MEZHEP TARİH VE KAYNAK Doç. Dr. Mustafa Akman Literatürde makâlât, fırka, milel ve nihal gibi isimlerle kaleme alınan klasik itikâdî mezhepler tarihi kaynakları, bazı istisnaları hariç III./IX. yüzyıldan itibaren telif edilmeye başlanmıştır....

Düşünce Atölyesinde YOL VE İNSAN Dr. Mustafa Akman Burada insandan kastımız, düşünce atmosferinde yola koyulan varlık olarak öncelikle bizler ve peşi sıra tabii ki insanlığın başlangıcından bu yana akan insanlık nehrinin filozofları...

MAZİMİZ, DURUMUMUZ VE ÖDEVİMİZ Peygamber aleyhisselamın yaşadığı döneme 'Asr-ı Saadet” diyoruz. Asr-ı Saadet dediğimiz bu döneme hâkim bir Kur'an iklimi söz konusuydu. Kur'an o güzide insanların ortamında Resulullah üzerinden...

İbn-i Arabî İsimli Kitabım Hakkında Benimle Yapılan Röportaj 1. İbn-i Arabî hakkında Haksöz dergisinde yayınlanan seri yazılarınızdan sonra şimdi de Ekin Yayınları'ndan İbn-i Arabî hakkında mufassal bir inceleme kitabınız yayınlandı....

ŞEFAAT'İN MAHİYETİ VE DEĞERİ Tanrı – insan ilişkisinde aracılık rolü üstlendiğine inanılan varlık kategorilerinin mevcudiyetine öteden beri hep inanılmış ve bu aracılara yüklenen fonksiyon ve nitelikler, dinden dine, kültürden...

MEHDÎ İNANCI ÖZELİNDE İLMÎ ÇALIŞMALAR İLE GÜNÜMÜZ TOPLUMUNUN GELENEKSEL ANLAYIŞI ARASINDA GÖRÜLEN UYUŞMAZLIKLAR, BUNUN YANSIMALARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Özet Risalet çağından sonra toplumun belli bir kesimince bir çözüm amacıyla...

Tevbe İhmal Edilmeyecek Bir İbadettir Yrd. Doç. Dr. Mustafa Akman Tevbe, Allah'a (c) nispetle, kişiye yeniden nimet ve lütûfta bulunmak; kula nispetle olunca da ma'siyetten dönmek anlamına gelmektedir. Buna göre günah işleyerek dinî...

ELMALILI MUHAMMED HAMDİ YAZIR'IN DÜŞÜNCE DÜNYASI Muhammed Hamdi (1878-1942), Cumhuriyet'in ilk dönemlerine kadar yaşayan bir ilim adamıdır. O, ilgili kanun çıkınca babasının köyünün ismini (Yazır) soyadı olarak aldıysa da daha...

HAK DİNİ KUR'AN DİLİ'nde ELMALILI M. HAMDİ YAZIR Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır (1878-1942), Cumhuriyet'in ilk dönemlerine kadar yaşayan bir ilim adamıdır. O, ilgili kanun çıkınca babasının köyünün ismini (Yazır) soyadı...

İmâmîyye'de Kur'an Anlayışı ve Sünnî Dünyadaki Yansımaları Üzerine Notlar Çeşitli nedenlerle Emevî saltanatından memnun olmayan bazı kimseler siyasî iktidara boyun eğdilerse de esasen ona kırgın idiler. Bunlardan Ali (r) soyuna...

İmâmîyye'nin Gaybet Sonrası Serüveni İmâmîyye uleması ilk defa Buveyhîler (320-454/932-1062) devrinde imâmın büyük gaybete girdiğini, sefirler aracılığıyla da olsa onlarla irtibat kurulamayacağını, bu nedenle imâmın toplumun lideri...

TEVESSÜL - VESİLECİLİK VE MAHİYETİ Yaygın kullanımda, Allah'tan istekte bulunurken, araya nezd-i ilahide hatır sahibi olduğuna inanılan üçüncü bir şahsı veya varlığı sokmak anlamına gelen tevessülün, Peygamber'in ortaya koymuş...

Şiî İmâmet Düşüncesinin Mahiyeti Yaygın ve genel kabul gören kanaate göre Şiîlik düşüncesinin ortaya çıkışı, temelde hilafet ve imâmet probleminin çözümü üzerine inşa edilen bir siyasal muhalefete dayanmaktadır. Şiîliğin (teşeyyu)...

Allah Tevhid Önderi Olan Peygamberleri Neden Gönderdi? Bu koca evrenin yaratılmasının elbet bir gayesi vardır. Bunun gerçek ilim ve hikmeti Rabbimizin nezdinde saklıdır. Şüphesiz O'nun (c), buna ne zaman karar verdiği, niçin gerek gördüğü...

CAHİLİYE MEKKESİNDE YAŞAYAN İBRÂHİMÎ ÖRF Giriş: Mekkelilerin İslam öncesindeki dinî inanç ve pratikleri Kendilerini İbrahim Peygamber'in kavminden ve onun dininden sayan Arap insanının şahsında bütün insanlığa Muhammed(s) gelmiştir....

