Trump’ın ‘İsrail-Filistin barış planı’nın resmî duyurusu Binyamin Netanyahu’nun hükümeti kuramaması sebebiyle yine erteleniyor. Trump’ın sözde barış plânındaki partneri Netanyahu Eylül’deki seçimlerden başarılı çıkarsa en geç Kasım ayı başlarında hükümeti kurmak zorunda.
Plânın duyurusunun yıl sonuna ertelenebileceğini ifade etmiştik. Nitekim Trump’ın Ortadoğu Özel Elçisi Jason Greenblatt da plânın Kasım ayına ertelenebileceğini söyledi. Greenblatt, Trump’ın başkanlık seçimleri kampanyası ile ‘İsrail-Filistin Plânı’nı eş zamanlı yürüteceğini savunuyor. “İsrail Lobisi”nin desteğini almak için uygun bir durum. Trump’ın “Amerika’yı yeniden büyük yap” sloganını kazıdıkça altından “İsrail’i büyük yap” yazısı çıkıyor. Amerikalı vergi mükelleflerinin paralarıyla İsrail yine mazlum Filistinlileri katletmeye devam edecek.
ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman “New York Times”a verdiği mülâkatta İsrail’in işgal altında tuttuğu Batı Şeria’nın bir kısmını ilhak etmeye hakkı olduğunu söylemişti. “Jerusalem Post” gazetesinin New York’ta düzenlediği konferansa katılan Greenblatt da aynı görüşte olduğunu söyledi. Trump plânını yürüten bütün bu isimler Netanyahu ile aynı ajandayı paylaşıyorlar. Heyetin profili, plânın Filistinliler için bir barış anlaşması olmadığının kanıtı.
Plân çerçevesinde 25-26 Haziran günlerinde Bahreyn’de “Refah için barış” başlıklı ekonomi çalıştayı yapılacak. Çalıştayı boykot eden Filistinliler Arap devletlerinden de aynı hassasiyeti bekliyorlar. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Ürdün, Mısır ve Fas dışında Çalıştay’a katılacağını ilân eden bir Arap devleti yok. “Uluslararası Para Fonu (IMF)” ve “Dünya Bankası” gibi küresel finans kuruluşlarının da Çalıştay’a katılmaları bekleniyor.
Filistinlilerin boykot çağrısının önde gelen Arap ülkeleri tarafından karşılık bulamamasıysa yeni bir hayal kırıklığına yol açtı. Filistinlilere göre bu ülkeler ABD’nin baskısıyla çalıştaya katılmayı kabul ettiler. Mısır ve Ürdün her yıl ABD’den önemli miktarda askerî yardım alıyor. ABD ile ‘özel ilişki’ içindeki bu devletlerin çalıştaya katılacak olmaları sürpriz değil elbette.
Arap medyasına göre çalıştay Suudi Arabistan’da yapılacaktı. Filistinliler boykot ilân edince çalıştayı Bahreyn’e kaydırdılar. Filistinliler “Trump’ın havucu“ olarak gördükleri çalıştaya Arap katılımının sembolik düzeyde kalacağı görüşündeler. Filistinliler kendilerinin yer almadığı ‘Filistin Çalıştayı’nın bir Arap ülkesinde yapılmasından rahatsızlar. Filistinliler ’teslim plânı’nın parçası olan bu çalıştayın bir kıymet-i harbiyesinin olmayacağını da ifade ediyorlar.
Trump 52 yıldır işgal altındaki “Golan Tepeleri”ni İsrail’in ilhâk etmesini resmen onaylamıştı. Netanyahu bu ‘hediye’ karşılığında Golan’da “Trump” adıyla bir yerleşim birimi kuracaklarını söylemişti. Netanyahu Pazar günü, Golan’da “Trump Heights” adı taşıyan özel bir tören düzenledi. Trump’ın doğum gününe ayarlanan törene ABD Büyükelçisi Friedman da katıldı.
Kağıt üstündeki bu yasa dışı köy için ortada ne plân, ne de fon var. ‘Trump Köyü’, Netanyahu için bir halkla ilişkiler çalışması. Sözde ABD Büyükelçisi Friedman ise “Golan’da harika bir gün” başlıklı tweet yayımlayarak İsrail’in Truman’dan bu yana görev başındaki bir ABD Başkanı için ilk defa bir köy tahsis ettiğini belirterek, “Doğum günün kutlu Bay Başkan” dedi.
Trump, Netanyahu’yu suyun üstünde tutmak için her şeyi yapıyor. Trump ve Netanyahu’nun siyasî kaderleri biribirine bağlanmış görünüyor. Friedman ve Greenlatt’ın açıklamaları, Trump Köyü şovu, seçime hazırlanan Netanyahu’nun elini güçlendirmeye yönelik olduğu anlaşılıyor.
Filistinlileri teslim almayı amaçlayan bir senaryo perde perde sahneye koyuluyor. Dünya da sonucu belli olan bu tiyatroyu seyrediyor. Daha da acısı, kaderlerini ABD’ye emanet eden Arap dünyasının önde gelen devletlerinin bu tiyatronun figüranlığını kabul etmiş olmaları.
