İran Hükümet Sözcüsü Ali Rabiee, "İran Nükleer Anlaşması" dahilinde sınırlanan zenginleştirilmiş uranyum üretimine dair yükümlülüklerini düşürerek, yüzde 3.67 sınırını bugün aştıklarını duyurdu. Açıklamada, 2015'te 6 ülke ile imzaladıkları nükleer anlaşma ile belirlenen sınırlandırmalara, uyma seviyelerini her 60 günde bir düşürmeye devam edeceklerini söyledi.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Syed Abbas Araghchi ve uluslararası Atom Enerjisi Organizasyonu sözcüsü Behrouz Kamalwandi ile birlikte basın toplantısı düzenleyen Rabiee, Avrupa'ya yüzde 3.67'lik zenginleştirilmiş uranyum üretimi sınırını ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda yükselttiğini açıkladı.
TALİMAT HASAN RUHANİ'DEN
İran Atom Enerjisi Kurumu'nun sözcüsü Behruz Kamalvandi ise televizyondan canlı yayınlanan basın toplantısında, 2015 anlaşması ile belirlenen sınırın aşılması talimatını Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin verdiğini söyledi.
İLK TEPKİ NETANYAHU'DAN
İsrail Başbakanı Netanyahu yaptığı açıklamada, İran'ın adımının çok çok tehlikeli bir hareket olduğunu söyleyerek, Avrupa'ya, Tahran'a cezai yaptırımlar uygulama çağrısı yaptı.
Netanyahu, "Bu çok çok tehlikeli bir adım. İran, BM Güvenlik Konseyi kapsamında uranyumun belirli bir seviyenin ötesinde zenginleştirilmemesi konusunda verdiği sözünü ihlal etti. Arkadaşlarıma, Fransa, İngiltere ve Almanya başkanlarına sesleniyorum. Siz bu anlaşmayı imzaladınız ve İran bu adımı attığında en kısa sürede ciddi yaptırımlar uygulanacağını söylediniz. Bu Güvenlik Konseyi kararıydı. Neredesin?" açıklamasını yaptı.
TAHRAN'IN AVRUPA'YA VERDİĞİ SÜRE BUGÜN DOLDU
Ruhani, ABD'nin yaptırımlarına karşılık 8 Mayıs'ta ülkesinin nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azalttığını ve anlaşmanın taraflarına İran'ın çıkarlarını koruyacak önlemler alması için 60 gün süre verdiklerini duyurmuştu. İran'ın verdiği süre yarın (bugün) doluyor. İran hükümetinin basın toplantısıyla uranyum zenginleştirme oranını yüzde 5'e çıkaracağını açıklaması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor.
İran, nükleer anlaşma metninde, "Yaptırımların geri getirilmesi halinde ya da taraflardan birinin anlaşmadaki sorumluluklarını yerine getirmediği durumda İran'ın nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerini tamamen ya da kısmen durdurabileceğini" ifade eden 26 ve 36'ncı maddeyi esas aldığını belirtiyor.
ABD yönetimi, nükleer anlaşmadan Mayıs 2018'de tek taraflı çekilerek İran'a yönelik yaptırımları geri getirmişti.
Washington'un anlaşmadan çekilmesinin ardından Tahran yönetimini nükleer anlaşmada tutmak isteyen Almanya, İngiltere ve Fransa, İran ile ticareti kolaylaştırmak ve Avrupalı şirketleri ABD'nin yaptırımlarından korumak için INSTEX adında özel bir ödeme mekanizması kurmuştu.
İran, sadece ilaç ve gıda ticaretini kapsayan INSTEX'in petrol ticaretine de imkan sağlaması gerektiğini belirtiyor.
