Bilici o konularda çözüm istedi!

Van’da önemli bir katılım ile gerçekleştirilen Türkiye-İran Van Formu’na katılan Ak Parti Van Milletvekili Mustafa Bilici Van’ın uzun yıllardır İran ile yakalamaya çalıştığı ikili ilişkilerin sağlanması anlamında önemli öneriler sundu. Toplantının açılış bölümünde konuşan isimlerden birisi olan Bilici, konuşmasında şu değerlendirmelere yer verdi: “İran İslam Cumhuriyeti ile ilişkilerimiz AK parti hükümetlerimiz döneminde genel olarak istikrarlı bir yükseliş çizgisi izlemektedir. Özellikle son dönemlerde sıklıkla karşılıklı olarak düzenlenen üst düzeyli ziyaretlerle ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerin bölgesel konularda daha da ilerletilmesine katkı sağlamıştır. Bu çerçevede, dönemin Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 28-29 Ocak 2014 tarihlerinde İran’ı ziyaretleri ile İran Cumhurbaşkanı Sayın Hasan Ruhani’nin 9-10 Haziran 2014 tarihlerinde ülkemizi ziyareti ilişkilerimize ivme kazandırmıştır. 2001 yılında 1.2 milyar dolar olan ticaret hacmi, 2012 yılında 22 milyar doları bulmuştur. 2014 yılında Türkiye-İran arasında imzalanan Tercihli Ticaret Antlaşması ikili ülke ilişkileri arasında bir milat olmuştur. Karşılıklı olarak iki ülke arasında ticaret hacmi hedefinin 30 milyar dolar adlandırılması güçlü bir iradenin ve samimi bir işbirliğinin somut bir göstergesi olmuştur. Yaşadığımız coğrafyada Türkiye ve İran birbirine muhtaçtır. Nitekim bölgesel olayların yaşandığı bu süreçte bölgenin iki kutup yıldızı olan Türkiye ile İran’ın her yönüyle ikili ilişkilerinin ideal seviyeye taşınabilmesi zaruridir.”

Van’ın İran ile ilişkileri daha ileriye taşıması anlamında yapılan bazı çalışmalara da yer veren Bilici konuşmasında konu ile ilgili olarak ayrıca şu ifadelere yer verdi: “375 yıldır değişmeyen Türkiye-iran sınırı 1639 yılında imzalanan Kasr-ı Şirin Anlaşmasıyla belirlenmiştir. Bu sınır aynı zamanda günümüzün Ortadoğu coğrafyasında sömürgeci devletlerin belirlemediği nadir sınırlardan biridir. İran 400 yıla yakın süredir değişmeyen 560 km’lik bir sınırı paylaştığımız ortak değerlerimizin olduğu önemli bir komşumuzdur. Yüzyıllara dayanan dostluğumuz iki ülkenin birlikteliğini ve dayanışmasını güçlendirmektedir. Birçok ortak paydası olan iki dost ülkenin, her alanda daha fazla işbirliği içinde olması gerekmektedir. Van, tarih boyunca Türkiye-İran arasında ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerin kilit noktasındaki şehirlerden biri olmuştur. Van sadece İran ile değil aynı zamanda Orta Doğu, Kafkas ve Karadeniz ülkeleri ile bağlantılarda startejik bir konuma sahiptir. Van’ın İran’la 285 km’lik sınırı bulunmasına rağmen maalesef ticari ilişkiler istenilen seviyede değildir. Van’ın bu önemli konumunun değerlendirilmesi iki ülke ticaretine ve sınır kentlerede yaşayan esnafa, tüccara, sanayiciye birçok avantajlar sağlayacaktır. Bu avantajlardan faydalanmak amacıyla Van’a Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü kurduk, amacımız Kapıköy gümrük kapısını daha işlevsel hale getirmektir. Ancak bununla birlikte bizlerden ve İran tarafından talep edilen ve çözüm bekleyen çeşitli konu başlıkları da var.”

