28 Şubat Darbesinin Seyir Defteri

28 Şubat Askeri Darbesinin Kronolojisi

VAN 28.02.2015 09:00:41 0
28 Şubat Darbesinin Seyir Defteri
Tarih: 01.01.0001 00:00
 HAKSÖZ HABER

28 Şubat darbe sürecinin üzerinden yıllar geçmesine rağmen etkileri hala devam ediyor. 28 Şubat darbesine giden süreci ve sonrasını gün gün hatırlatmak istedik. 

1995

24 Aralık: Seçmen sandık başına gitti.

25 Aralık: Kesin olmayan ilk sonuçlar açıklandığında Refah Partisi'nin sandıktan birinci parti çıktığı görüldü.

- İstanbullu iş adamlarının gönlünde ANAYOL formülü ön plana çıktı. TÜSİAD, gazete ilanlarıyla bu formüle destek verdi.

- Güneydoğu'daki görevini tamamlayan Kayseri 1. Komando Tugayı'nı ziyaret eden Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı burada yaptığı açıklamada, silahlı kuvvetlerin, laik Türkiye Cumhuriyeti'nin teminatı olduğunu belirterek, "Her türlü bağnazlık ve gericiliğin karşısındayız." dedi.

1996

DARBECİLERDEN VECİZELER

Atatürk'ü reddeden güruh Türkiye'de hükümet olamaz.

(Coşkun Kırca, Yeni Yüzyıl Gazetesi, 17 Ocak 1996)

Dönemin Türk-İş Genel Sekreteri Şemsi Denizer: Darbe olursa biz destekleriz.

(Hulki Cevizoğlu, 28 Şubat Bir Hükümet Nasıl Devrildi?, s. 110, Beyaz Yayınları)

Refah Partisi'ni kapatarak Anayasa mahkemesi çok önemli bir karar verdi. (...) Mutlu olduk, gurur duyduk.

(Emin Çölaşan, Hürriyet Gazetesi, 17 Ocak 1998)

Ordu demokratik kitle örgütlen gibi çalışıp Refah'ın maskesinin indirilmesine katkıda bulunmuştur.

(CHP lideri Deniz Baykal, Sabah Gazetesi, 18 Haziran 1997)

Herhangi bir güç, lafta istediği kadar bağımsızlıktan ve demokrasiden söz etsin, eğer bugün cephesini 28 Şubat'a ve Ordu'ya karşı çevirmiş ise, emperyalizm ve gericilik tarafından desteklenmektedir. (...) Silahın yoksa yetkin de yoktur. (...) 28 Şubat'ın iki dinamiği vardır. Devlet katındaki dinamik, Türk Silahlı Kuvvetlen ekseninde oluşmuştur. Emekçi dinamiğini ise siyasal düzlemde İşçi Partisi temsil etmiştir.

(Doğu Perinçek, 28 Şubat ve Ordu, s. 9, 110, 13, Kaynak Yayınları)

Bundan sonra İslam'ın neye uyacağı değil, İslam'a neyin uyacağı önemlidir.

(Aydın Menderes'in RP'ye iltihak konuşmasından)

Rejim ile hükümet arasında bir tercihte kalırsam, rejim derim.

(Aydın Menderes'in RP'den ayrılma konuşmasından)

Milyonlarca çocuğunun din eğitimi görmesine ve düşünce yapısının bu eğitime göre şekillenmesine rıza gösteren bir devlet laik olarak nitelendirilemez.

(Vural Savaş, RP'yi kapatma davası iddianamesinden)

İrtica uru kesilip atılmalıdır.

(Coşkun Kırca, Yeni Yüzyıl Gazetesi, 5 Haziran 1997)

İrtica ile mücadele ibadet kadar kutsaldır.

(Güngör Mengi, Sabah Gazetesi, 14 Haziran 1998)

Mümtaz Soysal: Cumhuriyetimize ılımlı İslam bile tehdittir.

(Zaman Gazetesi, 8 Kasım 1998)

19 Şubat: ANAP lideri Mesut Yılmaz, RP ile koalisyon yapmaya razı oldu.

20 Şubat: Genelkurmay eski Başkanı DYP Kilis Milletvekili Doğan Güreş, "Mesut Yılmaz, RP'yi iktidara taşımanın bedelini çok ağır öder." dedi.

24 Şubat: Yılmaz, koalisyon kurmaktan vazgeçiyor, 12 Mart: Anayol hükümeti Meclis'ten güven oyu aldı.

13 Mart: Başbakan Mesut Yılmaz ve DYP lideri Tansu Çiller, "Anayol'u ordu istedi." iddiasını yine yalanladılar.

2 Nisan: Çiller dosyaları açılıyor. Refah Partisi, TEDAŞ dosyasını TBMM'ye getirdi.

10 Nisan: TEDAŞ'tan sonra Tofaş dosyası da gündemde.

- Azınlık hükümeti, RP'nin eski Başbakan Tansu Çiller hakkında Meclis'e getirdiği dosyalarla bunalıma girdi.

24 Nisan: Anayol'da deprem, Çiller'e darbe: DYP lideri Çiller ve Enerji eski Bakanı Şinasi Altıner hakkında RP ve DSP'nin verdiği Meclis soruşturma önergeleri TBMM'de kabul edildi. Sırada Tofaş var. ANAP'ın 72 fire vermesi, Anayol koalisyonunun geleceğini tehlikeye düşürdü.

11 Mayıs: Çiller'in örtülü ödenekten 500 milyar harcadığı ortaya çıktı.

27 Mayıs: Refah Partisi, Yılmaz hükümetini devirmek için gensoru verdi.

4 Haziran: Genelkurmay ikinci Başkanı Orgeneral Çevik Bir, İsrail ile ilişkilere yapılan eleştirilere cevap mahiyetinde "Türk Silahlı Kuvvetleri, dış askeri ilişkilerini devletin temel siyasi politikasına göre yürütmektedir." diye konuştu.

