'Hiçbir malzeme atık değildir'!

Geri dönüşümde sanayi anlamında Türkiye'de bir ilk olduklarını söyleyen Doğan, “Hiçbir malzeme atık değildir, çöp değildir” diyor. Dünyanın en büyük şirketlerinin geri dönüşüm sektörüne yöneldiğini anlatan Doğan, sektörü de “Kaybolmayacak tek sektör” olarak tanımlıyor. Sektörün müthiş önemli olduğunun altını çizen Doğan; “Hem çevre kirliliğini azaltması, hem belediyelerin yükünü hafifletmesi, hem enerji tasarrufu sağlaması, hem ekonomiye katkısı, hem yer altı kaynaklarının korunması, hem gelecek nesillere daha güzel bir dünya bırakılması noktasında hangi açıdan bakarsanız bakın, geri dönüşüm sektörü çok ama çok önemli bir sektördür. Bu sektörde çalışanlar da bana göre ülkemizin gizli kahramanlarıdır” ifadelerini kullandı.
Doğan 2005 yılında 17 firmayla kurdukları Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesinin bugün 17 tanesi şirket bazında olmak üzere toplamda 103 firmayla sektörde faaliyet gösterdiğini ve 2 bin 300 kişiye istihdam oluşturduklarını belirti. Bugüne kadar ön plana çıkmamış, gözden uzak bu sitede yaratılan istihdama değinen Doğan, aynı zamanda geri dönüşüm gibi son derece önemli bir konuya da dikkat çekiyor. 
Yaptığı açıklamalarda geri dönüşümün aile ve ülke ekonomisine olan katkılarını anlatan  Doğan; “Bu meslekle ilgili olan herkesin, ülkemizin gizli kahramanları olduğu kanaatindeyim” ifadesini kullandı.                
Van’da 2005 yılında Van Oto Sanayi Sitesinin arka tarafında kurulan Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesi, özellikle vasıfsız kişilere iş ve umut kapısı oluyor. Okuma yazması olmayan ve her hangi bir meslek sahibi olmayan insanların günlük nafakalarını kazanmak için alın teri dökerek icra ettikleri geri dönüşüm işi, aynı zamanda ekonomiye de büyük katkı sunuyor.

ATIKLAR TOPLANIYOR, AYRIŞTIRILIYOR, GÖNDERİLİYOR
Sabahın erken saatlerinde şehrin dört bir yanında toplatılan atık maddelerin getirildiği sitede ayrıştırma işinden sonra gönderilecekleri illere göre de sınıflara ayırma işlemi yapılıyor. 
Van ve ilçelerinin yanı sıra Hakkâri ve Ağrı gibi yakın bölge illerinden getirilen atıkların da toplama merkezi olan site, bu konumuyla da bir köprü görevi görüyor. Her gün tonlarca atığın getirildiği geri dönüşümcüler sitesinde gerekli işlemlerin yapılmasından sonra toplanan atıklar İskenderun, Karabük, Sivas, Kahramanmaraş ve Gaziantep illerinde bulunan geri dönüşüm fabrikalarına gönderiliyor.

“KAYBOLMAYACAK TEK SEKTÖR” 
Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Doğan, sektörü “Kaybolmayacak tek sektör” olarak tanımlıyor. Doğan; “Yaklaşık olarak 25 yıldır geri dönüşüm işiyle uğraşıyorum. Kooperatifimizi 2005 yılında 17 firmayla kurduk. Şuanda firma sayımız 103. İstihdam sayımız ise resmi olarak 2 bin 300'ü buluyor. Şuan 103 tane iş yerimiz faal durumda, bunların 17 tanesi şirket bazında, geriye kalanlar ise ticaret bazında firmalar. Geri dönüşüm bugün dünyada tüm gelişmiş ülkelerin yöneldiği bir sektör ve dünyanın en büyük şirketleri bu sektöre yönelmiş durumda. İleriye baktığımızda kaybolmayacak tek sektör, geri dönüşüm sektörüdür. Bu sektörün muazzam bir getirisi var, hem firmalar bazında, hem ulusal bazda, hem de küresel bazda çok devasa bir sektör...” dedi.
“Van’da kurduğumuz kooperatif Türkiye’de bir ilktir” diyen Doğan, şöyle devam etti; “Türkiye’nin başka bir ilinde sanayi bazında bir geri dönüşümcüler küçük sanayi sitesi yok. Kooperatifler var ama sanayi bazında değil. Sektörel olarak baktığımız zaman bugün 2 bin 300 kişinin Van'da, geri dönüşüm sektöründe istihdam edilmeleri çok önemli.”

