Van’da Yaşıyor Van’ın Gürpınar ilçesinde yer alan tarihi Çavuştepe Kalesi, yalnızca Urartu medeniyetinin izlerini değil, aynı zamanda 84 yaşındaki Mehmet Kuşman’ın benzersiz hayat hikayesini taşıyor.
Van’da Yaşıyor Van’ın Gürpınar ilçesinde yer alan tarihi Çavuştepe Kalesi, yalnızca Urartu medeniyetinin izlerini değil, aynı zamanda 84 yaşındaki Mehmet Kuşman’ın benzersiz hayat hikayesini taşıyor.
1961 yılından bu yana kalede görev yapan Kuşman, bugün dünyada Urartuca bilen sadece 12 kişiden biri olarak biliniyor. Gençlik yıllarında kalede süren kazı çalışmalarında işçi olarak görev yapan Kuşman, taşlar üzerindeki yazıtları merak ederek Urartu dilini öğrenmeye karar verdi. Bu merakla başlayan yolculuğu, onu bugün eşine az rastlanır bir bilgiye ve sorumluluğa taşıdı. “Hocama sordum, ‘O zamanlar kâğıt mı vardı ki bu yazı yazıldı?’ dedim.
O da gülerek, ‘Bu kitap değil, kitabe’ dedi. İşte o gün karar verdim, bu yazıyı öğrenecektim,” diyerek o günleri anlatıyor. Kendi Kendine Urartuca Öğrendi Hiçbir akademik eğitimi olmadan, yıllar boyunca azimle çalışan Kuşman, önce Urartuca alfabeyi çözdü, sonra kelimeleri öğrenmeye başladı. Bilgiye ulaşmak için İran, Ermenistan ve Suriye gibi ülkelere giderek kaynaklar topladı. Bugün Türkiye’de düzenlenen sempozyumlara konuşmacı olarak katılıyor; kendi oluşturduğu alfabe akademisyenlerce inceleniyor.
43 yıl boyunca resmi görevde kalan Mehmet Kuşman, 2005’ten bu yana gönüllü olarak kalede bekçilik yapıyor. Gelen ziyaretçilere hem tarihi yapıyı tanıtıyor hem de kendi elleriyle yaptığı Urartuca yazıtlı taş tabletleri gösteriyor. “Bu Dili Benden Sonra Bilen Olmayacak” Yıllarını bu kadim dile ve kültüre adayan Kuşman, en büyük endişesini şu sözlerle dile getiriyor: “Benden sonra bu dili anlatacak kimse yok. Bu kültürün unutulmasını istemiyorum.” Urartuca’nın belki de son temsilcisi olan Mehmet Kuşman, bir medeniyetin sesini bugün hâlâ yaşatıyor. Onun hikayesi, hem bireysel azmin hem de kültürel mirasa sahip çıkmanın ilham verici bir örneği.
Kaynak: Van Bölge Gazetesi