7 Haziran: RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, Cumhurbaşkanı Demirel'in hükümet kurma görevini kendisine verdiğini açıkladı.

15 Haziran: DYP Kilis milletvekili Doğan Güreş, "RP ile olacak koalisyonu geldiğim ocağa açıklayamam. Üst tarafı tutsam bile, alt tarafı tutamam. Bu camia beni dışlar." dedi.

19 Haziran: Tansu Çiller ve Maliye eski Bakanı İsmet Atilla hakkında DSP tarafından "örtülü ödenek" için verilen soruşturma önergeleri RP'li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.

27 Haziran: Çiller ve Erbakan, RP-DYP koalisyonu konusunda kesin olarak anlaşmaya vardı.

28 Haziran: Necmettin Erbakan Başbakan oldu.

24 Temmuz: Yüksek Askeri Şura toplantısında 600 civarında dindar subayın ordudan atılmasının gündeme geleceği ifade edildi.

10 Ağustos: Başbakan Necmettin Erbakan İran, Pakistan, Singapur, Malezya ve Endonezya'ya yapacağı 10 günlük geziye çıktı.

11 Ağustos: İran ile ilk etapta doğalgaz, petrol ve enerji işbirliği konularında anlaşmaya varıldı.

28 Ağustos: Daha önce imzalanmayacağı belirtilen Türk iye-İsrail Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşması imzalandı.

1 Eylül: Sabah Gazetesi'nin sürmanşetinde yer alan haberde Karadayı, İran devriminden sonra Türkiye'ye kaçan bir İranlı kuvvet komutanının devrimle ilgili anılarını anlatarak, komutanın, "İran'da generaller, Humeyni hareketinin irticanın ta kendisi olduğunu fark ettiklerinde, iş işten geçmişti" diye konuşuyordu.

30 Eylül: Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı, Afgan olayından alınacak önemli dersler var, duracak bekleyecek zaman değil.

1 Ekim: Karadayı, RP'nin, ordudan atılan subaylara mahkeme hakkı tanıma girişimine sert tepki gösterdi.

Başbakan Erbakan, Afrika gezisine çıkma hazırlıklarını sürdürürken, ordu, medya ve bürokrasideki RP'ye yönelik baskılar gittikçe artmaya başladı.

RP iktidarına karşı mücadele veren güçler darbe dahil her türlü seçeneği çekinmeden gündeme getirmeye başladılar.

2 Ekim: Başbakan Erbakan Mısır, Libya ve Nijerya'yı ziyaret edecek.

6 Ekim: Başbakan Erbakan'a şok: Erbakan'ı ülkesinde konuk eden Libya lideri Kaddafi, Türkiye'ye verdi veriştirdi. Başbakan'a Türkiye'de sert tepki gösterildi.

9 Ekim: CHP lideri Baykal, Erbakan'ın Libya'dan 500 bin dolar seçim yardımı aldığını ileri sürdü.

24 Ekim: D-8'ler olarak adlandırılan ve Türkiye, İran, Pakistan, Malezya, Endonezya, Mısır, Nijerya ve Bangladeş'ten oluşan grubun temeli atıldı.

3 Kasım: Susurluk'ta meydana gelen trafik kazasında, İstanbul Emniyet Müdürü eski Yardımcısı Hüseyin Kocadağ, katliam sanığı ülkücü Abdullah Çatlı ve Gonca Us hayatını kaybetti. Bucak Aşireti Reisi DYP Milletvekili Sedat Bucak ise kazadan ağır yaralı olarak kurtuldu.

8 Kasım: İçişleri Bakanı Mehmet Ağar görevinden istifa etti.

10 Kasım: Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe'nin bir toplantıda "içim kan ağlayarak törenlere katıldım" şeklindeki sözleri yeni bir krize neden oldu.

4 Aralık: Mehmet Ağar'ın Abdullah Çatlı'ya silah verilmesi için hazırlanan belgeye imza attığı ortaya çıktı.

6 Aralık: Ankara DGM, RP lideri Erbakan'ın hac konuşması ve Hasan Hüseyin Ceylan'ın konuşmaları nedeniyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'na suç duyurusunda bulundu.

24 Aralık: Genelkurmay Başkanı İ. Hakkı Karadayı: Türkiye'yi Ortaçağ karanlığına sürüklemek isteyenler var.

28 Aralık: Aczimendi lideri Müslüm Gündüz ile Fadime Şahin bir evde yakalandı. Olay, basında günlerce gündemde tutuldu.

1997

5 Ocak: Türk-İş öncülüğünde hükümete uyarı mitingi yapıldı.

9 Ocak: Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

10 Ocak: Resmi dairelerdeki mesai saatlerinde, Ramazan nedeniyle mahalline göre düzenlemeler yapıldı. Çalışanların iftar saatine yetişebilmeleri için bazı illerde öğle tatili kısa tutulurken, bazılarında öğle tatili uygulanmıyor.

11 Ocak: Genelkurmay, Sultanbeyli'de Belediye Başkanı'na rağmen 10 Kasım'da Atatürk heykeli diktiren 2. Zırhlı Tugay Komutanı Tuğgenaral Doğu Silahçıoğlu'na sert tepki gösteren Necati Çelik hakkında suç duyurusunda bulundu.

Başbakan Necmettin Erbakan tarikat ve cemaat liderlerine iftar yemeği verdi.

17 Ocak: Cumhurbaşkanı S. Demirel, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına Yargıtay Birinci Ceza Dairesi üyesi Vural Savaş'ı atadı.

