Enflasyon Düştüyse Bu Ne Hal!

Tüketici fiyatlarının yıllık bazda en yüksek artışı 11,08 ile "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde görülürken bu bölgeyi yüzde 10,18 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 6,64 ile "Ankara" bölgesinde kaydedildi. Atışı, enflasyonu, zamları Van esnafına sorduk.

Enflasyon ekimde yüzde 2 artarken, yıllık bazda yüzde 8,55 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 16,81, yurt içi üretici fiyatları yüzde 22,58 arttı. Aylık bazda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 2, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,17 artış gösterdi. TÜFE, ekimde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 10,59, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,55 yükseldi. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2'nci düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 3,25 ile "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt", 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 19,91 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" bölgesinde gerçekleşti. Yıllık bazda en yüksek artış da yüzde 11,08 ile "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde görülürken bu bölgeyi yüzde 10,18 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 6,64 ile "Ankara" bölgesinde kaydedildi. Peki, Vanlılar enflasyon rakamları, zamlar ve artan fiyatlarla ilgili ne düşünüyor? Yeni Doğu Gazetesi olarak bu soruyu esnafa sorduk. İşte cevabı...

“ESNAF FIRSATÇILIK YAPIYOR”

Gazetemize açıklamalarda bulunan esnaflardan Mesut şunları söyledi: “Enflasyonun bu durumu hiç inandırıcı gelmiyor. Zamlara alıştık artık. Zamlar artık günümüzün bir parçası oldu. Bu zamlarda esnafımıza büyük görev düşüyor. Esnaflarımızda zamlara uyuyor. Malı stokta varken bunu tekrar yükseltmek bence bir fırsatçılıktır. İnanın ki şu an ekonomik olarak sıfır durumdayız. Odur ki Van’ımıza İran’dan gelen misafirlerimizin bir katkısı var. Oda belli başlı esnaflara hizmet ediyor. Ekstradan bize yansıyan bir durum yok. Ben turizmciyim. İranlıların bana hiçbir faydası yok. Yetkililerden istediğim; Turizmimizi biraz daha canlandırırsak, fuarımıza önem verirsek eminim ki bunun ekmeğini yeriz.”

ŞAPRAK: ZOR DURUMDAYIZ

Esnaf olarak zor durumda olduklarını söyleyen İbrahim Şaprak da, “Enflasyonun 5.8 azalması durumu bana hiç inandırıcı gelmiyor. 8.5 olarak düştüğünü söylüyorlar enflasyonun. Ancak biz kendimizde esnafız. Bakıyoruz etrafa öyle değil. Yani bizde %20’lerde %30’larda zam var. Biz giyim işi yapıyoruz. Zam var yani. %8 neresi düşmüş anlamıyorum. Ekonomik olarak çok kötü bir durumdayız. Kimse bize mal vermiyor, kimse mal üretmiyor çok zor durumdayız. Yetkililerden bu duruma biran önce bir el atmalarını istiyoruz. Bu durumun biran önce düzelmesini istiyoruz. Çeklerimiz yazılıyor. Çok kötü durumdayız.” Dedi.

ABUKAN: ESNAF KAN AĞLIYOR

Esnafın zor durumda olduğunu aktaran Erkan Abukan işsizlik ve eleman sayılarına değindi. Abukan şöyle konuştu: “Enflasyondan artık esnaflar kan ağlıyor. Bugün ben şahsen bir esnaf olarak söylüyorum, gelirim-giderimi karşılamıyor. Yani zararına çalışıyoruz. Bugün ki esnaf kirasını bile çıkartamıyor. Ben 7 eleman istihdam ederken şimdi bu sayı düştü 2’ye. 2 elemanla zaten gelirimi, kiramı çıkartamıyorum. Dükkan sahibi de ne yapıyor? Geliyor bana zam yapıyor.  Evine bir şey götüremedikten sonra artık hiç kimsede çalışamıyor. Yani öyle bir duruma geldik ki herkes artık iflas etme durumunda. Kimsenin bünyesi zammı artık kaldıramıyor. Araç kullanan bir adam artık araç çalıştırmıyor. Yetkililer yaptı yapacaklarını bu duruma bizleri kendileri soktu.”