ACİL ÇÖZÜM İSTEDİ

“Öte yandan bazı konularda iki ülkenin de işbirliğine hız vermesi gerektiğini kaydeden ve bazı konularda İran tarafından özellikle çözüm önerisi isteyen Bilici, acilen yapılması gereken o konuları şu şekilde sıraladı: “Van’da İran Konsolosluğunun açılması, Gelincik Sınır Kapısının açılması, Sınır Ticaretinin geliştirilmesi, Kapıköy-Razi Sınır Kapısında, iki taraftaki eksiklerin ivedilikle giderilerek transit taşımacılığın aktif hale getirilmesi, Türkiye ile İran arasında Van’da ortak bir Serbest Ticaret Bölgesi kurması, Ulaşım imkânlarının havayolu ile geliştirilmesi gibi. Bu konuların değerlendirilerek kabul edilmesi halinde Türkiye-İran ticari ilişkileri ideal noktaya ulaşacak ve sınır kentlerinin ekonomileri kısa zamanda canlanacaktır. Türkiye de ilk kez Van Kapıköy Gümrük Kapısı'nda, tren x-ray cihazı monte edilerek gümrük işlemlerinin tren tarama sistemiyle daha hızlı ve güvenli yapılması sağlanmıştır. Önemli bir ihracat kapısı olan Kapıköy güzergâhında demiryolu yol yenileme çalışmaları başlatıldı. Van-Kapıköy arasındaki 120 Km’lik hat kesimindeki çalışmalar devam etmektedir. Avrupa’dan Orta Asya ülkelerine ve Türkiye üzerinden Avrupa ülkelerine yapılan demiryolu yük ve yolcu taşımacılığı açısından Van Gölü çok stratejik bir konuma sahiptir. Türkiye’nin Orta Asya ülkelerine demiryolu ile ulaşabileceği tek güzergâh olan Van Gölü feribot taşımacılığının güçlendirilmesi ve hızlandırılması amacıyla uzun yıllardır Van Gölü üzerinde yük ve yolcu taşıma hizmeti veren ve artık ihtiyaçlara cevap veremeyen 4 feribot yerine, 50 vagon alabilme kapasiteli 2 yeni feribot yapılıyor. Eskiler 450 ton yük taşırken, yeni feribotlar 4 bin 500 ton yük taşıyabilecek. Eski feribotlar yaklaşık 5 saatte Van'a ulaşırken, yenileri 3 saatte Van’a ulaşabilecek. Yeni feribotların hizmete gitmesiyle birlikte yük sirkülâsyonu da artacak. İran, Pakistan, Suriye, Irak ve Türk Cumhuriyetlerine de daha çok yük taşınması sağlanmış olacaktır. Yeni feribotlar mevcutlarının 5 katı hacme, ağırlık anlamında da 10 kat daha yüksek kapasiteye sahiptir.”

Bilici konuşmasının son bölümünde ise şu sözlere yer vererek iki ülkenin önemli işbirliğine dair; “2012 yılında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile TOBB arasında imzalanan protokolle, Van’dan İran’a açılan Kapıköy gümrük kapısının son teknoloji ile yeniden modernize edilerek hızlı ve güvenli bir gümrük geçişinin sağlanması hedeflenmiş, ancak TOBB bugüne kadar bu sorumluluğunu yerine getirmemiştir. TOBB’un Kapıköy için öncelikli davranası Van ve çevre iller için önemlidir. 2011 yılında başladığımız Van Kapıköy Sınır Kapısı ile Habur Sınır Kapısını birbirine bağlayacak 403 km’lik karayolunda çalışmalar devam etmektedir. Daha önce Van-Bitlis-Siirt-Eruh-Cizre üzerinden Habur Sınır Kapısı’na gitmek zorunda kalan araçlar yeni yolun trafiğe açılmasıyla birlikte Van-Çatak-Şırnak-Cizre üzerinden Habur Sınır Kapısı’na ulaşacak ve 136 km’lik bir kısalma olacak. Böylelikle İran üzerinden Irak’a giriş Van-Şırnak üzerinden sağlanmış olacaktır. Van’a ve Bölge ekonomisine birçok katkı sağlayacak bu proje önemlidir. 400 yıllık tarihi bir geçmişin üzerine inşa edilmiş dostluk ve kardeşlik ilişkisi içerisinde bir araya gelmekten son derece mutluyum. İnşallah bu organizasyon yeni bir başlangıç olur. Van’ın ve ülkemizin kalkınmasına vesile olur. Bu duygu ve düşüncelerle Türkiye-İran Van Forumunu düzenleyen Van Valiliğine, Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Türk Asya Startejik Araştırma Merkezine teşekkür ediyor. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.” Sözlerine yer verdi.Kaynak / EditörŞehrivan - Ömer Altınal