21 Ocak: Atatürkçü Düşünce Derneği, Başbakan hakkında, konutta verdiği yemek daveti nedeniyle suç duyusunda bulundu.

23 Ocak: Bartın Adliyesi Yazı İşleri Müdürü Abdurrahman Güzelgün, memurların mesai saatlerinin Ramazan'a göre düzenlenmesini öngören Bakanlar Kurulu kararlarının iptali istemiyle Danıştay'a dava açtı.

26 Ocak: Komutanlar, Gölcük'te 72 saat süren olağanüstü şurada bir araya geldiler. Komutanların değerlendirmeleri şunlardı: 1- Org. Koman'ın sürekli Susurluk Komisyonu'na çağrılması "şova" yöneliktir. 2- Bir generalin, bir semte Atatürk heykeli dikilmesindeki tutumu için söylenenler üzüntü vericidir. 3- Ramazan nedeniyle mesainin iftar saatine ayarlanması doğru değildir. 4- TSK iç ve dış tehdide karşı ülkeyi korumakla görevlidir. Orduyu iç politikaya çekme gayretleri üzüntü vericidir.

28 Ocak: Danıştay, Ramazan düzenlemesiyle ilgili 'yürütmenin durdurulmasına' karar verdi.

30 Ocak: Sincan'ın RP'li Belediye Başkanı Bekir Yıldız, Kudüs'ü anma toplantısı düzenledi.

31 Ocak: Başbakan Necmettin Erbakan, gizli bir emirle MGK Genel Sekreteri'ne bir yıllığına Başbakanlık yetkilerini devretti.

1 Şubat: Başbakan Erbakan, kamuoyundan gelen tepkiler ve DYP'deki bazı bakanların "imza koymayız" direnişlerine rağmen üniversitelerde başörtüsünü serbest bırakan kararnameyi, Bakanlar Kurulu'nda imzaya açtı.

3 Şubat: Sincan'daki Kudüs gecesine DGM inceleme başlattı.

5 Şubat: Sincan halkı dün saban tank sesleriyle uyandı.

7 Şubat: İstanbul'daki üniversitelerin öğretim üyeleri; iktidarın üniversitelerden elini çekmesini istediler ve Türkiye Cumhuriyeti'ni yıkmak isteyenlerle mücadele edeceklerini söylediler.

8 Şubat: ANAP lideri Yılmaz, Türkiye'de büyük bir tehlikenin söz konusu olduğunu iddia ederek, "RP'nin tabanı militanlaşıyor, hatta silahlanıyor" dedi.

10 Şubat: Adalet Bakanı Şevket Kazan'ın "sürekli aydınlık için bir dakika karanlık" eylemi için "Elektrikleri söndürüp mum söndü oynuyorlar" demesi, Alevilerin büyük tepkisini çekti.

14 Şubat: DGM, Sincan davasında Bekir Yıldız ve Nurettin Şirin'le birlikte 9 kişiye daha tutuklama kararı verdi.

Başbakan Yardımcısı Çiller, DYP'li bakanların üniversitelerde türban serbestisi kararnamesini imzalamayacaklarını açıkladı.

15 Şubat: Şeriata karşı kadın yürüyüşü yapıldı.

21 Şubat: "İran terörist devlet muamelesi görmeli." diyen Org. Çevik Bir, Sincan'dan geçen tanklarla ilgili olarak da; "Demokrasiye balans ayarı yaptık" dedi.

- ABD, İran'la yapılan enerji işbirliği anlaşmasının iptalini istedi.

24 Şubat: S. Demirel: "Kim ki, dini siyaset malzemesi yapıp, istismar edip, rejimin karakterini değiştirmeye kalkarsa, karşısında Cumhuriyet Savcısı'nı bulur. Cumhuriyet'in temel niteliklerini değiştirmek için yola çıkacak hiçbir heyetin ömrü uzun olmaz. Savcılar, hakimler görevlerini yapmaktadırlar, yapacaklardır. Medya görevini yapmaktadır, yapacaktır. Cumhuriyetin kazanımlarını koruyacak kadar Türk vatandaşı vardır."

25 Şubat: Oramiral Güven Erkaya: "Aşırı dinci akımlar bugün, PKK tehdidinden daha büyük bir tehlike haline geldi."

26 Şubat: Türk-İş, DİSK ve TESK'ten rejime yönelik tehditlere karşı güç birliği kararı.

İstanbul kadın kuruluşları birliği, laiklik için eylem başlattı.

28 Şubat: MGK, Cumhurbaşkanı Demirel başkanlığında toplandı. Türkiye'de 1997'den sonraki dönemde meydana gelen siyasal ve sosyal gelişmeleri belirleyen bu tarihi toplantı, dokuz saat sürdü. MGK'da Atatürk ilke ve inkılaplarının ödünsüz uygulanması kararı alındı. Temel eğitimin sekiz yıla çıkarılması, imam hatip okullarının meslek okullarına dönüştürülmesi, irticai faaliyetlere karıştıkları için TSK'daki görevlerine son verilen askerlerin belediyelerde istihdam edilmelerinin önüne geçilmesi istendi.

Bildirinin sonunda "tavsiye edilir" kelimelerinin yerine "yaptırım" kelimesinin kullanılması "muhtıra" şeklinde değerlendirildi ve bu tarihten sonra yaşanılan gelişmeler, bu değerlendirmenin bir anlamda doğruluğunu ortaya koydu.

2 Mart: Erbakan hükümete bildirilmek üzere MGK'da alınan yirmi maddelik kararlar listesinde bazı ifadelerin çok sert olduğunu öne sürerek kararları imzalamadı.

- Genelkurmay Genel Sekreteri Tümgeneral Erol Özkasnak, "Ordu ile uyum içindeyiz" diyen Erbakan'a "Ordu, Atatürk'e inananlarla uyum içindedir" yanıtını verdi.

