Zincir marketlerdeki fahiş fiyat artışı nasıl durdurulabilir?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın devreye girmesiyle Ticaret Bakanlığı tarafından gıda kartellerine yönelik 81 ilde yapılan denetimler devam ederken bazı zincir marketler kesilen cezaları millete ödetiyor.

Koronavirüsün dünya ekonomisine etkisi

Çin’in Vuhan şehrinden çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Covid-19) tüm dünyada ekonomik buhranlara neden oldu. Küresel salgın dünya üzerinde tüm ülkelerin ekonomisini etkilediği gibi Türkiye de bu buhrandan nasibini aldı.

Salgın döneminde alınan kısıtlamalardan dolayı küçük esnaf kirasını ve çalışanlarının maaşını ödemede zorluk yaşarken bir darbeyi de market ve pazarlarda yaşıyor.

Zincir marketler fahiş fiyat uyguluyor

Doların yükselmesini fırsat bilen bazı marketler ‘stokçuluk’ ile eski fiyattan aldıkları ürünleri halka fahiş fiyatlarda satarken doların düşmesinde de herhangi bir indirim yapmak yerine yine fiyatlara bindirmeye devam ediyor.

Üreticinin tarlasından 2-3 liraya çıkan ürünler market/pazarlarda 3 katına hatta daha fazla artışla yüzde 300-500’lere kadar tırmanarak vatandaşların mutfağına giriyor.

Devletin asgari ücrete yaptığı 500 liralık zamma sevinen vatandaşlar, fırsatçıların yaptığı zam ile tam anlamıyla dumura uğradı. Etiketlerde yaşanan anormal durum hükümeti devirmek isteyenlerin ekmeğine yağ sürerken gıda kartelleri etiketlerdeki artışını sürdürüyor.

Gıda kartelleri halkı terörize etmeye çalışıyor

Hükümet yeni fabrika açılışları ve yatırımlarla krizi fırsata çevirmeye çalışırken bu işten fırsatçılık yapanlar ise vatandaşı hükümete karşı adeta düşman etmeye çalışıyor. Birçok ülkede yaşanan gelişmelere bakılırsa, bu durum aslında bazı zincir marketlerin fahiş fiyatların altında ezilen halkı isyan edip sokaklara dökmek istediği olarak da yorumlanabilir.

Öte yandan TGRT Haber Türkiye’nin birçok yerinde şubeleri olan ve halkın marketi olarak yola çıkan bazı marketlerin kartel oluşturduklarını ortaya çıkardı. Kendi aralarında Whatsapp grubu kuran market zincirlerinin Türkiye’de yumurta, yağ vs. gibi ürünlerin fiyatlarını belirlediklerini açıkladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan devreye girdi

Milletin çağrılarına cevap veren Cumhurbaşkanı Erdoğan bizzat devreye girerek ‘Önümüzdeki 1 ay içerisinde biz bu işi çok daha kontrollü bir şekilde yürüteceğiz. Vatandaşımızın bu noktada ezilmesine tahammül edemeyiz. Siz bu süreci böyle devam ettirecek olursanız çok ağır cezalar sizleri bulabilir. Bunun için yaptığınız işi hakkıyla yapın vatandaşımıza zulmetmeyin.” dedi.

81 ilde denetimler başladı

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasının ardından 81 ilde zincir marketlerde fiyat denetimleri başladı.

Ticaret Bakanlığı’nın Türkiye genelinde market, pazar ve toptancı hallerinde fahiş fiyat artışına yönelik yaptığı denetimlerde son bir haftada 495 firmaya toplam 15,5 milyon lira ceza yazdı. Ancak verilen cezalar etiketlere ‘indirim’ olarak yansımadığı gibi bu cezalar marketler tarafından çeşitli hileli yöntemlerle millete ödetilmeye çalışılıyor.

Millete bindirim yaparak halkı terörize etme gayretinde olan zincir marketlerin halka yaşattığı bu sıkıntı; Putin’in Rusya’da yaşanan ekonomik krizde büyük fabrika sahiplerini nasıl hizaya getirdiğini hatırlattı.

Putin'in ekonomik kriz çözümü

Putin’i devirmek için çalışanların maaşını vermeyen, fabrikalarını peş peşe kapatan iş adamlarına verdiği dersi tüm dünya konuştu. İş adamlarını bir masa etrafında toplayarak fabrikalarını kamulaştırabileceğini söyleyen Putin iş adamlarını ‘hamam böceği’ diyerek azarladı. Hatta ülkenin en zenginlerinden bir iş adamının imzasını görmediği için kameralar önünde azarlayıp hazırlattığı anlaşmaya imza attıran Putin, bu yöntemle ülkedeki krizi aştı.

Devlet yetkililerine çağrı!

Devlet yetkililerine çağrımız! Zincir marketlerin halka yaşattığı bu zulme gerekirse Putin yöntemiyle ama bir an evvel çözüm bulunmalı.

Asgari ücret ve maaşlara yılda bir kez zam yapıldığı gibi süt, yumurta, yağ, un, şeker gibi temel gıda ürünlerine de yılda bir defa devletin belirlediği tavan fiyat üzerinden zam yapılmalı. Devlet ya fiyatları sabitlemeli ya da piyasadaki ürünlerin büyük bölümünü elinde tutarak fiyatları kendi belirlemeli.

Avrupa’da da uygulanan bu yöntemle üreticisinden tüccarına, kabzımalından firmalara çok sıkı denetimler uygulanıyor. Öyle ki yasayı ihlal edenlere yönelik ağır para cezası da dahil hapis cezası uygulanabiliyor.

Zira başıboş kalan zincir marketler denetlenmediği durumda hükümeti zor durumda bırakarak milletin üstüne nasıl çöktüklerini gösterdi.Rabia ATEŞ  yeniakit.com.tr