İbn-i Arabî'nin Fikir Kaynakları İbn-i Arabî Okumaları Muhyiddin İbn-i Arabî (560-638/1165-1240) sistemini kurarken çok farklı kaynak ve doktrinden faydalanmıştır. O, İslâmî olup olmadığına bakmadan kendi görüşlerine uygun düşecek...

KIRILMA NOKTAM HAKSÖZ OLDU 1980 askeri darbesinin ilk yıllarıydı. İlahiyat fakültesine henüz kaydolmuş; geleceğe dönük düşünsel anlamda bir yığın plan projeyle yola koyulmuştum. Bu arada herhangi bir meşrebe mensup olmadan ve hiçbir cemaatin...

İbn-i Arabî Okumaları –IX Osmanlı Düşüncesinde İbn-i Arabî'nin İzleri Muhyiddin İbn-i Arabî'nin (v.638/1240), TRT'nin Diriliş dizisinde yansıtıldığı gibi Osmanlının kuruluş döneminde kendileriyle şahsî bir temasının...

İbn-i Arabî Okumaları –VIII Tasavvuf Mensuplarından İbn-i Arabî Eleştirisi İbn-i Arabî'yi (v.638/1240) tasavvuf dünyasında en ciddi eleştiren sûfî, Alâuddevle-i Simnânî (v.736/1336) olmuştur. Simnânî'nin, vahdet-i vücûda...

İbn-i Arabî Okumaları –VII İbn-i Arabî: el-Fütûhât'ul-Mekkiyye ve Füsûs'ul-Hikem Muhyiddin İbn-i Arabî'nin (v.638/1240) günümüze yaklaşık 245 eserinin ulaştığı tespit edilmiştir. Bunların önemlileri ‘el-Fütûhât'ul-Mekkiyye...

İbn-i Arabî Okumaları –VI İbn-i Arabî'de Kadın, Aşk, Dinlerin Birliği, Cehennem Azabı ve Şiâ Vurgusu İbn-i Arabî'de Kadın olgusu Tasavvufta kadın, diğer İslamî ilim dallarındakinden daha liberal bir statüde karşımıza çıkmaktadır....

İbn-i Arabî Okumaları –V "Mü'min Firavun" Görüşü ve Eleştirisi Celâleddîn ed-Devvânî'nin, İbn-i Arabî'nin: ‘Firavun Tâhir ve Mutahhar Olarak Öldü' Görüşüne Yaptığı Katkıya Ali el-Karî'nin Eleştirisi...

İbn-i Arabî Okumaları –IV İbn-i Arabî'de Mertebe-ı İnsan ve/ya İnsan-ı Kâmil Muhyiddin İbn-i Arabî'nin (v.638/1240) insan anlayışında merkezî konum İnsan-ı Kâmil'e (Yetkin İnsan) verilmiştir. Ona göre Allah'ın...

İbn-i Arabî Okumaları –III İbn-i Arabî'de Varlığın Birliği / Vahdet-i Vücûd Felsefesi Muhyiddin İbn-i Arabî (v.638/1240), 603/1206 yılında Kahire'ye gelip bir sûfî cemaatinin yanında ikamet ettiği sırada bir gece karanlık...

İbn-i Arabî Okumaları –II İbn-i Arabî'nin Bilgi Felsefesi İtikâdî görüşleri bakımından Muhyiddin İbn-i Arabî'nin (560-638/1165-1240) nereye yerleştirileceği konusu, İslâm düşünce tarihinde oldukça tartışılmıştır. Zira...

İBN-İ ARABÎ'NİN ÜSLÛBU Tasavvuf ve felsefî düşünce tarihinde büyük etkileri bulunan filozof sûfî Muhyiddin Muhammed b. Alî b. Muhammed el-Arabî et-Tâî el-Hâtimî 560/1165 tarihinde Endülüs'ün güneydoğusundaki Mürsiye'de...

Fatih Sultan Mehmed'in Şahsiyeti, İdaresi ve Toplumu Üzerine Notlar Sultan Fatih (v.886/1481), payitahtta Zağanos (v.868/1464) ve Çandarlı Halil (v.857/1453) gibi paşalar arasında cereyan eden rekabet ve çekişme ortamında tahta geçti. Çocuk...

II. MEHMED'İN İÇ SİYASETİ 27 Receb 835 (30 Mart 1432) tarihinde Edirne'de doğan II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmed), II. Murad'ın (v.855/1451) dördüncü oğludur. II. Mehmed, tahta iki kez çıkmıştır. Tahta ilk geçtiğinde (848/1444)...

Ehl-i Hadis'in Zihin Dünyası ve Eserleri Ehl-i Hadis/Hadisçiler denildiğinde öncelikle bütün dinî meselelerde muhakkak bir hadise/ rivayete dayanılması gerektiğini kabul eden bakış açısına sahip ekol anlaşılır. Onlar İslam'ın...

SAİD NURSÎ'DE TASAVVUF DÜŞÜNCESİ Evvel emirde bu yazı ile gayemiz, halk nezdinde itibarı olan Said Nursî'ninyazıp çizdikleriyle topluma yaydığı düşüncelerin ne demeye geldiğini belirlemeye gayret etmektir. Değilse kendisine beri...