“GERİ DÖNÜŞÜMÜN NE DEMEK OLDUĞUNU BİLMEK LAZIM”
Hiçbir malzemenin çöp ya da atık olmadığını, bu konuda halkın da bilinçlendirilmesi gerektiğini anlatan Doğan, “İlk önce geri dönüşümün ne olduğunu anlamak lazım, kaynağından ayrıştırmak için bu konuyu halkımıza anlatmak, onları bilgilendirmek lazım. Çünkü hiçbir malzeme atık değildir, çöp değildir. Yani süt kutusundan tutun uçak parçasına kadar bunların tamamını alıp değerlendiriyoruz. Bunun bir kısmının burada ayrıştırması ve preslenmesi yapıldıktan sonra özellikle ülkemizin bel kemiği dediğimiz, ekonomik anlamda İskenderun demir çelik fabrikalarına gönderiyoruz ya da Karabük’e gönderiyoruz, Sivas’la daha önce çalışıyorduk, özellikle demir aksamını bu illere gönderiyoruz. Diğer ağır metaller dediğimiz kurşun, bakır, alimünyum ve tunç vb. bunları da daha çok Kahramanmaraş ve Gaziantep illerine gönderiyoruz.” ifadelerini kullandı.

“KORSAN OLARAK DEVAM ETTİRENLER VAR”
Geri dönüşüm sektöründe korsan olarak bu işi yapanların da olduğunu anlatan Doğan; “Biz kooperatifimizi 2005 yılında kurduğumuz zaman 17 firma ile kurmuştuk. Şimdi sayımız 103. O zaman çalışan sayımız 250-300 kişiyken, şuanda çalışan sayımız 2 bin 300’ün üzerinde. Biz alt yapılarımızı, üst yapılarımızın hepsini bitirmiş durumdayız. Esnaflarımız burada sigortalarını, vergilerini öderken, dışarıda bu işi halen korsan olarak devam ettirenler var. Oysaki dünyanın neresine bakarsanız bakın, eğer bir bölgede kümelenmiş bir esnaf gurubu varsa, o ildeki o meslek grubundaki tüm esnafın o kümelenmiş yere taşınmaları zorunludur. Şuan şehir merkezinde halen çarpık yapılaşmaya sebep olan, ses ve görüntü kirliliğine sebep olan, tabiri caizse ilin turistik yüzünü kirleten birçok esnaf var. Bizim en büyük sıkıntımız bu esnafların belediyeler tarafından ya da çevre ve şehircilik il müdürlüğü tarafından kooperatif alanına taşınmamalarıdır” şeklinde konuştu.

“GERİ DÖNÜŞÜM SEKTÖRÜ ÇOK ÖNEMLİ BİR SEKTÖR”
Geri dönüşümün hafife alınmaması gerektiğine vurgu yapan Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Doğan, geri dönüşüm sektörünün önemine şu ifadelerle değindi; “Biz burada bir köprü görevi görüyoruz. Bölgesel olarak çalışıyoruz. Örneğin Hakkâri ve ilçelerinden, Ağrı ve ilçelerinden malzeme bize gelir, burada depolanır, ayıklanır, belli bir süreçten geçtikten sonra, fabrikalara nakledilir. Geri dönüşüm sektörü çok önemli bir sektör, hem çevre kirliliğini azaltması açısından, hem belediyelerin yükünü hafifletmesi açısından, hem enerji tasarrufu açısından, ekonomiye katkı açısından, yer altı kaynaklarının korunması açısından, gelecek nesillere daha güzel bir dünya bırakmak açısından geri dönüşüm sektörü çok ama çok önemli bir sektördür. Bu sektör, her ilde yerelde valilikler, belediyeler ve ilgili kurumlar tarafından ulusal bazda da hükümetler tarafından desteklenmesi gereken çok önemli bir sektör. Şöyle bir örnek vereyim; bugün dünya geneline baktığınız zaman İsveç kendi çöpünü bitirip komşu ülkelerin çöpünü ithal eden bir ülke. Bu konuya bu kadar önem gösteriyorlar. İsveç’te bir otele gittiğiniz zaman, banyosunda aynanın hemen yanında küçük bir kutu görürsünüz, 'lütfen kullandığınız traş bıçaklarını çöpe atmayınız, kutuya atınız' diye yazar. Düşünün bir jileti dahi adamlar bu kadar önemsiyor ve doğaya salmıyor. Biz Avrupa Birliği kriterlerine uyum açısından çöpümüzün yüzde 80’nini ya da atık malzememizin yüzde 80’nini geri dönüştürme anlaşması yapmışken, şuanda ülke olarak bu rakamların altında geri dönüşüm yapabiliyoruz. Geriye kalanın tamamı bize enerji kaybı olarak, doğa ve çevre kirliliği olarak ve iş kaybı olarak yansıyor. Bunlar tamamen bizim hem yerel anlamda il olarak zararımızdır, hem de ulusal temelde bir kaybımızdır. Aslında bütün illerde bu geri dönüşüm yapılıyor ama bilinçsiz bir şekilde yapılıyor, kayıt dışı yapılıyor. Bunu kayıt altına alın sektörel hale getirmek lazım. Bunu ilk olarak potansiyel anlamda yapan, bunu böyle örgütsel anlamda yapan herhalde tek il Van’dır, bu da önemlidir.” 