3 Mart: Başbakan Erbakan, "Demokratik sisteme destek için" parti liderlerini ziyaret etti. Ancak Erbakan umduğunu bulamadı. Erbakan "Hükümet, TBMM'de kurulur. MGK'da kurulmaz" dedi.

4 Mart: Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Derviş Günday, Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral ve DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak MGK kararlarına tam destek verdiklerini açıkladılar.

5 Mart: Erbakan, MGK kararlarını imzaladı.

7 Mart: Cumhurbaşkanı Demirel, MGK kararlarının uygulanmaması halinde devletin yürümeyeceğini, uygulamayanların sorumlu olacağını söyledi.

9 Mart: MGK kararlarının uygulanmasıyla ilgili ilk çatlak, 8 yıllık kesintisiz eğitimde çıktı, MGK, 8 yıllık temel eğitimin kesintisiz olmasını isterken; RP, İmam hatiplerin orta kısımlarının zorunlu eğitim kapsamında kalmasını sağlayacak 5+3 modelinde ısrarlı olduklarını bildirdi.

14 Mart: 28 Şubat kararlan Meclis'ten geçti.

23 Mart: Erbakan 8 yıllık eğitimin uygulanamayacağı konusunda MGK'yı ikna için bir rapor hazırladı, ortağı DYP'den de destek geldi.

25 Mart: MGK kararlarıyla ilgili olarak ilk kez konuşan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Karadayı, RP'nin ısrarlarına sert tepki gösterdi. Orgeneral Karadayı, MGK'nın anayasal bir kuruluş olduğunu belirterek, "Burada alınan kararlar, herkesin riayet etmesi gereken kararlardır." dedi.

26 Mart: Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna tüm illere türban yasağı genelgesi gönderdi.

27 Mart: DYP'de hükümetten çekilelim sesleri...

30 Mart: Ankara Müzik Festivali'nin açılışında gerçekleştirilen konserde Demirel'in "İşte çağdaş Türkiye!" dediği an, izleyiciler ayağa kalkarak "Laik Türkiye!" sloganları attı.

31 Mart: Milli Eğitim Bakanı Mehmet Sağlam, 8 yıllık kesintisiz eğitim başlarken, imam hatipler dahil bütün orta okulların kapatılacağını söyledi.

12 Nisan: THK Başkanı Atilla Taçoy, deri toplama yetkisinin MGK tavsiyesince kendilerine ait olduğunu belirtti.

13 Nisan: Tüm valiler Laiklik Zirvesi için Ankara'ya çağrıldı.

20 Nisan: ANAP lideri Mesut Yılmaz, "Size müjdem, bayramdan hemen sonra bu hükümet yolcudur. Falcılık falan yapmıyorum, bilerek söylüyorum" dedi.

24 Nisan: RP'yi eleştiren, Erbakan'a söven Özbek Paşa, Refahyol'u böldü. Erbakan, Paşa'ya ceza istedi, Adalet Bakanı Kazan soruşturma açtırdı, DYP'li Milli Savunma Bakanı Turan Tayan ise "Paşa'ya dokunamazlar" mesajını verdi.

26 Nisan: Genelkurmay Başkanlığı, Atatürk ve laiklik karşıtı gelişmelerin yoğunlaşması üzerine Kara Kuvvetleri Komutanlığı fabrikalarında biri asker diğeri sivil giyimli Atatürk büstü yaptırarak askeri kuruluş ve okullara gönderme kararı aldı.

27 Nisan; MGK'da uyarılan Refahyol'a bir ay süre.

30 Nisan: Türk Silahlı Kuvvetleri, yeni savunma konseptini açıkladı: "İç tehdit, dış tehdidin önüne geçti. İrticanın yok edilmesi hayati önemi haizdir.

- Genelkurmay, medya mensuplarına 3.5 saat brifing verdi.

8 Yıllık kesintisiz eğitime RP kanadı direnirken DYP yöneticileri ve Çiller, 8 yıllık kesintisiz eğitimin uygulanması gerektiğini kamuoyuna açıkladı. Tartışmalar sürerken Erbakan bazı milletvekilleriyle birlikte 25. kez hacca gitti.

4 Mayıs: Merzifon Jet Üssü'nde düzenlenen törende Başbakan Erbakan gelince subaylar ayağa kalkmadı.

5 Mayıs: Org. Çevik Bir İsrail'e gitti.

10 Mayıs: DYP lideri Çiller, partisinin Sultanahmet Meydanı'nda düzenlediği mitingde Sabah grubunun 200.4 milyon dolar, Doğan grubunun ise 424.8 milyar dolar devlet desteği aldığını açıkladı.

11 Mayıs: Sultanahmet'te yüz binlerin katılımıyla 8 yıllık kesintisiz eğitime karşı miting yapıldı.

14 Mayıs: Genelkurmay Başkanı Org. Karadayı, Türkiye'de "Or" rütbesi bulunan 15 generali 26 Mayıs'ta toplantıya çağırdı. Olağanüstü Yüksek Askeri Şura niteliğindeki toplantıya Erbakan ve Milli Savunma Bakanı Turhan Tayan da davet edildi.

- "Sarık operasyonu" başlatıldı.

15 Mayıs: Sivas davasında, DGM 37 kişiye idam cezası istedi.

19 Mayıs: Zülfü Livaneli'nin Ankara Hipodrom'daki konserinde: "Kemalistler burada, Erbakan nerede!" diye bağırıldı.

22 Mayıs: Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş, "Türkiye'yi iç savaşa sürüklüyor" gerekçesiyle RP'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

30 Mayıs: RP'li Şevki Yılmaz'ın 7 yıl öncesinde yaptığı bir konuşma yeni yapılmış gibi televizyon kanallarında gösterildi.

