Tarım ve hayvancılıkta Türkiye’nin önde gelen illerinden biri olan Van, kişi başına düşen gelirde 108 bin TL ile en düşük sıralarda.
Doğu Anadolu Bölgesinin en büyük illerinden biri olan Van, tarım ve hayvancılıkta Türkiye’de ilk sıralarda yer alıyor. Ancak ekonomik veriler, bu potansiyelin Van’da kişi başına düşen Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) yansımadığını gösteriyor.
2023 yılı verilerine göre Van’ın nüfusu 1 milyon 127 bin 612 kişi olmasına rağmen, TÜİK verilerine göre kişi başına düşen GSYH 108 bin 21 TL ile en düşük sıralarda bulunuyor.
Buna karşın Marmara Bölgesi’nin en küçük illerinden biri olan Yalova da bile , nüfusu 304 bin 780 olmasına rağmen sanayi ve hizmet yatırımları sayesinde Van’ı geride bırakıyor. Yalova’nın kişi başına düşen GSYH’sı 348 bin 704 TL civarında.
“Kurumlar geldikten sonra geriye sardık”
Van’ın geçmişte sosyo-ekonomik göstergelerde Türkiye’de ortalarda yer aldığını belirten iş insanı Feridun Irak, Van’ın her geçen gün daha da geriye gittiğini söyledi. Van’ın başarılı olduğu o yıllarda üniversite ve kalkınma ajansları gibi kurumların bile olmadığını vurgulayan Irak, “Bu kurumlar geldikten sonra ileriye gitmek yerine geriye sardık. Başta siyasetçiler olmak üzere ilin tüm kurumları, meslek kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları işlerini hakkıyla yapmadı. Bu halkın vebali üzerlerinde” dedi.
“Van, bir zamanlar Türkiye’nin ihracat kentiydi”
Geçmiş yıllarda Van’ın bir ihracat kenti olduğunu hatırlatan Irak, “Potansiyelini iyi kullandığı yıllarda Van bir ihracat kentiydi. O dönemde Türkiye’nin küçükbaş hayvan varlığının yaklaşık yüzde 20’sine sahip olan ilimiz, başta Ortadoğu ülkeleri olmak üzere Afrika’da Libya, Mısır’a, hatta dağılmadan önce SSCB’ye kadar canlı hayvan ve et ihraç ediyordu” diye konuştu.
“Turizmde yıldız Van, şimdi en yoksul illerden”
Irak, Van doğal ve tarihi zenginliklerine rağmen turizmde hak ettiği konumu koruyamadığını vurgulayarak, “O yıllarda Türkiye’nin en büyük açık hava müzesine sahip olan Van, Türkiye’ye gelen turistlerin yaklaşık yüzde 10’unu misafir ediyordu. Yarım asır önce böylesine üreten bir kent olan Van’da bugün bunlardan söz etmek mümkün değil. Bugün Van, Türkiye’nin en yoksul ve yaşam koşullarının en kötü illerinden biri. 1970’li ve 1980’li yıllarda rakibimiz Batı illeriydi. 2000’li yıllarda Erzurum ve Diyarbakır gibi illerle rekabet etmeye başladık. Bugün ise geçmişte bizi rakip gören Şırnak, Hakkari, Ağrı, Muş ve Bitlis gibi illerle rekabet ediyoruz” ifadelerini kullandı.Kaynak Bölge gazetesi