“HİÇ BİR ŞEY ÇÖP DEĞİLDİR”
Geri dönüşümün ekonomiye olan katkısının da azımsanmayacak oranda olduğunu belirten Doğan, ayrıca bu konuyla ilgili herkesimin bilinçlendirilmesine ve eğitimlerin verilmesi gerektiğine işaret etti. Doğan; “Sonuçta günlük hayatımızda birçok şeyi kullanıp atıl duruma getirebiliyoruz. Genelde en çok karşı olduğum şey, poşet ve naylon aksamının çok fazla kullanılmasıdır. Çünkü bunlar hakikaten doğada yüzyıllarca kalabilen ve insan sağlığını çok ciddi anlamda tehdit eden ürünler. Ailelere, esnaflara ya da fabrikalara gelince, kesinlikle bu konuda bilinçlenmeleri lazım, çünkü kullandıkları hiç bir şey çöp değildir, bunu bilmeleri lazım. Bunlar doğada kaldığı zaman insan sağlığını çok ciddi anlamda tehdit ediyor. Ama geri dönüşüme girdiği zaman hem doğa daha az kirleniyor hem de ekonomik bir kazanım söz konusu oluyor. Bunlar kaynağından ayrıştırıldığı zaman hem bu sektöre çok ciddi bir kolaylık sağlıyor, hem de yine ülke ekonomisine, ailenin kendi bütçelerine çok ciddi bir ekonomik katkı sağlayabiliyor. Onun için ailelerin özellikle bu konuda bilgilendirilmesi gerekiyor ve ilkokullarda bu konuda çocuklarımız daha erken yaşlarda bilgilendirilmeli. Bu konuda yerel yönetimlerde daha çok valilik, belediyeler, STK’lar, çevre şehircilik ve daha ötesini düşündüğümüz zaman il müftülüklerine kadar her kurum birşeyler yapmalı.” diye kaydetti.

“ESNAFIMIZIN TAMAMI MÜLK SAHİBİ OLDU”
Doğan, Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesinin kuruluş sebebini de şu sözlerle anlattı; “Meslek gruplarının bir araya gelmeden iş yapabilme şansının ya da ekonomik anlamda güçlenmesinin imkânı olmadığını düşünüyorduk. Haksız rekabetler oluyordu,  belediyelerle sıkıntılar yaşıyorduk, çünkü hurdacı esnafının şehir dışında olması lazım. Baktığımız zaman bir okulun yanında olan hurdacı, makineleri çalıştırdığı zaman öğrencinin dikkatini dağıtabiliyor ya da mahalle arasında çalıştığı zaman çıkardığı sesten dolayı vatandaş rahatsız oluyor. Çevre kirliliği yapıyor, ses kirliliği yapıyor. Dünyanın hiçbir yerinde hurdacı esnafı ya da geri dönüşümle uğraşan esnafın şehir içinde olmaması gerekir. Bunun da belli kriterleri var. Çünkü tabiatı bakımıyla da hurdacılık biraz da bilinçli yapılması gereken, geri dönüşüm bilinçli yapılması gereken bir meslek grubu. Getirdiği malzemeler içerisinde kimyasal, radyoaktif, patlayıcı, parlatıcı malzemeler olabiliyor, dolayısıyla bunu yerleşim alanı içerisinde yaptığımız zaman aynı zamanda bu işi icra ederken orada ki halkı da tehdit ediyorsunuz. Biz bu mantıkla yola çıktık, şehir merkezinden esnafları şehir dışına taşıdık, rahat bir taşıma süreci de oldu, kimse de mağdur olmadı. Şuanda esnafımızın tamamı mülkiyet sahibi, kendi iş yerleri, belki daha önce kiradaydılar ama şuan herkes kendi mülkiyeti içerisinde ve çok rahat iş yapıyorlar. Aynı zamanda maliyetler de düştü, örneğin esnaf 1000 TL kira ve 1000 TL’ bekçi parası öderken, şuan bizim kooperatifin aylık kişi başına düşen gideri 150 TL civarındadır.”