4 Haziran: Yıldırım Aktuna: "Laikler birleşsin."

5 Haziran: TSK'daki bütün general ve amiraller, RP Rize Milletvekili Şevki Yılmaz hakkında suç duyurusunda bulundu.

6 Haziran: Genelkurmay'dan irticacı kuruluşlara(!) ambargo.

11 Haziran: Genelkurmay'dan hakim ve savcılara brifing verildi.

12 Haziran: Genelkurmay'dan medyaya irtica brifingi verildi.

13 Haziran: Genelkurmay, yargı mensuplarına ikinci kez brifing verdi.

- ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nicholas Burnk, "ABD, Türkiye'de sivil yönetimi desteklemektedir" dedi. Almanya da benzer bir açıklama yaptı.

16 Haziran: Kombassan'ın 15 trilyonuna tedbir konuldu.

17 Haziran: Komutanlar sürpriz bir zirve yaptılar.

- Los Angeles Times'de çıkan "ABD Türk ordusunu 'Darbe yok!' diye uyardı" başlıklı haber Türkiye'nin olası bir darbeden son anda kurtulduğunu ortaya koydu.

18 Haziran: Erbakan, Başbakanlıktan istifa etti.

20 Haziran: Demirel 55. Hükümeti kurma görevini ANAP lideri Mesut Yılmaz'a verdi.

24 Haziran: DSP Milletvekili Tahsin Baycık; 2-3 milyon dolar olan transfer tekliflerinin 5 milyona dayandığını bildirdi.

3 Temmuz: Emniyet görevlisi Hanefi Avcı: "Eğer ihtilal hazırlığı varsa, bunu izlemek polisin görevidir. Bu yasal olarak hakkımızdır."

11 Temmuz: Batı Çalışma Grubu, subayların eş ve çocuklarına istihbarat toplama görevi verildi.

29 Temmuz: Ankara'da 8 yıllık kesintisiz eğitim protestosu.

1 Ağustos: Türkiye'nin her yanında kesintisiz eğitim protesto edildi.

2 Ağustos: Y. Günaydın Gazetesi, birinci sayfadan yaptığı "İrticaya Karşı Zırhlı Kolordu" başlıklı haberde, Genelkurmay Başkanlığı'nın hazırladığı yeni bir talimatnamede irticai ayaklanmalara anında müdahale edecek zırhlı kolorduların yurdun her yanında konuşlandırılacağı belirtiliyor.

3 Ağustos: Emniyette irticai kadrolaşma(!) yakın takibe alındı.

- BÇG'nin gizli emri 55, Hükümet tarafından uygulamaya konuldu. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan muhafazakar insanlar fişleniyor.

5 Ağustos: YDP Lideri Hasan Celal Güzel, "Askeri sırları ifşa etmek" suçundan gözaltına alındı.

9 Ağustos: Yurt çapında 8 yıl kesintisiz eğitime karşı gösteriler yapıldı.

10 Ağustos: Hasan Celal Güzel, "Yanımda 10 adamım olsa Genelkurmay'ı basardım. Ben bunları karınca gibi görüyorum."

11 Ağustos: Emekli DKK Oramiralı Güven Erkaya: "Eğer birileri Türkiye'yi İran yapmak istiyorsa, Laik demokratik rejimin yerine, din devletini getirmek niyetindeyse... Düşündük ki o kafadakileri önce 'söylemle' caydıralım."

17 Ağustos: 8 yıllık kesintisiz eğitim yasası Meclis'ten geçti.

25 Ağustos: Eyüp Sultan Camii'nde kesintisiz eğitimi protesto etmek amacıyla toplanılan sabah namazları başladı.

30 Ağustos: Jandarma Gen. Kom. görevini devreden Teoman Koman: "Esas önemli tehlike, PKK'dan bile daha tehlikeli olan irticadır." dedi.

31 Ağustos: Fethullah Gülen: "Oyları % 15'in bile altına düşen RP'yi kapatmak yerine, dava sürerken seçime gitmek daha makul olur."

10 Eylül: BÇG: "Sabah namazları çıkışında yapılan gösteriler devam ederse ve irtica tehlikesi sürerse Atatürk ne yaptıysa onu yaparız."

12 Eylül: Onbaşı Kadir Sarmusak, BÇC'ye ait gizli belgeleri sızdırdığı gerekçesiyle yargılandığı davada, "Bülent Orakoğlu, Hanefi Avcı ve kendisini yargılayan askeri savcı dahil 3800 telefonun dinlendiğini" aktararak, "askerler herkesi dinledi. 55. Hükümet'in kuruluşunu anlatırsam çok kişi zorda kalır." dedi.

7 Ekim: İstanbul Üniversitesi'nde başörtülü öğrencilerin kayıtları yapılmadı.

10 Ekim: Meral Akşener: "Genelkurmay, kanunlara aykırı olarak bir casusluk masası kurmuştur. Genelkurmay 65 milyon insanı fişliyor. Valiyi, kaymakamı, öğretmeni, doktoru fişliyor. Asıl insanları bölen bunlar."

16 Ekim: "Kudüs Gecesi" davasında yargılanan Sincan eski Belediye Başkanı Bekir Yıldız'a 3 yıl 9 ay, Nurettin Şirin'e 17.5 yıl hapis cezası verildi.

