Van’ın Tuşba ilçesinde yetişen, 2023 yılında coğrafi işaretle tescillenen Sıhke kavununda hasat sezonu heyecanla başladı. Kendine özgü aroması, tatlılığı ve dayanıklılığıyla bilinen bu özel ürün, hem bölge ekonomisine hem de yerel tarım kültürüne önemli katkı sağlıyor.
Yüksek Rakım ve Verimli Toprak Sırrı
Sıhke kavununun yetiştiği Tuşba ovası, yüksek rakımı, verimli toprak yapısı ve kaliteli su kaynaklarıyla dikkat çekiyor. Bu doğal koşullar, kavunun tat ve aromasında belirleyici rol oynuyor. Tuşba Tarım ve Orman İlçe Müdürü Bülent Veziroğlu, ilçede toplam 3 bin 600 dekarlık alanda sebze üretimi yapıldığını, bunun 1.600 dekarının kavun ve karpuz üretimine ayrıldığını belirtti.
“Yüksek rakım, verimli toprak ve kaliteli su sayesinde Sıhke kavunu kendine has bir tat ve aroma kazanıyor. Halkın severek tükettiği önemli bir ürün. Dekar başına ortalama 6-7 ton verim elde ediyoruz. Ürünün yaklaşık yüzde 60’ı Van’da tüketiliyor, kalan kısmı ise Hakkari, Muş, Bitlis gibi çevre illere gönderiliyor. Tescilden sonra hem üretim hem talep ciddi oranda arttı” dedi.
4 Bin Ton Üretim, Artan Talep
Her yıl yaklaşık 4 bin ton üretilen Sıhke kavununun büyük kısmı Van iç pazarında satılıyor. 2023 yılında Van Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde alınan coğrafi işaret, hem marka değerini hem de talebi artırdı. Tat, aroma, dayanıklılık ve yerel üretim güvencesi, kavunu çevre illerde de aranan bir ürün haline getirdi.
Veziroğlu, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün kavun tohumlarını özel olarak koruma altına aldığını ve çiftçilere destek sağladığını belirterek şunları ekledi:
“Çiftçilerimiz artık bilinçli şekilde çekirdekten fide üretimi yapıyor. Tohumlarımız koruma altında, her yıl üretim sonrası alınarak tekrar çiftçiye dağıtılıyor. Bu yıl üretim alanı geçen seneye göre yüzde 30 artarak 1.600 dekara ulaştı. Denetimlerimizi de sıklaştırdık. Üretimden memnunuz, çiftçilerimiz de memnun.”
Çiftçiler de Memnun
Tuşba’da yaklaşık 200 dekarlık alanda kavun yetiştiren çiftçi Burhan Ezgi, Sıhke kavununa olan talebin her geçen gün arttığını söyledi:
“Yaklaşık 4 yıldır üretim yapıyorum. Toprak çok verimli, ürünlerimiz kaliteli. Talep oldukça fazla. Özellikle Sıhke kavunu aroması ve tadıyla fark yaratıyor. Çok şükür işlerimiz iyi gidiyor.”
18 yıldır çiftçilik yapan Faysal Gül ise 800 dönüm alanda sebze üretimi yaptığını, bunun 200 dönümünü kavun-karpuzun oluşturduğunu ifade etti:
“Sıhke kavunu; rakımı, toprağı ve iklimi sayesinde eşsiz bir aroma kazanıyor. Bu da onu diğer kavunlardan ayırıyor. Kendi satış noktalarımızda satıyoruz, ayrıca çevre illere de gönderiyoruz.”
Van’ın Tarım Markası Olma Yolunda
Coğrafi işaretli Sıhke kavunu, yalnızca Tuşba ilçesinin değil, Van’ın tarım potansiyelinin de simgelerinden biri haline geldi. Artan üretim alanı, bilinçli tarım teknikleri ve koruma altındaki tohumlar sayesinde ürünün gelecek yıllarda daha geniş pazarlara ulaşması hedefleniyor.