“EKONOMİK OLARAK ÇÖKMÜŞ DURUMDAYIZ”

Yaşanan sancılı süreçle ilgili konuşan Abdulvahap Çiftçi ise, “Ekonomik olarak çökmüş durumdayız. Yetkililerin söyledikleri sözde kalmasın biraz icraat yapsınlar. İnşallah dedikleri gibi olur. Ama esnaf olduğum için sıkıntılar çok. Şu anda çok sıkıntılı dönemlerden geçiyoruz. Allah esnafların yardımcısı olsun. Sadece bunu diyorum. Yetkililerin bu duruma biran evvel bir çözüm üretmeleri lazım. Genelde esnaflar çok zor durumda.” Şeklinde konuştu.

İŞTE ENFLASYONUN SON RAKAMLARI

Yİ-ÜFE ise Aralık 2018'e göre yüzde 6,71, geçen yılın ekim ayına göre de yüzde 1,7 arttı. Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranına esas teşkil eden Yİ-ÜFE, ekim ayı sonunda 12 aylık ortalamalara göre yüzde 22,58 artış gösterdi. Çeşitli vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda, vergi, harç ve ceza tutarlarının her yıl yeniden değerleme oranı kadar artması öngörülüyor.

EN YÜKSEK ARTIŞ GİYİM VE AYAKKABIDA

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, TÜFE ekimde bir önceki aya göre yüzde 2, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 10,59, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,55 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 16,81 artış gösterdi. Ana harcama grupları itibarıyla ekimde aylık bazda en yüksek artış yüzde 11,7 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, konutta yüzde 3,55, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,65, haberleşmede yüzde 1,43 ve ulaştırmada yüzde 1,17 artış gerçekleşti. Ekimde ana harcama grupları itibarıyla endekste düşüş gösteren tek grup yüzde 0,59 ile eğlence ve kültür oldu.

YILLIK DEĞİŞİMLER

TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 43,6 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü. Bunu yüzde 14,24 ile sağlık, yüzde 14,2 ile eğitim, yüzde 13,71 ile lokanta ve oteller, yüzde 13,43 ile çeşitli mal ve hizmetler izledi. Geçen ay endekste kapsanan 418 maddeden 33'ünün ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 289'unun ortalama fiyatlarında artış, 96'sının ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

SANAYİNİN 4 SEKTÖRÜNDE DEĞİŞİMLER

Yİ-ÜFE ekimde bir önceki aya göre yüzde 0,17, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 6,71, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,7 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 22,58 yükseldi. Sanayinin 4 sektörünün bir önceki aya göre değişimleri dikkate alındığında madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 1,32, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,03, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 1,35 ve su temini sektöründe yüzde 0,96 artış gerçekleşti. Geçen ay bir önceki aya göre en fazla artış yüzde 9,59 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 2,62 ile diğer ulaşım araçları, yüzde 2,47 ile tütün ürünlerinde görüldü.  Buna karşılık söz konusu dönemde ana metaller yüzde 2,21, kağıt ve kağıt ürünleri yüzde 1,26, ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) yüze 0,34 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu. Ana sanayi gruplarında ekimde aylık en fazla artış yüzde 1,41 ile enerjide, yıllık bazda ise yüzde 7,77 ile dayanıksız tüketim malında gerçekleşti.

EN FAZLA ARTAN BÖLGE: VAN, MUŞ, BİTLİS, HAKKARİ

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2'nci düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 3,25 ile "Mardin, Batman, Şırnak, Siirt", 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 19,91 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" bölgesinde gerçekleşti. Yıllık bazda en yüksek artış da yüzde 11,08 ile "Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde görülürken bu bölgeyi yüzde 10,18 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır" izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 6,64 ile "Ankara" bölgesinde kaydedildi.

YENİ DOĞU GAZETESİ: MECNUN ÇALİ -  ÖZEL HABER