22 Ekim: Kayseri'de Hunat Camii imamı, "orduya beddua ettiği" iddiasıyla tutuklandı.

19 Kasım: RP'nin kapatılması davasına başlandı.

29 Kasım: Sivas davası sonuçlandı: 33 idam.

5 Aralık: Önümüzdeki MGK'da "Türkçe ibadet" konusu ele alınacak.

25 Aralık: MGK'nın İslamcı sermayeyi önleme kararı üzerine hükümet harekete geçti.

26 Aralık: MGK, 9 aydır Susurluk Araştırma Komisyonu'na bilgi vermiyor.

1998

4 Ocak: Ders kitaplarında evrime dönüş için çalışmalar başlatıldı.

16 Ocak: Türkiye'nin birinci partisi RP, "laik cumhuriyet ilkelerine aykırı eylemlerin odağı olduğu" iddiasıyla kapatıldı.

2 Şubat: Diyanet'in 5. sınıftan sonra Kur'an kurslarına gidilebileceğini öngören yönetmeliği, Danıştay tarafından 8 yıllık kesintisiz eğitime uygun olmadığı gerekçesiyle bozuldu.

6 Mart: Tansu Çiller, 28 Şubat sürecinde aktif rol üstlenen bir bürokrat tarafından tehdit edildiğini açıkladı. Mesaj aynen şöyle: "Siyaseti hemen bırak ve hatta Türkiye'yi terk et, yoksa hiç de iyi şeyler olmayacak."

24 Mart: Hükümet, "irtica ile mücadele" yasa tasarısını Meclis'e sevk etti. Hürriyet Gazetesi bu haber için "İrticaya karşı topyekün savaş" başlığını kullandı.

25 Mart: "5'li çete" olarak adlandırılan TOBB, TİSK, DİSK, Türk-İş ve TESK, azınlık hükümetine tam destek verdi.

27 Mart: İçişleri Bakanlığı 80 ilin valisine bölücü ve irticai faaliyetlerle mücadele için yeni ve sert talimatlar gönderdi.

2 Nisan: İçişleri Bakanı Başeskioğlu, 300 belediye başkanı hakkında soruşturma başlattı.

18 Nisan: Genelkurmay 2. Başkanı Org. Çevik Bir'e bağlı olarak çalışan Psikolojik Harekat Dairesi'nde yapılan bir toplantıda, "İrticanın birinci tehdit olmasıyla birlikte daire, plan ve uygulamalarını bu yöne kaydırdı." denildi.

21 Nisan: İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Başkanı R. Tayyip Erdoğan, Diyarbakır DGM tarafından şiir okuduğu için 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.

29 Nisan: Semdin Sakık'ın ifadesine dayanılarak gazeteci Cengiz Çandar ve Mehmet Ali Birand'ın yazılarına ara verildi.

24 Mayıs: Vakıf yöneticilerinin evlerine seri baskınlar düzenlendi. Akabe Vakfı yöneticileri gece yarısı ev baskınları ile Emniyet'e götürülerek sorgulandı.

31 Mayıs: ABD'deki Yahudi Lobisi'nin etkili kurumu JİNSA, Erbakan hükümetini kendilerinin düşürdüğünü itiraf etti.

9 Haziran: İÜ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu'nda sınava giren başörtülü öğrenciler, çevik kuvvet ekiplerince zorla dışarı çıkarıldılar.

10 Haziran: İÜ Fen Fakültesi'nden 11 başörtülü öğrenci mezuniyetlerine bir hafta kala okuldan atıldı.

11 Haziran: İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nin değişik alanlarında eğitim gören öğrenciler sınavlara alınmadı.

12 Haziran: Anadolu ve fen liseleri sınavlarına başörtülü öğrenciler alınmadı.

17 Haziran: Uludağ Üniversitesi'nde dönem birincisi başörtülü. Hatice Topçu yerine birinci ilan edilen Nihat Karabek ödülünü reddetti.

22 Haziran: Başörtüsü mağdurları tarafından İstanbul'dan Ankara'ya "özgürlük yürüyüşü" yapıldı.

24 Haziran: 100 bin öğretmen açığı olan MEB, 3 bin 500 öğretmeni başörtülü oldukları için görevden aldı.

- YAŞ'zede Astsubay Bilgehan Özcan'ın eşi: "Eşime, başımı açmam için uyarıda bulunuldu. Eğlencelere katılmam istendi."

27 Haziran: Diyanet, camilerde okuttuğu hutbe ile TSK aleyhindeki propagandalara dikkat çekti: "TSK, peygamber ocağıdır".

9 Temmuz: MASK yine değişti: Milli Askeri Stratejik Konsept'in yeni hedefi: "İslami sermaye"

2 Ağustos: Cami yapımını kısıtlayan yasa yürürlüğe girdi.

4 Ağustos: Ankara 1 no'lu DGM, "Bir Halk Düşmanı" adlı oyunun yazarı ve oyuncusu Mehmet Vahi Yazar'ı 24 yıl hapis cezasına mahkum etti.

6 Ağustos: Genelkurmay Başkanlığı'na Org. Hüseyin Kıvrıkoğlu, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Orgeneral Rasim Betir ve 1. Ordu Komutanlığı'na Orgeneral Çevik Bir getirildi.

9 Ağustos: İÜ Rektörü Alemdaroğlu, üniversitelerde kılık kıyafet yasağını serbest bırakan 2547 sayılı kanunun ek 17. maddesini üniversitenin mevzuat kitabından çıkarttırdı.

25 Ağustos: Demirel: "Bu seçim (18 Haziran) mesaj isteyen seçimdir. Seçmenin yönlendirilmesi lazım.

11 Eylül: MEB önünde, binlerce başkentli, İHL öğrencilerinin üniversiteye girişlerinin engellenmesi, başörtüsü yasağı ve öğretmen sürgünlerini protesto ettiler.

24 Eylül: R. Tayyip Erdoğan hakkında verilen hapis cezasının onanması üzerine, on binlerce İstanbullu, Erdoğan'a verilen cezayı protesto etmek amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi önünde toplandı.