“BEKLENTİMİZ, KORSAN OLARAK BU İŞİ YAPANLARIN SİTEYE GÖNDERİLMELERİ”
Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Doğan, gazetemize özel açıklamalarını şu sözlerle sürdürdü; “Tekrar edeyim ki; Van gibi işsizliğin çok yüksek olduğu bir ilde Van Demirciler ve Geri Dönüşümcüler Küçük Sanayi Sitesinde 2 bin 300 insanın istihdam edilmesi, çok önemli bir katkıdır. 2 bin 300 kişi sadece kooperatif bünyesinde istihdam edilen insan sayısı ki bunlar vasıfsız olarak nitelendirdiğimiz insanlar. Yani okuma yazması ve herhangi bir mesleği olmayan insanlar. Bu arkadaşlarımızın günlük çıkıp geri dönüşüm sektöründe çalışması, bakmakla mükellef olduğu insanlara bu işten gelir elde ederek bakması, geri dönüşüm sektörünün istihdama katkısıdır. Biz bu güne kadar kooperatif bazında gerek valilikten olsun, gerek belediyelerden olsun kuruluş aşamasında çok ciddi destekler aldık. Ama dönüp baktığımız zaman yerleşim, taşınma veya barınma anlamında destek almadık. Daha önce de belirttiğimiz gibi korsan olarak bu işi yapanların siteye taşınması konusunda gerekli katkıyı göremedik. Bu yönde yerel yönetimlerden çok büyük destek görmedik açıkçası ama kuruluş aşamasında özellikle Burhan Yenigün döneminde ve sonradan gelen belediyelerimizin çok büyük destekleri oldu. Sitemizin alt ve üst yapıları yapılıp bitirildi, bu konularda desteklerini aldık. Bugün itibari ile de Sayın Valimizin bu konuda çok büyük katkılarının olduğu kanaatindeyim. Tek eksiğimiz şehir merkezinde bulunan korsan hurdacıların, geri dönüşüm işiyle uğraşanların, sitemize taşınmalarını sağlamaları olacaktır.”

“GİZLİ KAHRAMANLAR...”
sert porno Doğan, son olarak şunları söyledi; “Ben, geri dönüşüm işinde çalışan A'dan Z'ye her kesin bu ülkenin gizli kahramanları olduğunu düşünüyorum. Bunu es geçmemek lazım. Düşünün bir insan hayatını idame ettirmeye, çoluk çocuğunun geçimini sağlamaya çalışırken, sokaktan topladığı malzemeleri getirip bununla hem istihdama muazzam bir katkı sağlıyor, çünkü bir iş olanağı buluyorlar, hem de bunu yaparken ülkenin ekonomisine farkına varmadan muazzam bir katkı sunuyorlar. Belediyelerin yükünü asgariye düşürüyorlar, çünkü belediyeler o malzemeleri toplamak için yeniden bir istihdam oluşturacak, araç tahsis edecek, bu araçların gideri vesaire büyük külfet... İşte bu anlamda da belediyelere de çok büyük katkı sağlıyorlar. Çevrenin korumasına, doğanın korunmasına çok büyük katkı sağlıyorlar. Bundan dolayı ben geri dönüşümde çalışan tüm arkadaşlarımın, bu meslekle ilgili olan herkesin bu ülkenin gizli kahramanları olduğunu düşünüyorum...” 
Özel Haber: M. Selim Kurt