Sıyam; “Alıkoymak, tutmak, susmak, güneşin tepede olması belli zamanlarda yemek ve içmekten uzak durmak, nefsi arzulardan uzak durmak, suyu çekilmiş kuru yer” anlamlarına gelen bir kelidir.
Sıyam; Müslümanların Ramazan ayında kendilerini disipline etmesidir. Bu yönüyle oruç insanlara disiplinli, dengeli, iradesine hakim olmayı yani kendini tutmayı öğreten bir ibadettir.
Sıyam (savm); insanın etrafına gerek eliyle gerekse diliyle onları rahatsız edecek, onları yanlışa sevkedecek her türlü davranışlardan sakınmasıdır.
“Ben Rahman için konuşmaktan sakınmaya karar verdim; bugün bu yüzden insanlardan kimseyle konuşmayacağım de”Meryem (19)26
Bu durum, yanlış bir iş yapmadığı halde insanlar tarafından yanlış anlaşılan, değerlendirilen bir eylemden dolayı Allah(cc)’a adanan susma, konuşmama, kendini tutma orucudur.
Hz.Meryem’e ait bu uygulama, savunulması ve ikna edilmesi, ispatı mümkün olmayan bir hadiseye karşı uygulanacak sadra şifa en güzel bir yoldur.
Bu Rabbani uygulama bize, günümüzde oruçlu iken ve her halukârda insanlara yalan söylememeyi, kötü sözde bulunmamayı, incitecek, kıracak herhangi bir gayri ahlaki davranışlar da bulunmamayı, söz taşımamayı gıybet etmemeyi, doğruluğuna inandığımız ama başkaları tarafından yanlış anlaşılacağını düşündüğümüz eylemler için de bizlere susma hasletini öğretir.
Sıyam (savm); Ramazan ayında insanın manen ulaştığı zirvedir.Bu nedenle Ramazan ayı, Müslümanların tüm aylarda da yerine getirmesi gereken ibadetlerin oruçla birlikte yoğunlukla, zirvede işlendiği bir aydır.
Sıyam (oruç); insanın günahlarını eritmekte gönül ülkesini temizlemektedir.
Sıyam; insanın kendisinden başka varlıkların da bulunduğunu anlamasıdır.
Sıyam; insanın elde ettiği maddi ve manevi (bilgi) imkanları paylaşmasını öğrenmesidir.
Sıyam; insanın insanın omzuna basarak, onu aldatarak, onu iterek kakarak, onu yok sayarak değil, onu kucaklayarak, onu ihya ederek, ona yüreğini açarak, kötülüğüne engel olarak onun elinden tutarak yükselinebileceğini anlamaktır.
Sıyâm (oruç); sonuçta takvanın ta kendisidir.
Takva nedir, diye sorulacak olursa; insanın yaratılış gayesi, yeryüzünün kalfası olmasının kaygısı, tüm kötülüklere karşı, insanın bünyesinde oluşan manevi bağışıklık sisteminin adı, insanın manevi gelişiminin doruk noktasıdır.
Sıyâm yani oruç, bu anlamda insanlara hayatın en ideal yaşam esaslarını öğreten, takva sahibi kılan bir ibadettir.
“Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı ki, takvaya ulaşasınız.” Bakara (2)183
Rabbim bizlere ömrünü Ramazan kılmayı lütfetsin.