11 Ekim: Yurdun dört bir yanında başörtüsü yasağına karşı "Özgürlük İçin El Ele" eylemi gerçekleştirildi. Yüz binlerce insanın el ele verdiği eyleme, birçok yerde polis müdahalesi oldu ve 600'den fazla kişi gözaltına alındı.

26 Kasım: Başörtüsü yasağı, İÜ İlahiyat Fakültesi'ne de sıçradı.

6 Aralık: 3 yılda 626 TSK mensubu ordudan ihraç edildi. Büyük çoğunluğunun gerekçesi "irtica".

15 Aralık: Bursa Valisi Orhan Taşanlar'ın "başörtüsü" yasağı talimatı kenti ayağa kaldırdı.

22 Aralık: Bursa ve İstanbul'da binlerce öğrenci, başörtüsü yasağını protesto etti.

1999

9 Ocak: Harp Akademileri Komutanlığınca hazırlanan kitapta "İrticaya karşı yeni bir Kurtuluş Savaşı" başlatılması gerektiği iddia edildi.

15 Ocak: Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde Ekonomik Çalışma Grubu oluşturuldu.

11 Şubat: İrticai faaliyetleri izlemek için emniyet müdürlerinden 20'şer kişilik izleme birimleri kuruldu.

6 Mart: Ankara Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin araştırması: Bütün siyasi partilerin tabanının % 70'i imam hatiplerdeki başörtüsü yasağını yanlış buluyor. Halkın yüzde 19.9'u yolsuzluğu tehlike olarak görürken; İrticayı tehlike görenlerin oranı yüzde 6.6.

23 Mart: Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel: Siyasi Partiler Yasası'na aykırı hareket ettiği gerekçesiyle FP hakkında yasal işlem yapılması için Yargıtay Başsavcılığı'na başvurdu.

24 Mart: Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve 20 emekli orgeneral, dün akşam Gazi Orduevi'nde 3.5 saat süren sürpriz bir yemekte buluştu. Kuvvet komutanları, 312. maddenin kaldırılmasının parti kapatmayı zorlaştıracağını açıklayan Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş'ı ziyaret edecek.

3 Nisan: DGM Savcısı, Nuh Mete Yüksel, kapatılan RP'nin eski yöneticileri N. Erbakan, O. Asiltürk, Ş. Kazan, Z. Ergezen ve Ö.V. Hatipoğlu hakkında idam istemiyle fezleke hazırlatıyor.

6 Nisan: FP Lideri Recai Kutan: "İmam hatiplerde okuyan 500 bin öğrenci yerine 150 bin öğrenci kaldı. İmam hatiplerin önünü kestiler."

18 Nisan: Türkiye'de erken genel ve yerel seçimler yapıldı.

20 Nisan: 18 Nisan seçimlerinin sonuçları belli oldu: ANAP % 13.4 (85 milletvekili), MHP % 18 (128 milletvekili), DYP % 12.2 (89 milletvekili), FP % 15.4 (109 milletvekili), DSP % 21.7 (136 milletvekili), Bağımsız 3.

3 Mayıs: Merve Kavakçı'nın Meclis'te başörtülü olarak yemin etmesi engellendi.

5 Mayıs: Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel: "Kavakçı için, ajan-provokatör sözünü ben kullandım."

8 Mayıs: FP'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açan Yargıtay Başsavcısı Savaş, iddianamede şöyle dedi: "FP Genel Başkanı, yöneticileri, belediye başkanları ve milletvekilleri kan içen vampirler gibi dinsel inançları sömürüyorlar."

10 Mayıs: İstanbul Valisi Erol Çakır, Emniyet Müdürü Hasan Özdemir ve 1. Ordu Komutanı Org. Çevik Bir, medya patronu Aydın Doğan'ın Çamlıca'daki villasında dört saat görüştüler.

15 Mayıs: Org. Kıvrıkoğlu, türbanla ilgili görüşünü açıkladı: "Yüksek mahkemeler noktayı koydu. Kararlar herkesi bağlar. Meclis, devlet, hükümet ve kamuda başörtüsüyle görev yapılamaz."

31 Mayıs: Malatya'da başörtüsü davasında başörtülüler hakkında idam istendi.

20 Haziran: Nuh Mete Yüksel, Fethullah Gülen hakkında idam talebiyle dava açmaya hazırlanıyor.

23 Haziran: F. Gülen özür diledi: "Ordusuna, milletine laf ettirmeyen cephedeyim. Atatürk'ü hedef alan sözlerim sürçü lisan."

24 Haziran: Apo: "Demokratik Cumhuriyet'e hizmet erdemdir. Beni asmayın, hizmet edeyim."

MGK toplantısında, irticayla mücadele konusunda "Milli Eylem Strateji" saptanmasına karar verildi. MGK, 163. maddenin yerini dolduracak yeni yasal düzenleme istedi.

21 Temmuz: İstanbul Şile'deki evlerinde komşu çocuklarına Kur'an öğreten Emine, Selim, ve Nuray Bayraklı gözaltına alındı,

23 Temmuz: Malatya'da başörtü yasağını protesto eden 76 kişi Malatya 1 no'lu DGM'de yargılandı.

Kur'an-ı Kerim'in 12 yaşından önce öğrenilmesi DSP, ANAP ve MHP oylarıyla yasaklandı.

26 Temmuz: Açık Öğretim Fakültesi sınavına giren başörtülü öğrencilerin kağıtlarına sıfır notu verildi.

29 Temmuz: Danıştay, sarı basın kartlarında "türbanlı fotoğraf kullanılamayacağına" dair görüş bildirdi.

2 Ağustos: Kemal Gürüz: "Türban yasağına uymayan gider."

17 Ağustos: Marmara Bölgesi 7.4 şiddetindeki depremle sarsıldı. İzmit, Adapazarı, Yalova ve İstanbul'da binlerce ölü ve yaralı var. Depremin merkez üssü Gölcük.

