin desteğiyle kabul edildi ancak ABD’nin kararını etkilemedi.
YENİ AKİT
