Kan kokan iki referandum

Selahaddin E. ÇAKIRGİL

VAN 13.09.2017 11:49:19 0
Kan kokan iki referandum
Tarih: 01.01.0001 00:00
 2003 Baharı’ındaki ‘Irak- Amerika Savaşı’yla, 35 yıllık Baasrejimi ve Saddam Hükûmeti’nin devrilmesinden sonra işgalci Amerikan Hükûmeti’nin belirlediği bir plana göre Kuzey Irak’da, Irak Kürdistanı’nda bölgesel bir hükûmet kurması sağlanan ve bu duruma uygun bir yeni Anayasa da hazırlanan Irak’da, giderek İran kontrolüne ve mezhebçi bir çizgiye kayan merkezî hükûmet, ‘IŞİD veya DEAŞ ya da ISIS gibi isimlerle anılan bir dehşetli ve güçlü örgütle mücadeleden, Amerika ve Rusya’nın da desteğiyle üstün olarak çıkıp, Musul, Telafer gibi bir çok yerleşim birimlerini tekrar hâkimiyeti altına almışsa da, bu sürecin 4 yıl kadar sürdüğü de unutulmamalı..

Ama, bu sefer de devreye, Irak Kürdistanı bölgesel Hükûmet Başkanı Mesud Barzanî’nin Kuzey Irak’da bağımsızlık için 25 Eylûl günü referanduma gideceğini açıklaması girdi ve bütün vazgeçirme çabalarına ve hattâ tehditlerine rağmen kararından dönmedi. Bağdad’dakimerkezî hükûmet, kendi izni olmadan yapılacak böyle bir referandumun geçersizliğiniaçıklıyor. Hattâ, tehditler savaş baltaları topraktan çıkarılıyor gibi..Bağdad Hükûmeti bu konuda İran ve Türkiye’nin de desteğine sahib..

Ancaaak.. İran, kendisine yönelik bir tehlike oluşması halinde müdahale edeceğini açıklıyor. Türkiye’de ise,Hükûmet’in destekçisi MHP lideri Devlet Bahçeli, referandumunsavaş sebebi sayılacağını açıklarken;  Başbakan Yıldırım  ‘Savaş devletler arasında olur. Bizim muhatabımız Irak merkezî Hükûmetidir.’ diyor. Ama,Türkiye, savaş demese bile, gerekirse, boyutlarının hangiçapta olacağı baştan tahmin edilemeyecek bir askerî müdahalede bulunulabilir.

Barzanî ise, ‘15 yaşından beri Kürdistan devleti kurulması ideali uğrunda silah kuşandığını ve bu referandumun yapılacağını’belirtiyor.

***

Tabiatiyle bu arada unutulmaması gereken bir diğer nokta da şu..Barzanî, Amerika’nın Irak’da değil de Suriye’de ve PKK’nın Suriye’deki uzantısı PYD’ye bir kürddevleti kurdurmak yönünde ciddî planlar içinde olduğunu hissediyor. Bunun için de sözkonusu örgütü, bölgedeki hiçbir ülkenin sahib olmadığı en gelişmiş silahlarla donatmış bulunuyor.

Barzanî  bu konuda inisiyatifi kaptırmak istemiyor.

Daha da önemlisi; Barzanî ile PKK arasında kesin bir doku uyuşmazlığı bulunuyor. Barzanî, Müslüman kürd halkının geleneksel sosyal düzenini esas alırken, PKK/PYD’nin Türkiye’deki laik-kemalist uygulamaların marksist versiyonuna göre bir sosyal düzenlemeyi esas alıyor..Barzanî onlara göre, aşiret kafalıbirisi..Barzanî, PKK’nın devletleşme sürecine girmesinden sonra direnmenin daha da zorlaşacacağını bildiğinden, babası ve ailesi etrafında şekillenen ve 75 seneyi bulan bir mücadeleden sonra inisiyatifi PKK’ya kaptırmak istemiyor.

Her durumda, kan kokan bir durum giderek yaklaşıyor.

Kan kokan ikinci referandum, İspanya'da..

Başkenti Barcelona olan Katalanya’nın eyaleti meclisi1 Ekim tarihinde yapılmasını kabul ettiği bağımsızlık referandumunudurdurmaya çalışan Madrid yönetimi askerî müdahale ihtimalinin de gündemde olduğunu açıkladı, 10 Eylûl günü..

İspanya Anayasa Mahkemesi de, referandumun durdurulması yönünde karar verdi. İspanya Başbakanı MarianoRajoy’un, “Bu referandumu önlemek içinelimden gelen her şeyi yapacağım, 1 Ekim’de referandum kesinlikle yaşanmayacaktır.’ şeklindeki sözleri, bu askerî müdahaleden haber veriyor.

***

Bir savaş olur mu ve olursa boyutlar n’olur? Bu önceden kestirilemez. Unutulmasın ki, 30-40 milyon insanın öldüğüBirinci Dünya Savaşı, Avusturya- Macaristan İmparatorluğu Veliahdi, /Arşidükü Ferdinand ve hanımının Saraybosna’da 28 Haziran 1914’de, evet, sadece iki kişinin bir suikasde kurban gitmeleriyle patlamıştı.

Akl-ı selîm hâkim olur mu?

Sovyet Rusya 1991’de dağılırken, Tataristan Federe Cumhuriyeti de ‘bağımsızlık’ için referandum kararı almıştı, ama,referandumun kabul edilmesi halinde, bağımsızlığın ne zaman uygulamayakonulacağının yetkisini Tataristan Meclisi’ne bırakmıştı.

Referandumdan‘Evet’ çıktı, ama bağımsızlık kararı, 25 senedir askıda.. İki taraf da temkinli..

Bu taktik, Irak ve İspanya’da da uygulanamaz mı?