25 Ağustos: İstanbul Valiliği, deprem mağdurlarına yardım eden Mazlum-Der ve İHH gibi sivil kuruluşların hesaplarına el koydu.

4 Eylül: Org. Kıvrıkoğlu'ndan mesajlar: "28 Şubat, bin yıl sürecek."

7 Eylül: Yargıtay Başkanı Sami Selçuk: "Bu anayasa meşru değil. 1982 Anayasası tehditle kurşun yerine oyla kabul ettirildi. Yüzde 93 çoğunluk, halkın onuruna saldırıyla elde edildi."

10 Eylül: Milli Eğitim Bakanlığı özel okullarda da kız ve erkek öğrencilerin karma eğitim yapmasını kararlaştırdı ve türban yasağı koydu.

23 Eylül: Marmara Üniversitesi, kayıt yaptırmak için gelen başörtülü öğrencileri içeri bile sokmadı.

28 Eylül: Tuğgeneral Yalçın Işımer, GATA'nın açılışında öğrencilerine ilk dersi verdi: "Arap kafalı adamları, Atatürk'e dil uzatanları belleyeceğiz. Türkçe ninnilerle büyüdük, dualarımız da Türkçe olacak." Işımer, Hz. Peygamber ve ashabına da "bedevi" diyerek hakaret etti.

11 Ekim: Yeni Asya Gazetesi sahibi Mehmet Kutlular, Said Nursi için okunan mevlitte konuştu: "28 Şubat sürecinin planları, Gölcük'teki Deniz Kuvvetleri'nde yapıldı. Depremin üssü de orası..."

17 Ekim: Uludağ Üniversitesi Rektörü Ayhan Kızıl, Bursa 2. idare Mahkemesi kararına rağmen başörtülülerin okula alınamayacağını açıkladı.

- Memur sınavına türbanlılar alınmadı.

19 Ekim: DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, milletvekili Merve Kavakçı'nın evine önce polis gönderdi. Sonra kapısını kırmaya gitti.

- Pakistan'da darbe yapan Genelkurmay Başkanı Org. Perviz Müşerref, "Atatürk'ü örnek aldığını ve Türkiye'dekine benzer bir milli güvenlik kurulu oluşturacağını" söyledi.

- İHL öğrencilerinin türbanla derslere girmesi yönünde karar veren Bursa 2. İdare Mahkemesi Başkanı Sabrı Ünal, görevinden alınarak Aydın Bölge İdare Mahkemesi'ne sade üye olarak atandı.

23 Ekim: Ahmet Taner Kışlalı'nın cenazesine Ankara'daki bütün subay ve astsubaylar üniformalarıyla katıldı. Kocatepe Camii önünde bir grup "Kahrolsun Şeriat!" diye bağırdı.

29 Ekim: MGK'nın önceki günkü toplantısında asker kanadı, RTÜK'ü de gündeme getirdi. Bölücü ve irticai televizyon ve radyo yayınlarının arttığına dikkat çeken askerler, denetim için RTÜK yasasında gerekli değişikliğin yapılmasını ve yaptırımların artmasını istediler.

- Akit'e baskın. Terörle Mücadele Şubesi, DGM'nin talimatı doğrultusunda gazetede arama yaptı.

12 Kasım: Bolu ve Düzce, 7.2'lik depremle sarsıldı.

13 Kasım: "Adnan Hoca" operasyonu. Bilim Araştırma Vakfı Başkanı Adnan Oktar ve 70 üyesi gece yarısı baskınıyla gözaltına alındı.

10 Aralık: Danıştay oy birliğiyle aldığı kararda: "Laik eğitime, yüksek öğretim düzenine aykırı eylemler, demokratik olamaz. Rektör üniversitede huzur bozan eylemleri, laiklik ilkesini de gözeterek önleyebilir." dedi.

12 Aralık: İnsan Hak ve Özgürlükleri Platformu, "inanca, düşünceye ve emeğe saygı" için el ele zinciri oluşturdu. Türkiye çapında oluşturulan zincire, yasağa rağmen on binler katıldı.

16 Aralık: Yeniden Doğuş Partisi Genel Başkanı Hasan Celal Güzel hapse girdi. Güzel'e 1997'de Kayseri'de türban yasağına ilişkin sözleri üzerine dava açılmıştı.

7 Ocak: IMF Türkiye'ye yerleşiyor: Açılacak şube, ekonomimizi denetleyecek.

13 Ocak: TÜSİAD Raporu'nda İHL'lere kız öğrencilerin alınmaması ve nüfus cüzdanlarından din hanesinin kaldırılması istendi.

17 Ocak: Hizbullah operasyonu: Hizbullah'ın lideri Velioğlu, Beykoz'daki çatışmada ölü olarak ele geçirildi.

- MİT, Apo operasyonu için Cavit Çağlar'ın özel uçağını 200 bin dolara kiralamış.

10 Şubat: Cübbeli Ahmet Hoca'ya ait Çavuşbaşı'ndaki Fetih Külliyesi'ne devlet el koydu.

12 Şubat: Eskişehir Özel Tip Cezaevi'ne nakledilen İBDA-C'lilerin saç ve sakalları zorla tıraş ettirildi.

16 Şubat: Hürriyet Gazetesi: İslamcı aydın ve yazarlar, Hizbullah vahşetinin ardından Siyasal İslam'dan çark ederek, "Din ideoloji değildir." demeye başladılar.

27 Şubat: Başsavcı Vural Savaş: "Parti kapattıran Anayasa hükmü değiştirilirse laik cumhuriyet savunmasız kalır."